Normal görünüm

Yeni makaleler mevcut. Sayfayı yenilemek için tıklayın.
Bugün — 31 Mayıs 2024Ekonomi

2024 taşeron maaşları ne kadar?

31 Mayıs 2024 at 03:55
Alt işveren olarak da bilinen taşeron, genel olarak büyük işleri üstlenen bir ana işverenden, işin belli bir kısmını ya da tamamını alan işverendir. Taşeron işçi ise genel olarak belirli bir projede çalışan ve bu alanda uzmanlaşmış olan, işin asıl sahibi olan şirketçe tutulan işçileri ifade etmektedir. Taşeron işçiler, işin asıl sahibi firmanın çalışanlarından farklı bir statüye sahiptir. Bu nedenle de çalıştıkları yerlerde kadrolu olarak değil sadece proje bazlı olarak çalışmaktadır. Birçok farklı sektörde yer alan firma, taşeron işçi ile işlerini sürdürmeyi tercih etmektedir. Ülkemizde oldukça fazla sayıda taşeron işçisi yer alıyor. Bu statüde yer alan işçiler, kendilerine ödenen ücretlerin arttırılması ve sosyal hakları hakkında uzun yıllardır mücadele vermektedir. 2024 yılı için belirlenen taşeron işçi maaşları ise arama motorlarında en çok araştırılan konu başlıkları arasında yer alıyor. Taşeron İşçi Hakları Nelerdir?Taşeron işçilerin de belli başlı yasal hakları bulunmaktadır. Taşeron işçiler, asıl olarak alt işverenin işçileridir. Taşeron işçilerinin haklarından öncelikle alt işveren sorumludur. Sürece ve şartlara bağlı olarak değişiklik gösterse de genel olarak taşeron işçi hakları şu şekilde sıralanabilir; Tazminat hakkı, taşeron işçiler için de geçerlidirHamile ya da engelli taşeron işçiler de diğer statüdeki işçiler gibi belli haklara sahiptir. Normal bir hamile işçi için geçerli olan ücretli, ücretsiz izinler ve iş yerinde sahip olduğu izinler, taşeron işçiler için de geçerlidir. Aynı şekilde engelli bir bireyin sahip olduğu tüm engelli hakları, engelli taşeron işçisi için de geçerlidirTaşeron işçilerin iş sağlığı ve güvenliği hakkı da elbette bulunmaktadır. Asıl işveren, kendi işyerine başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen taşeron işçileri iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgilendirmek zorundadırİş kazaları, çalışma hayatının kaçınılmaz bir gerçeğidir. Bu tür kazaların yaşanması durumunda sorumluluk, işverenler arasında net bir şekilde belirlenmelidir. Özellikle asıl işveren ile taşeron arasındaki ilişkinin olduğu durumlarda, sorumluluğun kime ait olduğunun açıkça belirtilmesi büyük bir önem arz etmektedirTaşeron İşçilerin SGK KaydıTaşeron olarak çalışan işçiler ile devlet kurumuna sonradan İŞKUR aracılığı ile giriş yapan işçiler, 4/D sigorta kolu kapsamında yer almaktadır. Sürekli işçiler ya da 4/D’li çalışanlar ortalama otuz yıldır, 4/D kurallarına göre değerlendirilmektedir. Taşeron işçiler de aynı şekilde 4/D sigorta kapsamında değerlendirilmekte ve bu kapsama göre prim ödemeleri yapılmaktadır. Emeklilik süreçlerinde de yine ait oldukları sigorta koluna göre değerlendirmelere tabi tutulmaktadırlar. 2024 Taşeron MaaşlarıHer yıl olduğu gibi 2024 yılına girildiği ilk günlerde yine taşeron işçilerin ne kadar zam alacağı en çok merak edilen konular arasında yerini almıştı. Hem taşeron işçilerinin hem de tüm kamuoyunun merak ettiği bu sorunun yanıtı, taşeron işçilerin zor çalışma koşulları ve ekonomik açıdan temel ihtiyaçlarını karşılayacak seviyeye gelebilmeleri adına büyük bir önem arz etmektedir. 2024 yılında yapılan güncellemeler ile taşeron işçilerin yaşam standartlarının yükseltilmesinin hedeflendiği belirtilmiştir. Asgari ücretli bir taşeron işçisinin on üç günlük ödemesi brüt olarak 4 bin 336 lira, net olarak ise 3 bin 100 lira olarak belirlendi. Mart ayında en düşük ödeme miktarı 3 bin 100 TL olarak belirlenirken, brüt 15 bin lira maaş alan bir işçiye yapılan on üç günlük brüt ödeme ise 6 bin 500, net ödeme ise 4 bin 646 lira olarak hesaplanmıştır.

2024 özürlü maaşı ne kadar?

31 Mayıs 2024 at 03:50
Engelli bireyler, engel oranlarına göre farklı devlet yardımlarından faydalanabilmektedir. Kişilerin doğuştan ya da sonradan geçirdikleri bir kaza veya hastalık nedeni ile engelli kalması halinde, devlet tarafından farklı kalemler adı altında sosyal yardımlar hak sahiplerine iletilmektedir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yürütülen sosyal yardımlar, kişilerin sahip olduğu engel oranına göre değişiklik göstermektedir.Ülkemizde yüzde kırk altında yer alan herhangi bir hastalık için engelli raporu verilmemektedir. Kişilerin geçirmiş olduğu kaza ya da hastalık nedeni ile en az yüzde kırk oranında bir engele sahip olması, bu kişilerin tam teşekküllü devlet hastanelerinden engelli raporu alabilmesini sağlar. Aynı zamanda yüzde kırk ve üzerinde engeli olan kişiler, belirtilen diğer koşulları da sahip olduğu taktirde devlet tarafından verilen engelli maaşını almaya da hak kazanır. Özürlü Maaşı Nedir?Özürlü maaşı ya da engelli maaşı, engelli aylığı olarak bilinir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü tarafından 2022 sayılı ’65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun’un ilgili maddelerince bağlanan aylıktır. Ekonomik yoksulluk içinde bulunan, on sekiz yaşından büyük engelli bireyler ve kanunen bakmakla yükümlü olduğu on sekiz yaşını tamamlamamış engelli yakını bulunan Türk vatandaşları bu aylıktan yararlanabilmektedir. Üç aylık olarak ödenen bu sosyal yardımın tutarı, kişilerin engel oranlarına göre değişiklik göstermektedir. Kimler Özürlü Maaşı Alabilir?Engelli aylığı alabilecek kişilerin yerine getirmesi gereken koşullar devlet tarafından belirlenmektedir. Buna göre, engelli aylığı alabilecek kişilerde aranan şartlar şu şekilde sıralanabilir; Yetkili hastanelerden alınan ve yüzde kırk ile yüzde altmış dokuz arasında engele sahip olunduğunu belirten raporun olmasıKişinin başkasının yardımı olmadan hayatına devam edemeyeceğinin raporda belirtilmiş olması (engel oranı yüzde yetmiş ve üzeri olan kişiler için geçerlidir)Kanunen bakmakla yükümlü kimsesinin olmamasıSosyal Güvenlik Kurumlarından her ne ad altında olursa olsun herhangi bir aylık ya da gelire sahip olmamasıNafaka bağlanmamış olmasıMahkeme kararı ile ya da doğrudan bir mevzuat gereği bağlanmış herhangi bir devamlı gelire sahip olmamasıHer türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasının, kanunla belirlenen muhtaçlık sınırının altıda olmasıKişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması18 Yaşından Küçükler Özürlü Maaşı Alabilir Mi?On sekiz yaşından küçük engelli bireylerin, engelli maaşı alıp alamayacağı en çok araştırılan konular arasında yer alıyor. On sekiz yaşından küçük engellilerin kendilerine engelli aylığı bağlanmıyor. Ancak bu kişilerin yakınları engelli aylığından yararlanabiliyor. On sekiz yaşından küçük engellilerin SGK’dan aylık ya da gelir almaması, sigortalı olarak çalışmaması ve en az yüzde kırk oranında engelli olduğunun sağlık kuruluşları tarafından raporlanması gerekir. Buna ek olarak, engellinin fiilen bakımını yürüten kişinin Türk vatandaşı olması ve engeli birey ile aynı hanede yaşıyor olması da gerekmektedir. Öte yandan muhtaçlık kriterleri on yaş altı engelli aylığında da uygulanmaktadır. Muhtaçlık sınırının üzerinde gelirin olması halinde kişinin yakınına da engelli aylığı bağlanmamaktadır. 2024 Özürlü MaaşıEngelli maaşları her yıl düzenli olarak güncellenmektedir. 2024 yılında da altı aylık enflasyon farkının açıklanmasının ardından asgari ücret, vergi ve emekli maaşları gibi pek çok ücret revize edilmiştir. Bu kapsamda engelli maaşları da arttırılmıştır. 2024 yılı için geçerli olan engelli maaş ücretleri şu şekilde açıklanmıştır; Yüzde 40 ila yüzde 69 arasında engele sahip olan bireyler 2.797 TLYüzde 70 ve yüzde 70 üzerinde engele sahip olan bireyler 4.196 TLEngelli yakınları 2.797 TL

