Rekabet Kurulu, Apple’ın uygulama mağazası olan App Store hakkında soruşturma açtı.

Bilim insanları yaşlanmayı geciktirmenin sırlarını çözmeye bir adım daha yaklaşmış olabilir. Yeni yapılan bir araştırmada hücrelerin yıpranma hızını yavaşlatabilecek bir gen keşfedildi.

Bilim insanları insanların sahip olduğu bir geni güçlendirmenin, hücrelerin yıpranma hızını yavaşlatabileceğini keşfettiler. Çinli akademisyenler, meyve sineklerinin DNA'sını incelerken, bir geninin canlının genç yaşta ölüp ölmeyeceğini belirlediğini buldular. Geni insan veri tabanında araştırdıklarında DIMT1 olarak bilinen bir insan geniyle yüzde 93 oranında eşleştiğini tespit ettiler.

Laboratuvar testlerinde, DIMT1 geninin güçlendirilmiş olduğu hücreler, değiştirilmemiş hücrelere göre yüzde 65 daha yavaş yaşlandı.

Mitokondri, hücrenin çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiyi (ATP olarak adlandırılır) üretmekten sorumludur. Hücrelerimiz ihtiyaç duydukları enerjiyi alamazlarsa, dokular veya vücut organları düzgün çalışmaz ve yaşlanma süreci başlar. Bu yaşlanma karşıtı genleri bulmak için ekip, böceklerdeki bin 283 DNA segmentine baktı ve yaşam sürelerini düzenleyen karakterize edilmemiş bir CG11837 geni buldu. Araştırmacılar genin aktivitesini artırdıklarında, meyve sineklerinin yüzde 59'a kadar daha fazla yaşadığını tespit etti.  Ekip, protein yapılarını tahmin eden bir yapay zeka programının veri tabanını kullanarak insanlarda benzer genler aradı. CG11837'nin yapısının insan geni DIMT1 ile benzer olduğunu buldular.

5 YIL İÇİNDE İNSANLAR İÇİN KULLANILABİLİR

Ekip, yetişkin bir erkekten alınan insan hücrelerini kullanarak laboratuvar ortamında çalışmalar gerçekleştirdi ve üç gün boyunca daha fazla DIMT1 üretmeleri için onları geliştirdi. Değiştirilen hücreler değiştirilmeyenlerle aynı oranda büyüdü, ancak ekip her iki grubu da hücrelere zarar veren X ışınlarına maruz bıraktığında fark gözlemledi.

Geliştirilmiş grup, kontrol grubundakilere göre yüzde 65 daha az yaşlandı. Ayrıca araştırmacılar tedavinin farelerde yaşlanmayı tersine çevirdiğini buldular. Deneysel bir gen terapisi enjekte edilen fareler, tedaviden sonra plasebo alan farelere göre yüzde109 daha uzun yaşadı.

Bu gen terapisi henüz insanlar için mevcut değil, ancak uzmanlar bunun beş yıl içinde olabileceğini söylüyor.

Dünyanın ilk yapay zeka güzellik yarışmasında Türkiye'den 2 isim finale kaldı. Finalistlerden biri Türkiye'nin ilk yapay zeka marka elçisi Seren Ay, diğeri ise model Asena İlik. Gerçekçilikleri ve teknik özellikleri üzerinden değerlendirilip 1500 rakip arasından finale kalan yapay zeka ürünü Türk modeller Ankaralı gençler tarafından geliştirildi. Yarışmanın birincisine 20 bin dolarlık ödül verilecek. (Haber: Osman Terkan)

Türkiye'nin ikinci astronotu Tuva Cihangir Atasever'in uzay yolculuğu 8 Haziran'da gerçekleştirilecek. 1,5 saat sürecek bilim misyonu çerçevesinde Atasever, 7 bilimsel deneye imza atacak. Atasever, ABD'nin New Mexico eyaletinde bulunan Virgin Galactic' tesislerinden NTV ekibinden Ahmet Örsoğlu'nun sorularını yanıtladı.

Elon Musk'ın sosyal medya platformu X eski adıyla twitter, yeni özelliğini tanıtmaya hazırlanıyor. TikTok ve Instagram Reels'a rakip olacak özellikte kullanıcıların ilgi alanlarına göre uyarlanmış hem kısa hem de uzun videolardan oluşan bir akış sunulacak.

X, eski adıyla twitter her geçen gün yeni güncellemerini tanıtmaya devam ediyor. 

