Türkiye'de 2024'ün ilk üç ayında yurt dışına gidenler, en fazla kişisel harcamaya ve yeme içmeye para öderken konaklamada ise akraba ile arkadaş evinde kalmayı tercih etti. Geçen yıl Türk vatandaşlarının en fazla seyahat ettiği ülke Irak oldu.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Türk Standardları Enstitüsü (TSE) tarafından verilen ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi'ni almaya hak kazandı.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda tasarruf ve tedbir paketinin pazartesi günü açıklanacağını duyurdu. Şimşek, ekonomi programının geçiş dönemi içerdiğini belirterek, "Nihai amacımız sürdürülebilir yüksek büyüme" dedi. Vergileri artırmayacaklarını vurgulayan Şimşek, "Enflasyon kalıcı bir şekilde aşağı gelecek" şeklinde konuştu.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İstanbul’da Türkiye'nin ATM Merkezi-TAM projesinin lansmanında açıklamalarda bulundu.

Bakan Şimşek, "Biz yatırımı, istihdamı, üretimi ve özellikle ihracatı önceliklendireceğiz. Biz verimlilik ekonomisi peşindeyiz, tasarruf istiyoruz. Tasarruf yaptığınız ölçüde yatırımları artırabilirsiniz." dedi. Şimşek, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile birlikte tasarruf ve verimlilik paketinin gelecek hafta pazartesi günü açıklanacağını duyurdu.

Vergileri artırmayacaklarını belirten Şimşek, "Enflasyon kalıcı bir şekilde aşağı gelecek. En önemli hedefimiz enflasyonun tek haneye inmesi, bunun için ne gerekiyorsa yapacağız." şeklinde konuştu.

Bakan Şimşek'in açıklamalarından öne çıkanlar:

Nihai amacımız sürdürülebilir yüksek büyüme. Bu program bir geçiş dönemi içeriyor. Özellikle dezenflasyona geçiş dönemi öngördük. Ekonomi programı çalışıyor. Programın merkezinde yeniden dengelenme var yani makroekonomide dengesizlik giderilmesi var. Kur ve faiz sübvansiyonuya bir yere varamayız. Sürdürebilir yüksek büyümeye doğru önemli bir çıkış olacak.

ALTIN İTHALATI UYGULAMASI

Cari açığı yüzde 2,5'in altına düşüreceğiz. Türkiye, yüzde 2,5'lik cari açık ile çok hızlı rezerv birikimine gidebilir.

Altın ithalatındaki normalleşme bunu getirir. Altın ithalatı uygulamasından çıkar çevreleri menun değil. 

Biz yatırımı, istihdamı, üretimi ve özellikle ihracatı önceliklendireceğiz. Biz verimlilik ekonomisi peşindeyiz, tasarruf istiyoruz. Tasarruf yaptığınız ölçüde yatırımları artırabilirsiniz.

"FİNANSMANA ERİŞİM SORUNU YOK"

Bankalara finansmana erişimi iyi bir noktaya geldi, finansmana erişimde sorun yok. Program çok iyi çalışıyor, küresel finansmana erişimde sorun yok. Uluslararası bankalarda Türkiye'nin konumu çok güçlüdür. Hazinemiz çalışıyor, programımız da çalıştığına göre Türkiye'ye ilgi artacaktır.

Şu anda kredi derecelendirme kuruluşları notumuzu artırıyor. Hepsinde görünüm pozitif, bu ne demek, notumuzu daha da artıracaklar. Türkiye'nin risk primi geriliyor, bu sayede finansman maliyetimiz azalıyor.

"VERGİLERİ ARTIRMAYACAĞIZ"

Enflasyon yüksek, mayısta da yükselecek diyebilirler ama son 12 ayda ülkemizde deprem yaşandı. Bunun sektörel olarak bütçe açığı olarak baskısı var. Bütçe açığının yüzde 10'lara çıkmaması için aldığımız tedbirlerin bir kısmı enflasyonistti ama bir kerelikti.

Bazı vergileri artırdık, bu sene artırmayacağız. O zaman bu etkiler temmuz, ağustos ayında ortadan kalkacak.  Enflasyon kalıcı bir şekilde aşağı gelecek. En önemli hedefimiz enflasyonun tek haneye inmesi, bunun için ne gerekiyorsa yapacağız. 