2024 yeni kimlik ücreti ne kadar?

31 Mayıs 2024 at 03:45
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 11’inci maddesi ile Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Yönetmeliği’nin 8’inci maddesine göre, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesin kimlik kartı alma zorunluğu vardır. Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, kişilerin tüm bilgilerine ulaşılmasını sağlanmaktadır. Yapılacak olan tüm resmi işlemlerde bu kimlik kartının ya da kimlik numarasının belirtilmesi gerekir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, dünyaya yeni gelen bebeklerin nüfusa kayıt ettirilmesi sırasında oluşturulmaktadır. İlk olarak fotoğrafsız bir şekilde hazırlanan kimlik kartları, çocukların on sekiz yaşına gelene kadar kullanım sağlayabilmesine imkan sunar. Ancak on sekiz yaşından sonra çocukların sahip olduğu kimlik kartlarının yenilenmesi ve fotoğraflı olarak tekrar oluşturulması gerekir. Kimlik yenileme yaşı, çocukların lisanslı sporcu kariyerine sahip olması gibi durumlarda değişkenlik gösterebilir. Bu gibi durumlarda on beş ila on altı yaşında da Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartlarının yenilenmesi gerçekleştirilebilir. Kimlik Kartı Başvurusu Nasıl Yapılır?Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı başvurusu yapmak için ‘ALO 199’un aranması ya da Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü’nün resmi internet sitesi üzerinden randevu alınması gerekmektedir. Herhangi bir kanaldan randevu almadan, kimlik kartının değiştirilmesi ya da ilk kez çıkartılması işlemleri yapılamamaktadır. Randevu sistemi ile ilgili bilinmesi gereken önemli noktalar ise şu şekilde sıralanabilir; Randevular haftalık olarak verilmektedirHer işlem için ayrı randevunun alınması gerekirTelefon ile 199 aranarak kolayca randevu alınabilirOnline olarak randevu talebi oluşturulabilirGenel müdürlük tarafından hazırlanan ‘NVI Mobil’ uygulamasının akıllı cep telefonlarına ücretsiz bir şekilde yüklenmesi ile de yine online olarak randevu işlemleri yapılabilirYenidoğan Kimlik Kartı İçin Gerekli Olan Evraklar Nelerdir?Yenidoğan bebekler için ebeveynlerinin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü’nden randevu alması ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartının çıkartılması için işlemleri başlatması gerekir. Bunun için ikamet edilen il ya da ilçede yer alan müdürlükler tercih edilebilir. Randevu alındıktan sonra işlemlerin yapılabilmesi için gerekli olan evrakların hazırlanması gerekir. Yenidoğan kimlik kartı için gerekli olan evraklar ise şu şekilde sıralanmaktadır; Anne ya da babanın şahsen nüfus cüzdanı / kimlik kartı ile başvuru yapması gerekirDoğum belgesinin beyan edilmesi gerekirDoğumdan itibaren ilk otuz gün içerisinde kimlik kartı başvurusunda bulunulması halinde, yenidoğan kimlik kartı için herhangi bir ücret ödenmez15 Yaşından Küçüklere Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler15 yaşından küçük çocuklara yeni kimlik kartı çıkarttırmak için yine ilgili kanallardan birinin tercih edilmesi ve randevu alınması gerekir. Bu işlemler için kişilerden talep edilen belgeler ise şu şekilde sıralanmaktadır; Nüfus cüzdanıKimlik kartı bedelinin yatırıldığını gösteren dekontKimliği yenilenecek olan çocuğun anne ya da babasıİsteğe bağlı olarak fotoğraf (7 – 14 yaş arasında kimlik kartına fotoğraf eklenmesi, çocukların ebeveynlerinin kararına bağlıdır)15 – 18 Yaş Arasındaki Çocuklara Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler15 ile 18 yaş arasındaki çocukların kimlik kartlarının yenilenmesi için gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilir; Nüfus cüzdanıKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekont1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafAnne ya da baba18 Yaşından Büyüklere Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler18 yaşından büyük kişilerin yeni kimlik kartı alması için gerekli olan belgeler, nüfus cüzdanında fotoğraf var ise şu şekildedir; Nüfus cüzdanı 1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekontNüfus cüzdanında fotoğraf yok ise talep edilen belgeler ise şunlardır; Nüfus cüzdanı1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekontAnnesi, babası, on sekiz yaşından büyük kardeşlerden birinin yanında olmasıNüfus Cüzdanının Kaybolması Halinde Yeniden ÇıkartılmasıNüfus cüzdanının kaybolması ya da çalınması halinde yeniden kimlik kartının çıkartılması gerekir. Bu süreçte talep edilen belgeler ise şunlardır; Fotoğraflı pasaport ya da sürücü belgesi, MEB-ÖSYM sınav giriş belgesiBiyometrik fotoğraf (1 adet son altı ayda çekilmiş olması gerekir)Kimlik kartı bedelinin ödendiğini gösteren dekont2024 Yeni Kimlik ÜcretleriYeni kimlik kartı ücretleri ve kimlik değişim bedelleri her yıl düzenli olarak güncellenmektedir. 2024 yılı için geçerli olan kimlik yenileme ücreti ise 130 TL olarak açıklanmıştır.

Dün — 30 Mayıs 2024Ekonomi

2024 Haziran ayı Aile Destek Programı ödemeleri: Aile destek parası ne zaman yatacak?

Tarafından: NTV
30 Mayıs 2024 at 20:45
2024 Haziran ayı Aile Destek Programı ödemeleri: Aile destek parası ne zaman yatacak?

Haziran ayı Aile Destek Programı ödemlerine dair araştırmalar hız kazandı. Aile Destek Programı ödemeleri, aylık olarak hazırlanan ödeme listeleri çerçevesinde merkezi olarak yapılıyor. Peki, aile destek ödemeleri yattı mı, ne zaman yatacak?

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sağlanan Aile Destek Programı ödemeleri, 4 farklı gelir aralığı için farklı yardım tutarları ile aylık olarak hak sahiplerine ödeniyor. Aile destek ödemelerine yönelik araştırmalar Haziran ayının ilk haftasına kısa bir süre kala hız kazandı. Her ay belirlenen tarihlerde aile destek ödemeleri ihtiyaç sahiplerinin hesaplarına aktarılıyor. İşte, 2024 Haziran ayı Aile Destek Programı ödemelerinde son bilgiler... HAZİRAN AYI AİLE DESTEK ÖDEMESİ NE ZAMAN YAPILACAK? Aile Destek Programı kapsamında ailelere yapılacak ödemeler hanede kişi başına düşen aylık gelire göre belirleniyor. Aile Destek Programı Haziran ödemelerinin, ayın 15'i ile 31'i arasında yapılması bekleniyor. Bu kapsamda ilgili Bakanlık ya da Bakan'dan açıklama gelince haberimizde yer vereceğiz. AİLE DESTEK ÖDEMESİ SORGULAMA Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hayata geçirilen aile destek ödemeleri her ay vatandaşların hesaplarına yatırılıyor. Vatandaşlar ödemelerin hesaplarına yatırılıp yatırılmadığını e-Devlet üzerinden kolayca sorgulayabiliyor. AİLE DESTEK ÖDEMESİ NE ZAMAN SONA ERECEK? 850 ile 1250-TL arasında değişen tutarlarda olmak üzere en fazla 12 ay süreyle Aile Destek Programı ödemesi gerçekleştirilecek. 12 aylık ödeme döneminin son ödemesi 2024 yılı Haziran ayı için olup bu dönemin ödemesi takip eden Temmuz ayında gerçekleştirilerek söz konu destek programı sona erecek.