Elon Musk'ın sosyal medya platformu X, yeni özelliği  ile TikTok ve Instagram'a rakip olacak. 

X, kullanıcıların paylaştığı ve oluşturduğu video içeriklerini tek bir sekme altında toplayarak öne çıkartmayı planlayan sosyal medya platformu, özelliğin beta sürümünü, bu yaz sonunda belirli bir kullanıcı grubuna sunmayı planlıyor.  Bu girişim, Musk'ın Ekim 2022'de platformu satın almasından bu yana şekillendirdiği vizyonun bir parçası olarak ortaya çıkıyor. Bu vizyon, bir zamanlar Twitter'a entegre edilmiş olan kısa biçimli video uygulaması Vine'ın yeniden canlandırılmasını da içeriyor. TİKTOK VE INSTAGRAM'A RAKİP OLMA POTANSİYELİ VAR 

X'in sahibi Elon Musk geçtiğimiz nisan ayında X hesabı üzerinden Vine'ın geri getirilip getirilmemesi üzerine bir anket yaptı. 186 milyon  takipçisinden yüzde 70'i olumlu oy kullandı. 

Vine, zirve döneminde 200 milyon kullanıcıya sahipti ve Ice Bucket Challenge gibi viral trendlerle tanınıyordu. Popülerliğine rağmen, Twitter Vine'dan yeterince gelir elde edemedi ve uygulama 2017 yılında  kapandı. 

TikTok yasağının uygulanma ihtimali, milyonlarca Amerikalıyı video paylaşımı için alternatif platformlar aramaya itebilir ve bu da X'i cazip bir seçenek haline getirebilir. Yeni özellik ayrıca, Twitter'ın 2021'de Periscope'u kapatmasından bu yana eksik olan bir hizmeti yeniden sunarak canlı yayın öğesini de içerecek. X içindeki kaynaklar, Vine'dan ilham alınarak geliştirilen bu konseptin, kullanıcıların abonelik ve doğrulama hizmetleri satın alması yoluyla gelir yaratma potansiyeli taşıdığı konusunda umutlu.

Elektrikli dikey kalkış ve iniş yapabilen araç geliştiren Archer Aviation, Federal Havacılık İdaresi'nden hava taksi hizmeti sunabilmek için gerekli izni aldı.

ABD merkezli havacılık şirketi Archer Aviation, hava taksi için bir adımı daha geçmeyi başardı. 

Dikey kalkış ve iniş yapabilen araçlar geliştiren Archer Aviation, Federal Havacılık İdaresi'nden (FAA) Part 135 sertifikası aldı.

Bu sertifika ile şirketin, elektrikli dikey kalkış ve iniş aracıyla (eVTOL) ticari hizmet başlatmasının önü açılmış oldu. 

Archer Aviation’ın Midnight modeli, kısa süre önce FAA’nın nihai uçuşa elverişlilik kriterlerini tamamlamıştı. 

Midnight, elektrik gücüyle 241 km/sa hızla yaklaşık 160 kilometre boyunca dört yolcu taşıyabiliyor. Şirketin asıl hedefi 90 dakikalık araba yolculuklarını 10 ila 20 dakikalık uçuşlarla indirmek.

Archer, United Airlines'la 1 milyar dolarlık anlaşma yaparken, otomotiv devi Stellantis ile de eVTOL aracınının seri üretim için bir anlaşması bulunuyor. 

YouTube, potansiyel olarak tehlike barındıran içeriklere reşit olmayan kullanıcıların erişimini engellemek amacıyla ateşli silah videolarıyla ilgili politikalarını değiştirme kararı aldı.

Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen ANKA III insansız hava aracı, Türkiye'nin ilk jet motorlu süpersonik eğitim uçağı HÜRJET ile kol uçuşu gerçekleştirdi.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii'nin X'teki paylaşımında, ANKA III'ün HÜRJET'le kol uçuşuna dair görüntü ve bilgilere yer verildi. Buna göre, ANKA III 8'inci, HÜRJET ise 66'ncı sortisini tamamladı. ANKA III ve HÜRJET'in kol uçuşu 50 dakika sürdü. Uçuş, 7 bin feet irtifada 165 knot hızla gerçekleştirildi. Türk savunma sanayisindeki insansız hava aracı kabiliyetlerini yeni bir aşamaya taşıyan ANKA III'ü geliştirme çalışmaları 2022 yılında başladı.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, ilk uçuşunu 28 Aralık 2023'te gerçekleştirdiği ANKA III için geliştirme ve test faaliyetlerine devam ediyor. İlerleyen dönemde insanlı uçaklardan insansız savaş uçaklarının kontrol edilmesi hedefleniyor. Bu kapsamda HÜRJET'in ANKA III ile uçması büyük önem taşıyor.