TASARRUF PAKETİ AÇIKLANIYOR

Gelecek hafta pazartesi günü tasarruf tedbir paketini açıklayacağız. Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile bilrikte tasarruf verimlilik pakenini açıklayacağız.

Önümüzdeki dönemde bu dezenflasyon sürecini nasıl yöneteceğiz, onunla ilgili çalışmalarımız aralıksız devam edecek.

İHRACARA GÜÇLÜ DESTEK AÇIKLAMASI

İhracatçımızı güçlü bir şekilde destekleyeceğiz, verimlilik ve rekabet gücü artışı noktasında Hiç tereddüt etmeyeceğiz.

Yatırım ortamının iyileştirilmesi en kritik hedeflerimizden biri, bunun ön koşulu fiyat istikrarıdır.

Antalya Şoförler Odası Başkanı Mehmet Ali Alkan yaptığı paylaşımda, artan maliyetler nedeniyle taksi ücretlerine zam geldiği duyurdu. Buna göre son zamla birlikte taksimetre açılışı 20 liradan 25 liraya, kilometre ücreti 25 liradan 30 liraya, saat ücreti 84 liradan 120 liraya, indi bindi ücreti ise 60 liradan 100 liraya ulaştı.

Alkan yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi: “Artan maliyetlerden dolayı, taksici esnafımızın daha fazla mağduriyet yaşamaması adına, birlik başkanımız Adlıhan Dere öncülüğünde, tüm ilçe oda başkanlarımızla birlikte merkez ve ilçelerdeki esnafımıza, 1 Haziran’da geçerli olmak üzere taksimetre zammı alınmıştır. Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Muhittin Böcek’e esnafımıza destek ve katkılarından dolayı şahsım ve esnafım adına teşekkürlerimi sunuyorum. Esnafımıza hayırlı uğurlu olsun."

Ülke genelinde üretilen 4 milyon ton karpuzun yüzde 25’ini karşılayan kentte turfanda karpuz hasadı, deniz kıyısındaki Karataş ilçesi Kapı Mahallesi'nde başladı. Kentte yaklaşık 105 bin dekar üzerine ekilen karpuzda bu yıl 700 bin ton verim beklendiği bildirildi. Tarlada kilosu 11-12 liradan satılan karpuz, iç piyasanın yanı sıra Romanya, Bulgaristan, Yunanistan ve Rusya’ya da ihraç ediliyor.

“1 dönüme 4-5 ton verim alınıyor”

Hasat sırasında İhlas Haber Ajansı’na konuşan Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, “Dünyada Çin’den sonra en fazla karpuz üretimi Adana’da yapılıyor. Karpuz hasat olgunluğuna ulaştı. Şu anda karpuz tarlada 10-12 lira arasında değişiyor. Şu anda yurt dışı kapıları açık ancak turfanda karpuz verimi biraz az. Şu an 1 dönüme 4-5 ton arasında verim alınıyor. Ovada hasat başlayınca rekolte 8-9 tona ulaşacak” ifadelerini kullandı.

Çiftçinin dönüme maliyetinin 35 bin lira olduğunu anlatan Doğan, “Fiyatlar şu anda gayet iyi. Kilogramda çiftçiye maliyeti 9-9 buçuk lira. Çiftçimiz 11-12 liranın altında karpuzu sattığında para kazanamaz. Haziran ayının başında ovada hasat başlayacak ve hasat bollaşacak” dedi.

“Karpuz olgunluğa erişmeden hasat edilmemeli”

Ham karpuz timlerinin tarlalarda gezip denetim yaptığına dikkat çeken Doğan, daha sonra şunları söyledi: “Çiftçimiz karpuzunu hasat etmeden önce ilçe tarım müdürlüklerine müracaat edecek ve onayını aldıktan sonra hasat yapacak. Ham karpuz timleri, ham karpuzların piyasaya girmesini engelleyecek. Şu anda Adana karpuzumuz tadı, rengi, kokusu ve aromasıyla ünlü bir karpuz. Bu yıl geçen seneye oranla ekim alanı arttı. Çitçimiz karpuzdan para kazanınca ekim alanı arttı. Havalar çok aşırı sıcak gitmezse karpuz fiyatları böyle devam edecek. Çiftçimiz bu sene de para kazanırsa eğer ekim alanı artacaktır. Ham karpuz kırılmazsa eğer fiyatlar düşmez. Karpuz hasat olgunluğuna erişmeden hasat edilmemeli. Çiftçi ve tüccarlar buna dikkat etmeli.”