Türk-İş mayıs araştırmasını yayımladı

31 Mayıs 2024 at 00:09
Türk-İş, aylık olarak yaptığı "açlık ve yoksulluk sınırı" araştırmasını yayımladı. Buna göre mayıs ayında dört kişilik ailenin aylık gıda harcaması tutarı 18 bin 969 TL oldu. Peki araştırmada başka hangi tespitler yer aldı? Haberimizde.

750 milyon dolarlık ithalatı önlüyorlar

31 Mayıs 2024 at 01:39
60 milyon dolarlık Ar-ge yatırımı ile ulaştığı 70 bin tonluk üretim kapasitesiyle Türkiye'nin bakır ihtiyacının yüzde yüzde 20'sini karşılayan Eti Bakır'ın Küre işletmesi Türkiye'nin en büyük yeraltı ve en derin madeni hüviyetini taşıyor. Tesisin 780 çalışanı yerin bin metre altında çalışarak 750 milyon dolarlık ithalatın önünü kesiyor. Tesiste dikkat çeken bir başka nokta yer altında daha önce klasik yöntemle ve operatör tarafından yapılan delgi işlemlerinin artık tam otomasyon delgi sistemi ile yapılması yani insansız yapılması

Teknik analiz borsa için ne diyor?

30 Mayıs 2024 at 19:54
Borsada Yatırım programının bu haftaki konuğu Burgan Yatırım Araştırma Müdür Yardımcısı Erdal Özyiğit oldu. Borsa İstanbul'un teknik analizinin yapıldığı programda Özyiğit, 2021'den bu yana borsanın 6 yıllık soluksuz yükselişini ve bu yolculukta önemli destek ve direnç noktalarını yorumladı. Özellikle 50, 100 ve 200 günlük ağırlıklı ortalamaları baz alan Özyiğit, bu ortalamalardan yola çıkarak bundan sonraki süreçte borsanın olası destek ve direnç noktalarının nereler olabileceğini anlattı. Özyiğit sektörleri teknik analiz açısından değerlendirdiğinde geçen yıl ve bu yıl hangilerinin öne çıktığını dile getirdi.

ŞOK aktüel indirimleri 30 Mayıs-4 Haziran 2024: ŞOK markette bu haftaya özel yeni indirimli ürünler

Tarafından: NTV
30 Mayıs 2024 at 17:50
ŞOK aktüel indirimleri 30 Mayıs-4 Haziran 2024: ŞOK markette bu haftaya özel yeni indirimli ürünler

ŞOK market, 30 Mayıs-4 Haziran tarihlerinde geçerli yeni indirimli aktüel ürünler kataloğunu resmi internet sitesi üzerinden duyurdu. ŞOK indirimlerini kaçırmak istemeyen ve ucuz yolla alışveriş fırsatını değerlendirmek isteyen vatandaşlar, ŞOK güncel indirimli aktüel ürünler kataloğunu araştırıyor. ŞOK'ta bu hafta kaşar peynir, yoğurt, süt, sinek ilacı, bebek bezi, toz ve sıvı deterjan gibi birçok üründe yeni indirim yer alıyor. İşte 30 Mayıs-4 Haziran ŞOK markette bu haftanın indirimli ürünleri.

Bakan Bolat: Avrupalı iş insanlarının Türkiye’ye olan ilgisi memnun etti

30 Mayıs 2024 at 20:49
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Belçika'da Avrupalı iş adamları ile bir araya geldi. Bakan Bolat temaslarında yaptığı konuşmasında, “Özellikle ticaret, yatırım ve inovasyon konularında karşılıklı fayda sağlayacak iş birliklerinin önemini vurguladık. Avrupalı iş insanlarının Türkiye’ye olan ilgisi ve iş birliği konusundaki hevesi bizleri oldukça memnun etti." ifadelerini kullandı.

Dış ticaret giderek artıyor! Son 9 ayın zirvesi görüldü!

30 Mayıs 2024 at 18:26
Türkiye'nin Nisan ayı dış ticaret açığı 9 milyar 863 milyon dolara ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı'nın ortaklaşa açıkladığı geçici dış ticaret verilerine göre, Nisan ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,9 artarak 8 milyar 739 milyon dolardan 9 milyar 863 milyon dolara çıktı. Dış ticaret açığı bu verilere bakıldığında aylık bazda dokuz ayın en yüksek açık olarak kaydedildi. İHRACAT RAKAMLARI İTHALATIN AÇIĞINI KAPATAMIYORİhracat 2024 yılı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 artarak 19 milyar 254 milyon dolar, ithalat yüzde 4,0 artarak 29 milyar 117 milyon dolar olarak gerçekleşti. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artarak 82 milyar 839 milyon dolar, ithalat yüzde 9,0 azalarak 113 milyar 81 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Kripto varlıklara ilişkin düzenleme içeren kanun teklifi TBMM komisyonundan geçti