Çin, 9 otomobil üreticisinin sürücüsüz araç ve otonom sürüş teknolojilerini test etmesine izin vereceğini bildirdi.

İsveç merkezli mobilya mağazası IKEA, çocuklar tarafından en çok kullanılan oyun platformlarından biri olan Roblox'ta mağaza açacağını ve bu mağazada çalışmak üzere çalışan aradğını duyurdu.

IKEA Roblox'ta açtığı sanal mağazada çalışacak satış görevlileri aradığını duyurdu. 

Mobilya devi şirket, sanal mağazada çalışacak 18 yaşından büyük, İrlanda veya Birleşik Krallık'ta yaşayan on kişi aradığını açıkladı.

Mağazanın farklı bölgelerinde çalışacak olan bu kişiler, müşteriler için mobilyaları paketleyecek ve köfte servisi yapacaklar.

IKEA "Farklı Gerçekleştirilen Kariyerler" projesi kapsamında çalışanlarına saatlik 13,15 sterlin ödeyeceğini açıkladı. 

Amerika Birleşik Devletleri'nde IKEA'nın başlangıç ücretleri saat başı 16 dolar ile 18 dolar arasında değişirken, Londra'da asgari ücretin saati 11.95 sterlin.

Şirketin İngiltere ve İrlanda İnsan ve Kültür Müdürü Darren Taylor, "Kariyerleri farklı şekilde ele alıyoruz ve Roblox'ta ücretli çalışma başlatan ilk marka olmaktan heyecan duyuyoruz," dedi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir uraloğlu "44 milyon 287 bini aşkın güvenli internet kullanıcısının yüzde 99,5’i aile, yüzde 0,5'i de çocuk profili." dedi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 2011 yılında uygulamaya alınan "Güvenli İnternet Hizmeti”nin abone sayısının gün geçtikçe arttığını söyledi. Uraloğlu yaptığı açıklamada, Güvenli İnternet Hizmeti altyapısının erişim sağlayıcılar tarafından oluşturulan ücretsiz, talebe bağlı ve alternatif bir erişim hizmeti olduğunu söyledi. Uraloğlu, "2024 Nisan sonu itibariyle Güvenli İnternet Hizmetimizden faydalanan abone sayısı 44 milyon 287 bini aşmış durumda. Abonelerin yüzde 99,5'i aile profilini tercih ederken kalan yüzde 0,5 de çocuk profili kullanıyor." dedi.

Bakan Uraloğlu, Güvenli İnternet Hizmeti'nin (GİH) 2011 yılında, Türkiye'de internetin güvenli kullanımına yönelik şikayet ve talepler doğrultusunda ortaya çıktığını açıklayarak, "Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumumuzun Bilgi İhbar Merkezi'ne bu hususta çok sayıda şikayet yapıldı. Yaptığımız araştırmalarla ortaya çıkan sonuç özellikle ailelerin internet ortamındaki uygunsuz içeriklerle ilgili endişelerini ve çözüm arayışını gösterdi. GİH de bu ihtiyaca yanıt vermek için geliştirildi." ifadelerini kullandı. "ÇOCUKLARI İNTERNETTEKİ OLUMSUZ İÇERİKLERDEN KORUMAK ÖNCELİĞİMİZ" Uraloğlu, GİH ile başta çocuklar olmak üzere aboneleri internetteki olumsuz içeriklerden korumayı amaçladıklarını belirterek, “Aboneler yasaklı madde ticareti yapan, şiddet içeren, ırkçılık ve nefret söylemi üzerine yayın oluşturan, terör propagandası yapan ve suç işlemeyi anlatan siteler ile dolandırıcılık sitelerinden talebe bağlı ve ücretsiz olarak korunma imkanına sahiptir." dedi. Uraloğlu, mevcut filtreleme seçeneklerinden faydalanamayan kullanıcıların kolayca erişebileceği bir hizmet olduğunu vurguladı.