İstanbul, Bursa ve İzmir bölgelerine yakınlığı ile ilgi gören turizm merkezi Balıkesir’in Edremit Körfezi son günlerde sezonluk kiralık villa ve yazlıkları ile dikkatleri çekiyor. Bu villa ve yazlıkların kiraları zaman zaman 1 milyon liraya kadar yükseliyor.

Özellikle sezonluk ve günlük kiralamalarda Ayvalık bölgesinin ilgi çektiğini ifade eden Emlakçı Ahmet Yüksel “Şu anda gayrimenkul satışlarında bir durgunluk var yılbaşından bu yana. Baya bir durgunluk yaşıyoruz. Bir de fiyatların anormal yükselmesinden dolayı biraz duran. 2 artı 1 yeni daireler 5-5,5 milyon. 3 artı 1'ler 8-12 milyona kadar çıkıyor fiyatlar. Aylık kiralamalarda 12 aylık kiralamalarda daire fiyatları 25 bin ile 50 bin lira arasında değişmektedir. Yani kiralar. Ama sezonluk kiralıklarda fiyatlarda anormal bir yükseliş var. Ve kiralarda bir yoğunluk var. Sezonluk şu anda 300 bin lirayla 1 milyon arasında değişiyor. Aylık villa kiraları 150 bin lirayla 200 bin lira arasında değişmektedir. Ama sezonluklarda da fiyat gibi 1 milyona kadar çıkıyor.” dedi.

Fiyatların sezonluk 300 bin liradan başladığını ifade eden Emlakçı Arif Zeka “Sezonluk olarak kiralamak dersek 300-350 bin lira gibi bir bütçeyi gözden çıkardığınız takdirde burada sezonluk olarak bir ev, bir mülk kiralamaya gidebilirsiniz. ”dedi.

Bölgede konaklama için yeterli yatak sayısının olmadığına dikkat çeken Emlakçı Cihan Özkan “Yerli ve yabancı turistler çok fazla geldiği için villa ve dublex tarzında evler günlük olarak çok fazla kiralanıyor. Bunlar haftalığa da yayılmaya başladı. Hatta sezonluk olarak tutmaya başlandı. Nedenini otellerin yatak sayısının azlığından dolayı. Yeni yapılan otel yapılaşmaları var ancak şu an için bizim için yeterli değil.” dedi.

İlçede çiftçi ilk buğday hasadını gerçekleştirdi. Üreticiler yüksek rekolteden dolayı çok memnun. Geçen yıl buğdayın kilosunun 7- 8 TL'den satıldığını kaydeden üreticilerin bu yıl fiyat beklentisi ise 11-12 lira.

Kozanda 100 dönüm alana ektiği buğdayın haşatına başlayan Muzaffer Bozol, verimin çok güzel olduğunu ifade ederek, “Bu sene 100 dönüm alana ekim yaptım. Dönüme 670 kilogram verim alıyoruz. Fiyatlar geçen yıl fiyatlar düşüktü 7 TL civarında satmış olduk. Bu yıl beklentimiz 11-12 TL olursa bizler için güzel olur. Bu yıl ara yağışlar buğday için iyi oldu. Bereketli bir sezon başladı” diye konuştu.

Anneler Günü’ne sayılı günler kala çiçekçiler satış potansiyelinin büyük olduğu gün için hazırlıklarını yapıyor. Adana’nın Yüreğir ilçesindeki gül seralarında ise hasat yoğunluğu yaşanıyor.

Yurt içindeki siparişlere yetişmeye çalışan çiçekçiler, talebin yoğunluğundan dolayı oldukça memnun olurken fiyatlar ise sıcaklar nedeniyle adeta dibi gördü.

Hava sıcaklığının son günlerde 35-40 dereceye ulaştığı Adana’da seradaki güller tamamen olgunlaştı ve hasada hazır hale geldi. Dönüme 7-8 bin adet gül verimi alınırken serada dalında 3 liraya satılan gül, kentteki çiçekçilerde tanesi 20-30 TL, internette ise 40-50 TL arasında satılıyor.