30 Mayıs 2024 at 17:48
Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerinin son ermesinin ardından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Teklifle Sermaye Piyasası Kanunu'na kripto varlıklara ilişkin tanımlar ekleniyor. Buna göre, "cüzdan" kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamalar olarak tanımlandı. Teklife göre, "kripto varlık" da dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıklar olarak tanımlanıyor. "Kripto varlık hizmet sağlayıcı", platformları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dahil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşlar olarak yer alırken, "kripto varlık saklama hizmeti" platform müşterilerinin kripto varlıklarının veya bu varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını, yönetimini veya Kurulca belirlenecek diğer saklama hizmetlerini tanımlayacak. "Platform" kripto varlık alım-satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşlar olarak tanımlanıyor. Sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sistemine dahil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için esaslar belirlenmesine yönelik Sermaye Piyasası Kurulu'na yetki verilmesi amaçlanıyor. Buna göre Kurul, sermaye piyasası araçlarının bu madde hükümlerine göre kayden ihraç edilerek MKK tarafından izlenmesi yerine kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıkları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin esaslar belirleyebilecek. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı halinde; hakların izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde, kripto varlıkların oluşturulup saklandıkları elektronik ortamdaki kayıtlar esas alınacak. Kurul, bu elektronik ortamdaki kayıtlarla MKK sistemi arasında entegrasyon sağlanmasını zorunlu tutabilecek. Bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarıDüzenlemeye göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kurul'dan izin almaları zorunlu olacak. Bunlar münhasıran Kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirecek. Bunların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Pay devirlerinde Kurul izninin alınması zorunlu olacak. Bu düzenlemelere aykırı olarak gerçekleştirilen devirler, pay defterine kaydolunmayacak ve bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüz sayılacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini oluşturmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete başlamalarına Kurulca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygunluk aranacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının taşıması gereken şartlar da teklifle hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması şartlarının yanı sıra ilgili kanunlarda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması, işlem yasaklı olmaması; öte yandan gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması ve ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması şartlarını taşımaları gerekecek. Teklifle, platformların ortaklarına ve yönetim kurulu üyelerine, diğer sermaye piyasası kurumlarıyla benzer bazı asgari şartlar getirilerek gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibarın sağlanması amaçlanıyor. Platformlar üzerinden kripto varlıkların alınıp satılmasına ve ilk satış ya da dağıtımının yapılmasına; kripto varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi yetkisi SPK'ye veriliyor. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, atıf yapılan hükümler dışında Kanun'un diğer hükümlerine tabi olmayacak. Kanunun ilgili fıkraları kapsamında Kurul düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye yetkili olacak. Kanunun ilgili maddeleri uyarınca Kurulca bankalara yükümlülük getirecek düzenlemeler için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) görüşü alınacak. Sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklara ilişkin olarak düzenleyici işlemler tesis etmek, özel ve genel nitelikte kararlar almak ve tedbir ve yaptırım uygulamak konusunda SPK yetkili olacak. Kurul, sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklar dışında, dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik altyapının geliştirilmesi suretiyle oluşturulan, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan kripto varlıkların satış ya da dağıtımının, Kanunun sermaye piyasası araçlarıyla ilgili hükümlerine tabi olmaksızın platformlar nezdinde yapılabilmesi konusunda esaslar belirleyebilecek. Bu esaslara tabi olacak kripto varlıkları belirleme aşamasında teknik kriterler açısından değerlendirme yapmak üzere TÜBİTAK'tan ya da bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından teknik rapor isteyebilecek. Bu kapsamda bir kripto varlığın teknolojik özelliklerinin uygun görülmesi ve bunların satış ya da dağıtımına izin verilmesi bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek. Bu kripto varlıkların satış ya da dağıtımının yapılması suretiyle halktan para toplayanlar ile bunlara fon sağlayanlar arasındaki ilişkiler genel hükümlere tabi olacak. Bu işlemler sırasında Kurulca belirlenecek şekilde hazırlanan ve ilan edilen her türlü bilgilendirme dokümanını imzalayan gerçek ve tüzel kişiler bu dokümanlarda yer alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan müteselsilen sorumlu olacak. Kurum ve kuruluşların, kripto varlıklara ilişkin olarak diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yetkileri saklı kalacak. Düzenleme kapsamındaki esaslar dahilinde platformlarda işlem gören kripto varlıklar dışındaki kripto varlıklara bu teklifteki hükümler uygulanmayacak. Kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olacak. Kripto varlıkları konu edinen rehin sözleşmelerine, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu uygulanmayacak. Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacakTeklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetleri ile kripto varlıkların transfer ve saklamasına ilişkin esaslar hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bunlarda işlem yapmak isteyen müşteriler arasında imzalanan sözleşmeler yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulabilecek ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcılarla müşterileri arasında sözleşmelerin düzenlenmesine, kapsamına, değiştirilmesine, ücret ve masraflara, sözleşmenin sona ermesine, feshine ve bu sözleşmelerin içeriğinde yer alması gereken asgari hususlara ilişkin belirlemeler yapabilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya sınırlandıran her türlü sözleşme şartı geçersiz sayılacak. Platformlar müşterilerinin işlemlerine ilişkin itirazlarını ve şikayetlerini etkin şekilde çözecek dahili mekanizmalar kurmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar müşterilerin kimliklerini, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamında tespit etmekle yükümlü olacak. Platformların kendi nezdinde işlem görecek veya ilk satış ya da dağıtımı yapılacak kripto varlıkların belirlenmesine ve bunların işlem görmesinin sonlandırılmasına ilişkin yazılı listeleme prosedürü oluşturulması zorunlu olacak; bu konuda Kurul tarafından ilke ve esaslar düzenlenebilecek. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBİTAK'ın ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak kripto varlıkların teknolojik özelliklerine ilişkin teknik kriterlere yer verilebilecek. Bir kripto varlığın platformlarca listelenmiş olması bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek. Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacak. Platformlar işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması, piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmaması amacıyla emir ve işlem esaslarını belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak. İşlem kayıtlarıPlatform nezdinde gerçekleştirilen piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak tespitleri yapmak, bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dahil olmak üzere gerekli tedbirleri almak ve ulaşılan tespitleri rapora bağlayarak Kurula bildirmekle yükümlü olacak. Platformlar ile bunların müşterileri arasındaki ilişkiler ve platformlarda gerçekleştirilen işlemler nedeniyle taraflar arasında oluşan uyuşmazlıklar genel hükümlere tabi olacak. Platformlara, Kurul tarafından faaliyet izni verilmiş olması, işlemlerin kamunun güvencesi altında olduğu anlamına gelmeyecek. Kripto varlıklar yatırımcı tazmin hükümlerine tabi olmayacak. Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulacak. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde, Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulacak. Transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin yer alması öngörülen bilgi ve veriler, kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilecek. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya imkan veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilecek. Platformların müşterilerine ait kripto varlıkları, müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurulması esas olacak. Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetinin, Kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş ve BDDK tarafından uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlık saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmiş kuruluşlarca sunulması ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunlu olacak. Kurul, her bir kripto varlık için veya bunların dayandığı teknolojik özellikler ya da kripto varlıkların nitelik ve nicelikleri kapsamında saklama konusunda ayrı esaslar belirlemeye yetkili olacak. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların malvarlığından ayrı olacak ve kayıtlar bu düzenlemeye uygun olarak tutulacak. Müşterilerin nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak. Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yapılmasına ilişkin usul ve esaslar SPK tarafından belirlenecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar yayın, ilan, reklam ve duyuruları ile her türlü ticari iletişimle ilgili olarak Kurulca belirlenen esaslara uyacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılara icra edecekleri faaliyetleri gösteren yetki belgesi verilecek. Bankalar için BDDK'nin uygun görüşü aranacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, Sermaye Piyasası Kurulunca (SPK) ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'yle, Sermaye Piyasası Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Buna göre, bankalar nezdinde tutulan müşteri nakitlerinin ilgili yatırım kuruluşu müşterileri için açılacak münferit hesap veya hesaplarda, yatırım kuruluşunun kendi nakit varlığından ayrı olarak izlenmesi esas olacak. Müşteri hesaplarının bankalarda nemalandırılmasına ilişkin esaslar SPK tarafından belirlenecek. Müşteri hesapları kredi teminatı olarak gösterilemeyecek, bu hesaplar üzerinde yatırım kuruluşu lehine blokaj, rehin ve benzeri takyidat tesis edilemeyecek. Bankaların bu kapsamdaki sorumluluğu, yatırım kuruluşlarınca yapılan bildirimlerle sınırlı olacak. Bu hesaplarda bakiyesi yer alan müşterilerle ilgili tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran ilgili yatırım kuruluşuna bildirilecek ve yatırım kuruluşunca yerine getirilecek. Yatırım kuruluşlarınca müşteri nakitleri için bankalar nezdinde açılan hesaplar, banka muhasebesinde ayrı bir hesapta izlenecek. Bankalar yatırım kuruluşu müşteri nakitlerinin kaydedildiği hesaplara ilişkin olarak Kurulca belirlenen şekil ve sıklıkta Kurula bildirim yapmak zorunda olacak. Bu yükümlülük Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Kurula tahsis edilen bir sistem yoluyla da yerine getirilebilecek. Hizmet sağlayıcılara Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olma zorunluluğuKitle fonlama platformlarının ve kripto varlık hizmet sağlayıcıların Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olmaları zorunlu olacak. Bu sayede bir meslek kuruluşu bünyesinde temsil edilmeleri ve sektörle tek bir ortak nokta üzerinden iletişim kurulabilmesi sağlanacak. Ayrıca sektörlerin kendi öz disiplinini sağlamasında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin öz düzenleyici fonksiyonundan yararlanılması da amaçlanıyor. Teklifle, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğünün tespit edilmesi halinde uygulanacak tedbirler hüküm altına alınıyor. Buna göre, gelişen teknolojiyle birlikte internet ortamında işlenen suça konu yayınların içerik veya yer sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı verilebilecek suçlarda yurt içi-yurt dışı ayrımının kaldırılmış olmasına uygun olarak izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütülmesinde de yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor. Uygulanacak tedbirlere, içeriğin çıkarılması tedbiri de ekleniyor. İzinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğü tespit edildiğinde, internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine Kurul tarafından karar verilecek ve uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirlerTeklifte, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirler de düzenleniyor. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye'de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılacak. Yurt dışında yerleşik platformlarca Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin doğrudan veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı halinde faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilecek. Faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğunun tespitine ilişkin ilave kıstaslar Kurul tarafından belirlenebilecek. Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getiremediği veya kısa sürede yerine getiremeyeceği ya da bunlardan bağımsız olarak mali yapılarının ciddi surette zayıflamakta olduğu ya da mali durumunun taahhütlerini karşılayamayacak kadar zayıflamış olduğunun tespiti halinde 3 ayı geçmemek üzere verilecek uygun süre içinde mali yapılarının güçlendirilmesini istemeye ya da herhangi bir süre vermeksizin doğrudan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerini geçici olarak durdurmaya yetkili olacak. Kurul ayrıca bunların faaliyet yetkilerini kaldırma, sorumluluğu tespit edilen yönetici ve çalışanların imza yetkilerini sınırlama veya kaldırma yetkisine sahip olacak. Kurul, belirlediği esaslara ya da yasaklara aykırı olarak internet üzerinden ilan, reklam ve duyuru yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi, Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı veya portföy yöneticiliği yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi ile izin alınmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinin internet aracılığıyla yapıldığının Kurulca tespit edilmesi hallerinde internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verebilecek ve uygulanmak üzere kararı Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderecek. Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak internet dışındaki mecralardan ilan, reklam ve duyuru yapıldığının tespiti halinde, sorumluların ilgili mevzuat uyarınca ilan ve reklamları durdurulabilecek, kanuna aykırı belgeleriyle ilan ve reklamları toplatılabilecek. Söz konusu işlemler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafından yerine getirilecek. Denetim ve yaptırımlarTeklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların denetimi ve uygulanacak yaptırımlar hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının denetimi için Kurul personeli ile birlikte denetim faaliyeti icra etmek ya da kendi düzenlemelerinin imkan verdiği şekilde denetim faaliyeti yürütenlere teknik destek verecek şekilde meslek personeli olma şartı aranmaksızın nezaret etmek üzere, Kurulun talebi üzerine bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından bu kurum ve kuruluşların onayıyla personel görevlendirilebilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, Kurulca ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak. Bilgi sistemleri denetimine ilişkin ilave usul ve esaslar TÜBİTAK ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Kurulca belirlenecek. Kurul personeli ve görevlendirilen diğer personel, Kurulca belirlenecek program çerçevesinde yetkili kuruluşlarca yapılacak bilgi sistemleri denetimlerinin her aşamasına, denetçi bağımsızlığı ilkesini zedelemeksizin izleyici sıfatıyla eşlik edebilecek. Bu şekilde denetime katılanlar bağımsız denetim kuruluşlarının ulaştığı denetim sonuçlarıyla ilgili bir sorumluluk taşımayacak ve yetkili kuruluşun bilgi birikimini şahsına veya bir başka yetkili kuruluşa çıkar sağlamak için kullanamayacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri ile nakit ödeme veya kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zararlardan kripto varlık hizmet sağlayıcıları sorumlu olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranışından kaynaklanan kripto varlık kayıplarından Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili hükmü kapsamında sorumlu olacak. Kayıpların kripto varlık hizmet sağlayıcılarından tazmin edilememesi veya edilemeyeceğinin açıkça belli olması halinde; kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun gereklerine göre kayıplardan kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olacak ve şahsi sorumlulukla ilgili olarak düzenlemenin ilgili hükmü uygulanacak. Hizmet sağlayıcıların kusuru olmaksızın sunulan hizmetlerde yaşanan kesintilerden kaynaklanan, geçici bir süre emir iletilememesi ya da işlem, transfer yapılamaması halleri ve benzeri hallerde ortaya çıkan zararlar bu kapsamda değerlendirilemeyecek. Düzenlemelere aykırı fiillerde bulunanlara idari para cezası uygulanacak. Buna göre, "bilgi, belge vermeme, denetimin engellenmesi suçu"; "yasal defterlerde, muhasebe kayıtlarında, finansal raporlarda usulsüzlük suçu"; "denetimde talep edilen bilgiler hakkında sır saklama yükümlülüklerine uyulmaması suçu" kripto varlık hizmet sağlayıcılar bakımından da öngörülüyor. Düzenlemeye ve ilgili düzenlemelere aykırı şekilde satış ya da dağıtımının yapılması halinde de ilgili hükümler kapsamındaki yaptırımlar uygulanacak. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması halinde, el konulan varlıkların Kurulca yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayan kuruluşlar nezdinde oluşturulan cüzdanlarda muhafazası için gerekli tüm işlemler adli makamlarca tesis edilecek. Kanunun "piyasa bozucu eylemler", "bilgi suistimali" ve "piyasa dolandırıcılığı" başlıklı hükümleri kapsamında gerçekleştirilen inceleme ve denetimler kapsamında Kurulca internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek ve karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. Kaynak: AA

Kripto varlık düzenlemesi komisyonda kabul edildi

Tarafından: NTV
30 Mayıs 2024 at 17:18
Kripto varlık düzenlemesi komisyonda kabul edildi

Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. teklif, kripto varlıklara, kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ilişkin hükümlerin yanı sıra müşterilerin risklere karşı korunmasına yönelik düzenlemeler içeriyor.

Son dakika haberi! AK Parti'nin uzun zamandır üzerinde çalıştığı Kripto Varlık Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi.

Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeleri içeren kanun teklifi, bu alandaki dünya uygulamalarının incelenmesinin ardından hazırlandı.

Üzerinde uzun süredir çalışılan teklif, kripto varlıklara, kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ilişkin hükümlerin yanı sıra müşterilerin risklere karşı korunmasına yönelik düzenlemeler içeriyor.

Teklifle Sermaye Piyasası Kanunu'na kripto varlıklara ilişkin tanımlar ekleniyor. Buna göre, "cüzdan" kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamalar olarak tanımlandı. Teklife göre, "kripto varlık" da dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıklar olarak tanımlanıyor. "Kripto varlık hizmet sağlayıcı", platformları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dahil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşlar olarak yer alırken, "kripto varlık saklama hizmeti" platform müşterilerinin kripto varlıklarının veya bu varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını, yönetimini veya Kurulca belirlenecek diğer saklama hizmetlerini tanımlayacak. "Platform" kripto varlık alım-satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşlar olarak tanımlanıyor. Sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sistemine dahil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için esaslar belirlenmesine yönelik Sermaye Piyasası Kurulu'na yetki verilmesi amaçlanıyor. Buna göre Kurul, sermaye piyasası araçlarının bu madde hükümlerine göre kayden ihraç edilerek MKK tarafından izlenmesi yerine kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıkları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin esaslar belirleyebilecek. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı halinde; hakların izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde, kripto varlıkların oluşturulup saklandıkları elektronik ortamdaki kayıtlar esas alınacak. Kurul, bu elektronik ortamdaki kayıtlarla MKK sistemi arasında entegrasyon sağlanmasını zorunlu tutabilecek. Bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARI Düzenlemeye göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kurul'dan izin almaları zorunlu olacak. Bunlar münhasıran Kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirecek. Bunların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Pay devirlerinde Kurul izninin alınması zorunlu olacak. Bu düzenlemelere aykırı olarak gerçekleştirilen devirler, pay defterine kaydolunmayacak ve bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüz sayılacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini oluşturmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete başlamalarına Kurulca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygunluk aranacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının taşıması gereken şartlar da teklifle hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması şartlarının yanı sıra ilgili kanunlarda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması, işlem yasaklı olmaması; öte yandan gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması ve ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması şartlarını taşımaları gerekecek. Teklifle, platformların ortaklarına ve yönetim kurulu üyelerine, diğer sermaye piyasası kurumlarıyla benzer bazı asgari şartlar getirilerek gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibarın sağlanması amaçlanıyor. Platformlar üzerinden kripto varlıkların alınıp satılmasına ve ilk satış ya da dağıtımının yapılmasına; kripto varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi yetkisi SPK'ye veriliyor. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, atıf yapılan hükümler dışında Kanun'un diğer hükümlerine tabi olmayacak. Kanunun ilgili fıkraları kapsamında Kurul düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye yetkili olacak. Kanunun ilgili maddeleri uyarınca Kurulca bankalara yükümlülük getirecek düzenlemeler için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) görüşü alınacak. Sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklara ilişkin olarak düzenleyici işlemler tesis etmek, özel ve genel nitelikte kararlar almak ve tedbir ve yaptırım uygulamak konusunda SPK yetkili olacak. Kurul, sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklar dışında, dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik altyapının geliştirilmesi suretiyle oluşturulan, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan kripto varlıkların satış ya da dağıtımının, Kanunun sermaye piyasası araçlarıyla ilgili hükümlerine tabi olmaksızın platformlar nezdinde yapılabilmesi konusunda esaslar belirleyebilecek. Bu esaslara tabi olacak kripto varlıkları belirleme aşamasında teknik kriterler açısından değerlendirme yapmak üzere TÜBİTAK'tan ya da bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından teknik rapor isteyebilecek. Bu kapsamda bir kripto varlığın teknolojik özelliklerinin uygun görülmesi ve bunların satış ya da dağıtımına izin verilmesi bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek. Bu kripto varlıkların satış ya da dağıtımının yapılması suretiyle halktan para toplayanlar ile bunlara fon sağlayanlar arasındaki ilişkiler genel hükümlere tabi olacak. Bu işlemler sırasında Kurulca belirlenecek şekilde hazırlanan ve ilan edilen her türlü bilgilendirme dokümanını imzalayan gerçek ve tüzel kişiler bu dokümanlarda yer alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan müteselsilen sorumlu olacak. Kurum ve kuruluşların, kripto varlıklara ilişkin olarak diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yetkileri saklı kalacak. Düzenleme kapsamındaki esaslar dahilinde platformlarda işlem gören kripto varlıklar dışındaki kripto varlıklara bu teklifteki hükümler uygulanmayacak. Kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olacak. Kripto varlıkları konu edinen rehin sözleşmelerine, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu uygulanmayacak. PLATFORMLARDA FİYATLAR SERBESTÇE OLUŞACAK Teklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetleri ile kripto varlıkların transfer ve saklamasına ilişkin esaslar hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bunlarda işlem yapmak isteyen müşteriler arasında imzalanan sözleşmeler yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulabilecek ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcılarla müşterileri arasında sözleşmelerin düzenlenmesine, kapsamına, değiştirilmesine, ücret ve masraflara, sözleşmenin sona ermesine, feshine ve bu sözleşmelerin içeriğinde yer alması gereken asgari hususlara ilişkin belirlemeler yapabilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya sınırlandıran her türlü sözleşme şartı geçersiz sayılacak. Platformlar müşterilerinin işlemlerine ilişkin itirazlarını ve şikayetlerini etkin şekilde çözecek dahili mekanizmalar kurmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar müşterilerin kimliklerini, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamında tespit etmekle yükümlü olacak. Platformların kendi nezdinde işlem görecek veya ilk satış ya da dağıtımı yapılacak kripto varlıkların belirlenmesine ve bunların işlem görmesinin sonlandırılmasına ilişkin yazılı listeleme prosedürü oluşturulması zorunlu olacak; bu konuda Kurul tarafından ilke ve esaslar düzenlenebilecek. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBİTAK'ın ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak kripto varlıkların teknolojik özelliklerine ilişkin teknik kriterlere yer verilebilecek. Bir kripto varlığın platformlarca listelenmiş olması bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek. Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacak. Platformlar işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması, piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmaması amacıyla emir ve işlem esaslarını belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak. İŞLEM KAYITLARI Platform nezdinde gerçekleştirilen piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak tespitleri yapmak, bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dahil olmak üzere gerekli tedbirleri almak ve ulaşılan tespitleri rapora bağlayarak Kurula bildirmekle yükümlü olacak. Platformlar ile bunların müşterileri arasındaki ilişkiler ve platformlarda gerçekleştirilen işlemler nedeniyle taraflar arasında oluşan uyuşmazlıklar genel hükümlere tabi olacak. Platformlara, Kurul tarafından faaliyet izni verilmiş olması, işlemlerin kamunun güvencesi altında olduğu anlamına gelmeyecek. Kripto varlıklar yatırımcı tazmin hükümlerine tabi olmayacak. Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulacak. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde, Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulacak. Transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin yer alması öngörülen bilgi ve veriler, kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilecek. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya imkan veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilecek. Platformların müşterilerine ait kripto varlıkları, müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurulması esas olacak. Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetinin, Kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş ve BDDK tarafından uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlık saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmiş kuruluşlarca sunulması ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunlu olacak. Kurul, her bir kripto varlık için veya bunların dayandığı teknolojik özellikler ya da kripto varlıkların nitelik ve nicelikleri kapsamında saklama konusunda ayrı esaslar belirlemeye yetkili olacak. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların malvarlığından ayrı olacak ve kayıtlar bu düzenlemeye uygun olarak tutulacak. Müşterilerin nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak. Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yapılmasına ilişkin usul ve esaslar SPK tarafından belirlenecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar yayın, ilan, reklam ve duyuruları ile her türlü ticari iletişimle ilgili olarak Kurulca belirlenen esaslara uyacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılara icra edecekleri faaliyetleri gösteren yetki belgesi verilecek. Bankalar için BDDK'nin uygun görüşü aranacak. Sermaye Piyasası Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Buna göre, bankalar nezdinde tutulan müşteri nakitlerinin ilgili yatırım kuruluşu müşterileri için açılacak münferit hesap veya hesaplarda, yatırım kuruluşunun kendi nakit varlığından ayrı olarak izlenmesi esas olacak. Müşteri hesaplarının bankalarda nemalandırılmasına ilişkin esaslar SPK tarafından belirlenecek. Müşteri hesapları kredi teminatı olarak gösterilemeyecek, bu hesaplar üzerinde yatırım kuruluşu lehine blokaj, rehin ve benzeri takyidat tesis edilemeyecek. Bankaların bu kapsamdaki sorumluluğu, yatırım kuruluşlarınca yapılan bildirimlerle sınırlı olacak. Bu hesaplarda bakiyesi yer alan müşterilerle ilgili tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran ilgili yatırım kuruluşuna bildirilecek ve yatırım kuruluşunca yerine getirilecek. Yatırım kuruluşlarınca müşteri nakitleri için bankalar nezdinde açılan hesaplar, banka muhasebesinde ayrı bir hesapta izlenecek. Bankalar yatırım kuruluşu müşteri nakitlerinin kaydedildiği hesaplara ilişkin olarak Kurulca belirlenen şekil ve sıklıkta Kurula bildirim yapmak zorunda olacak. Bu yükümlülük Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Kurula tahsis edilen bir sistem yoluyla da yerine getirilebilecek. HİZMET SAĞLAYICILARI TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİNE ÜYE OLMA ZORUNLULUĞU Kitle fonlama platformlarının ve kripto varlık hizmet sağlayıcıların Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olmaları zorunlu olacak. Bu sayede bir meslek kuruluşu bünyesinde temsil edilmeleri ve sektörle tek bir ortak nokta üzerinden iletişim kurulabilmesi sağlanacak. Ayrıca sektörlerin kendi öz disiplinini sağlamasında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin öz düzenleyici fonksiyonundan yararlanılması da amaçlanıyor. Teklifle, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğünün tespit edilmesi halinde uygulanacak tedbirler hüküm altına alınıyor. Buna göre, gelişen teknolojiyle birlikte internet ortamında işlenen suça konu yayınların içerik veya yer sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı verilebilecek suçlarda yurt içi-yurt dışı ayrımının kaldırılmış olmasına uygun olarak izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütülmesinde de yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor. Uygulanacak tedbirlere, içeriğin çıkarılması tedbiri de ekleniyor. İzinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğü tespit edildiğinde, internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine Kurul tarafından karar verilecek ve uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARIN FAALİYETLERİNDE UYGULANACAK TEDBİRLER Teklifte, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirler de düzenleniyor. Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye'de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılacak. Yurt dışında yerleşik platformlarca Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin doğrudan veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı halinde faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilecek. Faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğunun tespitine ilişkin ilave kıstaslar Kurul tarafından belirlenebilecek. Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getiremediği veya kısa sürede yerine getiremeyeceği ya da bunlardan bağımsız olarak mali yapılarının ciddi surette zayıflamakta olduğu ya da mali durumunun taahhütlerini karşılayamayacak kadar zayıflamış olduğunun tespiti halinde 3 ayı geçmemek üzere verilecek uygun süre içinde mali yapılarının güçlendirilmesini istemeye ya da herhangi bir süre vermeksizin doğrudan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerini geçici olarak durdurmaya yetkili olacak. Kurul ayrıca bunların faaliyet yetkilerini kaldırma, sorumluluğu tespit edilen yönetici ve çalışanların imza yetkilerini sınırlama veya kaldırma yetkisine sahip olacak. Kurul, belirlediği esaslara ya da yasaklara aykırı olarak internet üzerinden ilan, reklam ve duyuru yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi, Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı veya portföy yöneticiliği yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi ile izin alınmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinin internet aracılığıyla yapıldığının Kurulca tespit edilmesi hallerinde internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verebilecek ve uygulanmak üzere kararı Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderecek. Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak internet dışındaki mecralardan ilan, reklam ve duyuru yapıldığının tespiti halinde, sorumluların ilgili mevzuat uyarınca ilan ve reklamları durdurulabilecek, kanuna aykırı belgeleriyle ilan ve reklamları toplatılabilecek. Söz konusu işlemler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafından yerine getirilecek. DENETİMLER VE YAPTIRIMLAR Teklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların denetimi ve uygulanacak yaptırımlar hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının denetimi için Kurul personeli ile birlikte denetim faaliyeti icra etmek ya da kendi düzenlemelerinin imkan verdiği şekilde denetim faaliyeti yürütenlere teknik destek verecek şekilde meslek personeli olma şartı aranmaksızın nezaret etmek üzere, Kurulun talebi üzerine bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından bu kurum ve kuruluşların onayıyla personel görevlendirilebilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, Kurulca ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak. Bilgi sistemleri denetimine ilişkin ilave usul ve esaslar TÜBİTAK ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Kurulca belirlenecek. Kurul personeli ve görevlendirilen diğer personel, Kurulca belirlenecek program çerçevesinde yetkili kuruluşlarca yapılacak bilgi sistemleri denetimlerinin her aşamasına, denetçi bağımsızlığı ilkesini zedelemeksizin izleyici sıfatıyla eşlik edebilecek. Bu şekilde denetime katılanlar bağımsız denetim kuruluşlarının ulaştığı denetim sonuçlarıyla ilgili bir sorumluluk taşımayacak ve yetkili kuruluşun bilgi birikimini şahsına veya bir başka yetkili kuruluşa çıkar sağlamak için kullanamayacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri ile nakit ödeme veya kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zararlardan kripto varlık hizmet sağlayıcıları sorumlu olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranışından kaynaklanan kripto varlık kayıplarından Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili hükmü kapsamında sorumlu olacak. Kayıpların kripto varlık hizmet sağlayıcılarından tazmin edilememesi veya edilemeyeceğinin açıkça belli olması halinde; kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun gereklerine göre kayıplardan kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olacak ve şahsi sorumlulukla ilgili olarak düzenlemenin ilgili hükmü uygulanacak. Hizmet sağlayıcıların kusuru olmaksızın sunulan hizmetlerde yaşanan kesintilerden kaynaklanan, geçici bir süre emir iletilememesi ya da işlem, transfer yapılamaması halleri ve benzeri hallerde ortaya çıkan zararlar bu kapsamda değerlendirilemeyecek. Düzenlemelere aykırı fiillerde bulunanlara idari para cezası uygulanacak. Buna göre, "bilgi, belge vermeme, denetimin engellenmesi suçu"; "yasal defterlerde, muhasebe kayıtlarında, finansal raporlarda usulsüzlük suçu"; "denetimde talep edilen bilgiler hakkında sır saklama yükümlülüklerine uyulmaması suçu" kripto varlık hizmet sağlayıcılar bakımından da öngörülüyor. Düzenlemeye ve ilgili düzenlemelere aykırı şekilde satış ya da dağıtımının yapılması halinde de ilgili hükümler kapsamındaki yaptırımlar uygulanacak. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması halinde, el konulan varlıkların Kurulca yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayan kuruluşlar nezdinde oluşturulan cüzdanlarda muhafazası için gerekli tüm işlemler adli makamlarca tesis edilecek. Kanunun "piyasa bozucu eylemler", "bilgi suistimali" ve "piyasa dolandırıcılığı" başlıklı hükümleri kapsamında gerçekleştirilen inceleme ve denetimler kapsamında Kurulca internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek ve karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'yle, aykırılıkların tespitinde ve uygulanacak yaptırımlarda dikkate alınacak finansal tablolar belirleniyor; ceza üst sınırının tespitinde esas alınacak brüt satış hasılatı ile vergi öncesi karın belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleme yetkisi Sermaye Piyasası Kuruluna tanınıyor. Hakkında idari para cezası tesis edilecek ilgili kişinin gider kalemlerinin taraflar arasında serbestçe belirlenebildiği ve tesis edilecek idari para cezaları ya da örtülü kazanç olarak aktarılan tutar ile herhangi bir illiyet bağının bulunmadığı göz önünde bulundurularak, söz konusu gider kalemlerinin menfaat hesaplamalarında dikkate alınmaması ile menfaat hesabında karın realize edilip edilmediğine bakılmayacağı hususu netleştiriliyor. Bu şekilde idari para cezaları ya da örtülü kazanç olarak aktarılan tutara ilişkin menfaat hesaplamalarının daha kolay ve hızlı yapılabilmesi amaçlanıyor. İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak. KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARDA ZİMMET Kripto varlık hizmet sağlayıcı görevi nedeniyle kendisine tevdi edilen veya koruma, saklama ve gözetimiyle yükümlü olduğu para veya para yerine geçen evrak veya senetleri, diğer malları veya kripto varlıkları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları, 8 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak; kripto varlık hizmet sağlayıcının zararını tazmin edecek. Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde faile 14 yıldan 20 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Ancak, adli para cezasının miktarı kripto varlık hizmet sağlayıcının ve müşterilerinin uğradığı zararın 3 katından az olamayacak. Faaliyet izni kaldırılan bir kripto varlık hizmet sağlayıcının; hukuken veya fiilen yönetim veya kontrolünü elinde bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarının, kripto varlık hizmet sağlayıcının ya da müşterilerinin kaynaklarını, her ne suretle olursa olsun kripto varlık hizmet sağlayıcının emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde doğrudan veya dolaylı olarak kendilerinin veya başkalarının menfaatlerine kullandırmak suretiyle, kripto varlık hizmet sağlayıcıyı veya müşterilerini zarara uğratmaları zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri işleyenler hakkında 12 yıldan 22 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına hükmolunacak; ancak, adli para cezasının miktarı kripto varlık hizmet sağlayıcının ve müşterilerinin uğradığı zararın üç katından az olamayacak. Ayrıca, meydana gelen zararın müteselsilen ödettirilmesine karar verilecek. Soruşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen para veya para yerine geçen evrak veya senetlerin, diğer malların veya kripto varlıkların aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilecek. Kovuşturma başlamadan önce, zimmete geçirilen para veya para yerine geçen evrak veya senetlerin, diğer malların veya kripto varlıkların gönüllü olarak aynen iade edilmesi veya uğranılan zararın tamamen tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilecek. Bu durumun hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilecek. Zimmet suçunun konusunu oluşturan para veya para yerine geçen evrak veya senetleri veya diğer malların veya kripto varlıkların suçun işlendiği tarihteki değerinin azlığı nedeniyle verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilecek. KRİPTO VARLIKLARA İLİŞKİN ŞAHSİ SORUMLULUK Kripto varlık hizmet sağlayıcının zimmet sayılan karar ve işlemler gerçekleştirdiği tespit edilen yönetim kurulu başkan ve üyeleri, diğer mensupları, hukuken veya fiilen yönetim veya kontrolünü elinde bulundurmuş olan gerçek kişi ortaklarının müşterilere verdikleri zararla sınırlı olarak zimmete geçirildiği tespit edilen tutardan öncelikli olarak karşılanmasını sağlamak amacıyla şahsi sorumlulukları yoluna gidilerek, Kurulun talebi üzerine doğrudan şahsen iflaslarına mahkemece karar verilebilecek. Bu karar ve işlemler üçüncü kişilere menfaat temini amacıyla yapıldığı takdirde, menfaat temin eden kişiler hakkında da temin ettikleri menfaat üzerinden uygulanacak. Haklarında şahsi iflas kararı verilenlerin aktiflerinden nakit olanlar doğrudan doğruya, olmayanlar ise paraya çevrilmek suretiyle, müşterilerin zararlarının ödenmesinde kullanılacak. Aktiflerden öncelikle müşteri zararları ödenecek. Müşteri zararlarının tamamının karşılanamaması halinde garameten ödeme yapılacak. Müşteri zararları tamamen karşılandıktan sonra artan kısım haklarında şahsi iflas kararı verilenlere iade edilecek. KRİPTO VARLIKLARIN ZİMMET SUÇUNA ÖZEL SORUŞTURMA USULÜ Soruşturma ve kovuşturmalar Kurulun yazılı bildirimi üzerine veya gecikilmesinde sakınca görülen hallerde resen Cumhuriyet savcılarınca yapılacak ve Kurul haberdar edilecek. Başvuru üzerine kamu davası açılması halinde iddianamenin kabulü ile birlikte, bir örneği Kurula tebliğ edilecek ve Kurul aynı zamanda "katılan" sıfatını kazanacak. Kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirse, bu karar ilgisine göre Kurula ve soruşturmanın tarafı ilgililere tebliğ edilecek. Kurul ve ilgililer kendisine tebliğ edilen bu kararlara karşı Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre itiraza yetkili olacak. Tanımlanan zimmet suçuna ait davalar, fiilin işlendiği yerin bağlı olduğu ilin adıyla anılan 1 numaralı ağır ceza mahkemelerinde görülecek. Gerekli görülen yerlerde Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hakimler ve Savcılar Kurulunca bu tür suçlara bakmak üzere o yerlerdeki diğer ağır ceza mahkemeleri de görevlendirilebilecek. Bu suçlardan dolayı mahkum olanlar, Hazineye olan borçları ve tazminatları ödemediği veya bu borçlar ve tazminatlar malvarlıklarından tahsil olunamadığı sürece, bunlar hakkında koşullu salıverilme hükümleri uygulanmayacak. Her yıl platformların bir önceki yılki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri Sermaye Piyasası Kurulu, yüzde biri de TÜBİTAK bütçesine ilgili yılın mayıs ayı sonuna kadar ödenerek gelir olarak kaydedilecek. KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARA İLİŞKİN GEÇİŞ HÜKÜMLERİ Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde, Kurulca belirlenecek belgelerle Kurula başvuruda bulunarak, ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarına veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan üç ay içerisinde tasfiye kararı alacaklarına ve tasfiye sürecinde yeni müşteri kabul etmeyeceklerine dair bir beyan sunmak zorunda olacak. Kanunun yürürlüğü sonrasında faaliyete başlamak isteyenler faaliyetlerine başlamadan önce Kurula başvuruda bulunarak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklarını beyan edecek. Tasfiyeye gitmeyi tercih eden ya da belirlenen süre içinde Kurula başvuru yapmayan kuruluşlarda hesapları bulunan müşterilerin transfer taleplerinin yerine getirilmemesi izinsiz hizmet sağlayıcılığı faaliyeti suçunu oluşturacak. Yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcılar, Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyetlerini Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandıracak. Müşterilerin kripto varlıkları nakde veya nakdi kripto varlığa çevirebilmelerine ve kripto varlıkların transferinin gerçekleştirilmesine imkan veren Türkiye’de yerleşik ATM ve benzeri elektronik işlem cihazlarının faaliyetleri Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içinde sonlandırılacak; faaliyetini sonlandırmayan ATM’ler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafından kapatılacak. SPK ve TÜBİTAK bütçesine gelir kaydedilmesi uygulaması 2024 gelirleri üzerinden 2025 yılında uygulanmaya başlanacak. İkincil düzenlemeler, kanunun yürürlük tarihinden itibaren 6 ay içinde çıkarılacak.