“Şubat ayında 20-30 liraydı”

Gül üreticisi Ogün Sever Okur, seradaki fiyatların düştüğüne dikkat çekerek, “Anneler Günü için güller Adana’dan gidecek. Güller çok kaliteli ancak fiyatlar bizleri üzdü. Yine de sorun değil, Anneler Günü’nde anneler gülsün yeter. Fiyatlar şu anda 3 lira. Şubat ayında bu fiyatlar 20-30 liraya kadar yükselmişti” ifadelerini kullandı.

“Çok fazla gül stoku oldu”

Talep azlığı ve hava sıcaklığının artmasıyla fiyatların gerilediğine dikkat çeken Okur, “Hava sıcaklığının birden artmasıyla çok fazla gül stoku oldu. Güller şu anda serada tanesi 3 lira olarak satılacak fakat çiçekçilerde ne kadar fiyata satılacak bilmiyoruz” dedi.

“Fiyatlar umduğumuzun altında kaldı”

Gül üreticisi Kenan Karahasan ise verimin iyi olduğunu vurgulayarak, “Bu 3 liralık fiyat umduğumuzun çok altında kaldı. Biz 20-25 lira beklerken 3 liraya kadar geriledi fiyatlar. Ancak yapacak bir şey yok. Anneler Günü’nde herkes annesine gül alsın” diye konuştu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre mart ayında geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 8,49 artışla 1 milyon 309 bin 200 yabancı ziyaretçi ağırlayan İstanbul, Türkiye turizminin de lokomotifi oldu. İstanbul’a mart ayında giriş yapan en çok ziyaretçiyi 163 bin 548 kişi ile Rusya Federasyonu oluştururken, 121 bin 194 kişi ile İran ikinci, 115 bin 563 kişi ile Almanya üçüncü, 57 bin 97 kişi ile İngiltere (Birleşik Krallık) dördüncü oldu. İngiltere’yi sırasıyla 55 bin 940 kişi ile Amerika Birleşik Devletleri, 40 bin 828 kişi ile Fransa ve 35 bin 446 kişi ile İtalya izledi.

Mart ayında Arap ülkelerinden İstanbul’a gelen ziyaretçi sıralamasında ise Cezayir birinci, Irak ikinci, Fas üçüncü, Suudi Arabistan dördüncü sırada yer aldı. Suudi Arabistan’ı Lübnan, Libya, Mısır, Ürdün ve Tunus takip etti. Ayrıca 2024’ün ilk 3 ayında İstanbul, 3 milyon 766 bin 718 yabancı ziyaretçi ağırladı.

“En çok yolcu İstanbul Havalimanı aracılığıyla geldi”

İstanbul’a mart ayında gelen yabancı ziyaretçiler en çok İstanbul Havalimanı aracılığıyla şehre giriş yaptı. İstanbul Havalimanı, mart ayında 918 bin 36 yabancı ziyaretçi tarafından tercih edildi. Mart ayında İstanbul’a havayoluyla gelen toplam yabancı ziyaretçi sayısı içerisinde İstanbul Havalimanı'nın payı yüzde 70,55 oldu. Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan da yine mart ayında 382 bin 96 yabancı ziyaretçi giriş yaptı. Sabiha Gökçen Havalimanı en çok yabancı ziyaretçinin giriş yaptığı ikinci sınır kapısı olurken, havayoluyla İstanbul’a giriş yapan yabancıların yüzde 29,37’sini oluşturdu.

Mart ayında havayoluyla İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı da 2023 yılının aynı ayına göre yüzde 8,83 artarak 1 milyon 301 bin 194 oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın en son yayımladığı konaklama istatistiklerine göre Bakanlık belgeli tesislere geliş sayısı bu yılın şubat ayında toplam 1 milyon 3 bin 842 oldu. Bu tesislerde toplam 2 milyon 205 bin 835 geceleme yapılırken, ortalama kalış süresi 2,20 gün oldu. İstanbul’daki konaklama tesislerinin şubat ayı doluluk oranı ise yüzde 45,67 olarak gerçekleşti.

Bakan Uraloğlu, Türkiye’de şu anda ruhsatlandırılmış 67 balon işletmesi, 6 onaylı eğitim organizasyonu, 434 balon ve 682 balon pilotu bulunduğunu belirterek, “Ticari olarak uçuş yapan yolcu sayısı 2022 yılında rekor düzeye ulaşarak 750 bin olmuştu. 2023 yılında gerçekleşen 27 bin 318 uçuşla 615 bin 63 kişi balon ile uçmuştu. 2024 yılında ise 1 Mayıs itibariyle henüz tatil sezonu başlamamasına rağmen yolcu sayısı 183 bin 574’e ulaştı. Bu rakam bu yıl yeni bir rekora imza atılacağının bir göstergesi." dedi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye’de faaliyet gösteren sıcak hava balonu işletmeleri, filolarında yer alan hava araçları ve Türkiye’deki sıcak hava balonculuğuna ilişkin açıklamalarda bulundu. Bakan Uraloğlu, Türkiye’nin gerek trafik hacmi gerekse uçulan gün sayısı bakımından dünyanın en büyük ticari sıcak hava balonu operasyonunu yürüten ülkesi olduğunun altını çizerek, Kapadokya’da bir günde yapılan uçuş sayısına dünyanın diğer uçuş yapılabilen bölgelerinde sadece festivallerde ulaşılabildiğini ifade etti.

Türkiye’de halihazırda ruhsatlandırılmış 67 sıcak hava balon işletmesi ve buna ilave 6 onaylı eğitim organizasyonu bulunduğunu belirten Uraloğlu, bahse konu olan balon işletmelerinin filolarında 434 balon ve mevcutta 682 balon pilotunun bulunduğunu vurguladı. Bakan Uraloğlu, “Ülkemizde Kapadokya, Pamukkale, Soğanlı, Çat, Ihlara, Afyonkarahisar ve Antalya olmak üzere toplam 7 bölgede balon uçuş faaliyeti yürütülmektedir. Bu uçuşların yüzde 80’den fazlası Kapadokya bölgesinde gerçekleştiriliyor. Türkiye’de balon uçuşlarının yoğunlaştığı ve Kapadokya’nın bilinirliğinin arttığı 2011 yılından bu yana 310 bin 301 uçuşla 5 milyon 863 bin 176 yerli-yabancı yolcu balon ile uçtu.” dedi.

Ticari olarak taşınan balon yolcu sayısının 2022 yılında rekor düzeye ulaşarak 750 bin seviyelerine ulaştığının bilgisini veren Bakan Uraloğlu, “2023 yılında gerçekleşen 27 bin 318 uçuşta 615 bin 63 kişi balon ile uçuş yapmıştı. 2024 yılına baktığımızda ise 1 Mayıs itibarıyla 183 bin 574 kişinin balon ile uçtuğunu görüyoruz. Bu sayı bize tatil sezonunun başlamamasına rağmen rekora seviyeye ulaşabileceğini gösteriyor.” diye konuştu.

Türkiye’nin en fazla balon faaliyetinin yürütüldüğü Kapadokya bölgesinde, iklim ve rüzgar yapısının yılda ortalama 280 güne kadar uçuş yapılmasına müsaade ettiğini de dile getiren Uraloğlu şu şekilde devam etti:

“2022 yılından bu zamana kadar aylık ortalama 2 bin 500 balon uçuşu yapılan Kapadokya bölgesinde o süreçten bu sürece aylık ortalama 50 bin yolcuya hizmet verildi. Bu da yılda 600 bin kişi demektir. Bu sayı dünyada eşsizdir. Almanya, İngiltere, Fransa ve Hollanda gibi Avrupa ülkelerinde yılda en fazla 60 gün uçuş yapılabiliyor. Kapadokya bölgesindeki uçuş sayısına en yakın sayılabilecek ticari uçuşlar Kenya’da yapılıyor. Kenya’da günde yaklaşık 40-50 civarında balon uçuyor ancak, yılda en fazla 120 gün uçuş gerçekleştirilebiliyor. Ticari balon operasyonlarının yoğun olduğu Avusturalya ve Tanzanya’da uçulabilir gün sayısı da 100 ile 120 gün arasında değişmektedir”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek açıklamasında şu ifadeleri kullandı: " İç talep halen güçlü seyrediyor. Programımız dezenflasyona geçiş dönemini öngörüyor. İç talep bir miktar yumuşayacak, net ihracatın katkısı politikalar ve ana ticaret ortaklarımızdaki toparlanmayla birlikte iyileşecek. Ana pazarımız AB, Orta Doğu, Kuzey Afrika gibi bölgeler.