Türkiye ve Dünya Bankası ormanlar için 400 milyon dolarlık proje başlattı

Tarafından: NTV
30 Mayıs 2024 at 17:12
Türkiye ve Dünya Bankası ormanlar için 400 milyon dolarlık proje başlattı

Türkiye ve Dünya Bankası, ülkenin ormanları yangınlardan koruma kapasitesini güçlendirmenin amaçlandığı 400 milyon dolar tutarındaki İklime Dirençli Ormanlar Projesi'ni (İDOP) uygulamaya aldı.

Dünya Bankası'ndan yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin, 2021'de yakın tarihte kaydedilen en kötü orman yangınlarını yaşadığına işaret edildi. Türkiye'nin kıyı bölgelerinde yangınlar sonucu yok olan orman alanının, yıllık ortalama yanan orman alanının 8 katı büyüklüğünde olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, yangınların ölümlere, yüzlerce vatandaşın ve turistin tahliye edilmesine yol açtığı belirtildi. İDOP'un, Türkiye'nin orman yangını yönetim kapasitesi ile yangın riskinin fazla olduğu 14 ilde ormanların ve insanların yangınlara ve artan iklim değişikliği risklerine karşı dirençliliğinin güçlendirilmesini destekleyeceği ifade edildi. Proje kapsamında restore edilen ve korunan ormanlar ve peyzajların, biyolojik çeşitliliğin ve ekosistem hizmetlerinin korunmasına ve geliştirilmesine yardımcı olacağı ve karbon emisyonlarını azaltacağı bildirildi. Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez, şunları kaydetti: "Bugün toplumun ve ekosistemlerin korunması konusundaki kararlılığımız doğrultusunda çok önemli bir adım atıldı. İDOP, proaktif iklim değişikliği uyum eylemi ve dirençlilik oluşturma hedefine olan bağlılığımızı vurgulamaktadır.

Proje kavram aşamasından uygulama aşamasına kadar Türkiye hükümeti ile yürüttüğümüz işbirliği, daha önce benzeri görülmemiş bir kararlılığı göstermektedir. Bu dönüşümsel girişimi rekor bir süre içinde uygulamaya koyarak iklim değişikliği zorluklarına proaktif bir şekilde müdahale etmede yeni bir standart belirlemiş olmaktan gurur duyuyoruz." İDOP, halihazırda uygulanmakta olan diğer Dünya Bankası projelerini tamamlayıcı nitelikte. Dayanıklı peyzaj entegrasyonunu destekleyen 135 milyon dolarlık Türkiye Dayanıklı Peyzaj Entegrasyon Projesi ile belediye düzeyinde afet ve iklim direncini güçlendirerek orman yangını tehlikelerinin azaltılmasını destekleyen 449 milyon dolar tutarındaki Türkiye Deprem, Taşkın ve Orman Yangınları Acil Durum Yeniden İnşa Projesi, Dünya Bankasının diğer projeleri olarak öne çıkıyor.

❌
❌