"ELİMİZDEN GELEN DESTEĞİ SAĞLAYACAĞIZ"

Amaç enflasyonu tek haneye indirmek. Kur sübvansiyonu, faiz sübvansiyonuyla bir yere varamayız. Geçmişte arzuladığımız sonuçları alamadık. Tüm sektörlerin durumunu hassasiyetle takip edip elimizden gelen desteği sağlayacağız.

Tüm sektörler bizim için çok değerlidir. Kamu bankaları örnek oluyor. ATM ortak havuzu kuruyorlar, böylece verimliliği artırıyorlar. Tüm sektörlerde bu anlayışla hareket etmek lazım. Verimliliği artıracağız, yenilikçilik peşinde koşacağız. Dünyada pazar payı kapmanın başka yolu yok.

"TÜRKİYE'NİN CDS'İ 300 BAZ PUANIN ALTINA GERİLEDİ"

Bizim büyümemiz kompozisyondaki iyileşme çok net şekilde çalışıyor. Bu sürdürülebilir büyümeye yönelik önemli bir çıkıştır. Cari açık geçen sene Mayıs ayı itibarıyla yıllık cari açık 60 milyar doların üzerindeydi. 32 milyar doların altına düştük, Şubat ayı itibarıyla.

30 milyar doların altına cari açık düşmüştür. Cari açığı milli gelirin yüzde 2,5 altına çekmeyi hedefliyoruz. Eğer Türkiye'de cari açık milli gelire oranla yüzde 2'nin altına düşerse Türkiye'nin dış borcunun milli gelire göre oranı düşüyor.Türkiye'nin CDS'i 300 baz puanın altına geriledi.

Cari açığın kalıcı şekilde yüzde 2.5'in altına düşürülmesi için yeşil, dijital dönüşüm, yeni sanayi politikası uygulamaya koyuyoruz. Bunun birçok bileşeni var. STB'nin çok güzel girişimleri var. Sanayiyi sadece piyasalara bırakamayız. Sanayide dönüşümü kamunun rehberliğinde biraz iteklemesiyle hızlandıracağız. Dolayısıyla cari açıkta kalıcı olarak yüzde 2,5'i hatta yüzde 2'nin altını bekliyoruz. Altına yönelik kota uygulamasına gittik, çıkar çevreleri memnun değil, kusura bakmasınlar. Ülkede olmayan metali ithal edeceksiniz, bir köşede atıl olarak duracak. Vatandaşın tercihine saygılıyım. Ülkemizin menfaatine kaynaklarımızı yatırıma, üretime, istihdama ve nihai olarak ihracata dönüştüreceğiz. Bu Cumhurbaşkanımızın vizyonu. Bunun için ne gerekiyorsa yapacağız. Bankaların fiyatlamasına karışmak istemiyoruz. Kamunun kaynakları kıttır, tercih yapmak zorundasınız.

"VERİMLİLİK EKONOMİSİ PEŞİNDEYİZ"

Bankalara söyledim. Biz yatırımı, istihdamı, üretimi ve özellikle de ihracatı önceliklendireceğiz. Verimlilik ekonomisi peşindeyiz. Tasarruf yaptığınız ölçüde yatırım yapabiliyorsunuz ya da dışarıdan borçlanıyorsunuz. Biz isteriz ki tasarrufları yatırımları artıralım, doğru alanlara bunları kanalize edelim. Cari açık 60 milyar dolardan 30'un altına düşmesi muhtemelse bu programın çok iyi çalıştığını gösteriyor.

Finansmana erişimde şu anda sorun yok. Türk bankaları ve şirketleri küresel finansmana erişimde giderek çok daha iyi bir noktaya geldi. Geçen senenin ilk 5 ayında bankaların dış borç çevirme oranı yüzde 96'ydı. Bankalar 100 dolar borç ödüyordu, 96 dolar bulabiliyordu. Bugün 100 dolar borç ödediğinde 148 dolar bulabiliyor.

"FİNANSMANA ERİŞİM ARTMIŞTIR"

Finansmana erişim artmıştır. Uluslararası bankalarda Türkiye'nin konumu çok güçlüdür, bölgemizde bir numarayız, dünyada da ilk üçteyiz. Kredi derecelendirme kuruluşları da bu gelişmeleri fark ettiler, gecikmeli de olsa, notumuzu artırıyorlar, hepsinin görünümü pozitif. Bu program devam etsin, biz notu artıracağız demek.

Türkiye'nin risk primi bugün 300 baz puanın altında. 2020 yılının başından bu yana en düşük düzey. Dışarıdan kaynak bulduğunuzda benzer vadedeki ABD hazine kağıtlarının maliyeti üzerine genelde bunu koyarlar. Finansman maliyetimiz azalıyor.

Vatandaş enflasyon yüksek diyebilir. Mayıs ayı enflasyonu son 12 ayın enflasyonudur. Nisan ayı enflasyonu son 12 ayda gerçekleşen enflasyondur. Ülkemizde çok büyük bir deprem felaketi yaşandı. Bunun sektörel olarak fiyat baskısı var, bütçe açığı üzerinden fiyat baskısı var. Tedbir almasaydık yüzde 10'a doğru gidiyordu.

Tedbirlerin bir kısmı enflasyonist. Ne yaptık, bazı vergileri artırdık, KDV'yi artırdık, bu sene artıracak mıyız, hayır. Bu Temmuz Ağustos'ta sistemden çıkınca enflasyon aşağı gelecek. Bu işi yapanlar az biraz okumuşlar bilirler ki, para politikası etkileri gecikmeyle etkili olur.

"PAZARTESİ GÜNÜ TASARRUF VERİMLİLİK PAKETİNİ AÇIKLAYACAĞIZ"

Pazartesi günü tasarruf verimlilik paketini açıklayacağız. Buna benzer yoğun şekilde yaptığımız çalışmalar var. Çalışmalarımızı aralıksız devam ettireceğiz. Program çalışıyor ve çalışmaya devam edecek.

Enflasyonla ilgili dün Merkez Bankası geniş değerlendirmelerde bulundu, çok iyi iş çıkarıyorlar, ekip çok güçlü. Piyasada bu işi bilenlerin beklentisi önümüzdeki 12 ayda enflasyonun yüzde 35 civarına ineceği. Bu bizim öngörülerimizin üzerinde. Enflasyon düştükçe aşağı yönlü ivme kazandıkça hedef ve öngörüler arasındaki makasın kapanacağını düşünüyoruz. Türkiye'yi fiyat istikrarına kavuşturacağız. En büyük önceliğimiz vatandaşın bu hayat pahalılığı baskısını azaltmaktır. Enflasyonu tek haneye düşürmek için ne gerekiyorsa yapacağız. Gelir, kurumlar, KDV'yle oynamayacağız dedik. Belli çevreler hala bu konuda spekülasyon üretmeye devam ediyorlar. Seçim arefesinde vatandaşı bu çevreler yanlış yönlendirdiler.

Finansman o kadar bol ki, almak zorunda kalıyoruz. Buraya güven var. Uluslararası normlara dayalı politika seti var. İhracatçımızın yanındayız ve onlarla birlikte sorunları çözeceğiz, verimliliği artıracağız.

Yapısal dönüşüm zaman alıyor, sürekli iyileştirme gerekiyor. Öğlenden sonra yatırım programının iyileştirmeye yönelik toplantıya gideceğiz.

İlk defa büyük bir belirsizlikle karşı karşıyayız, yapay zeka. Yapay zeka önemli bir önümüzdeki dönemde gündem maddesi olacak. Sürekli insanımıza yatırım yapmamız lazım. Büyük devletler 3 kolon üzerinde yükselirler. Beşeri sermaye, altyapı, teknolojidir. Bu üç alanda başarıyı yakalayan ülkeler sürekli yükselmiştir. Onlarda rekabet sorunu olmaz, verimlilik sorunu olmaz, refah artışı kalıcıdır."

Sanayinin alt sektörleri (2021=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2024 yılı Mart ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %7,5 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %4,0 arttı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %5,1 arttı.

Sanayi üretimi aylık %0,3 azaldı

Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2024 yılı Mart ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %0,2 arttı, imalat sanayi sektörü endeksi %0,3 azaldı ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %1,5 azaldı.