GİH'in, internetin sakıncalı içerikleriyle karşılaşmak istemeyen ve bu sebepten evine internet almak istemeyen vatandaşlar için de bir alternatif olduğunu bildiren Uraloğlu, "GİH ile mevcut internet kullanıcıları tercihlerinde özgür bırakılmakta diğer taraftan güvenli bir kullanım ihtiyacı arayan kullanıcılara ise kendi tercihleri doğrultusunda bir alternatif İnternet erişim hizmeti sağlanmış olmaktadır." diye konuştu. "KULLANICI TALEP VE ÖNERİLERİ DOĞRULTUSUNDA HİZMETİMİZİ GELİŞTİRİYORUZ" Uraloğlu, Çocuk ve Aile olmak üzere iki profilin olduğunu belirterek, bu profillerden birini tercih eden kullanıcıların karşılaştıkları sorunu hemen iletme ve tedbir alınmasını talep etme hakkına sahip olduğunu söyledi. Uraloğlu, "Zaten kullanıcılardan gelen talep, öneri ve değerlendirmeler doğrultusunda söz konusu hizmet sürekli olarak geliştirilmekte ve etkinliği artmaktadır.” dedi. Uraloğlu, açıklamasında GİH’e ilişkin çalışmaların, Anayasa’nın Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları başlıklı 41. Maddesi ve Gençliğin Korunması kenar başlıklı 58. Maddesi hükümlerine dayandığını bildirerek, "Ayrıca bu Anayasal hükümlerin yanında Elektronik Haberleşme Kanunu'nun Tüketici ve Son Kullanıcı haklarını düzenleyen hükümleri ile bu kanun uyarınca çıkarılan Tüketici Hakları Yönetmeliği'nin İnternetin Güvenli Kullanımı başlıklı 15. maddesi de uygulamanın kapsamını belirledi.

Yönetmelik, işletmecilere internetin güvenli kullanımına yönelik ücretsiz alternatif hizmeti sunma yükümlülüğü getirdi.” dedi. Uraloğu, çalışmaların hukuki dayanaklar çerçevesinde de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun 2011 yılında aldığı karar ile Güvenli İnternet Hizmetine İlişkin Usul ve Esaslar şeklinde yeniden düzenlendiğini bildirdi. Uraloğlu uluslararası sözleşmelere de değinerek, Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi’nin reşit olmayanlara ilişkin düzenlemesi, Avrupa Konseyinin Çocukların Cinsel Sömürü ve İstismara Karşı Korunmasına Yönelik 201 sayılı Sözleşmesinin ilgili hükümleri, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye ek protokol ile çalışmaların düzenlendiğini belirtti.

Bilim insanları, yapay zekanın insanlardan çok daha mantıksız olabileceğini ortaya çıkardı. Yedi farklı yapay zeka modeline  insan muhakemesini test etmek için tasarlanmış sorular soruldu. Çoğu model, soruların yarısından fazlasına yanlış yanıt verdi. En iyi performansı gösteren yapay zeka, yüzde 69,2 oranında doğru ve insani mantıkla yanıt veren "ChatGPT 4-0" oldu.

Yapay zeka soğuk ve mantıksal akıl yürütmenin somut bir örneği olarak değerlendirilse de araştırmacılar onların insanlardan çok daha mantıksız olabileceğini öne sürüyor. University College London'dan araştırmacılar, en iyi yedi yapay zeka aracını insan muhakemesini test etmek için tasarlanmış bir dizi klasik teste tabi tuttu. En iyi performans gösteren yapay zekaların bile mantıksız olduğu ve basit hatalara yatkın olduğu görüldü. Çoğu model, soruların yarısından çoğunda yanlış yanıt verdi. Araştırmacılar, bu modellerin insanlarla aynı şekilde mantıksız olmadığını, hatta bazılarının mantık sorularını "etik gerekçelerle" yanıtlamayı reddettiğini ortaya çıkardı. Araştırma yazarı Olivia Macmillan-Scott, "Çalışmamızın sonuçlarına ve yapay zeka araçları üzerine yapılan diğer araştırmalara dayanarak, bu modellerin henüz insanlar gibi 'düşünmediğini' rahatlıkla söyleyebiliriz" diye konuştu.

Intel, İrlanda'daki yeni üretim tesisi için kurulan ortak girişimdeki yüzde 49'luk hissesini 11 milyar dolar karşılığında satmak üzere Apollo Global Management ile anlaşmaya vardı.

Bilim insanları, insan faaliyetlerinin yol açtığı küresel ısınma oranının her 10 yılda 0,26 derece artışla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığını tespit etti.

İnsan faaliyetleri kaynaklı küresel ısınma tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

Leeds Üniversitesi tarafından bu yıl ikincisi hazırlanan ve 50'den fazla uluslararası bilim insanının katkı sağladığı Küresel İklim Değişikliği Göstergeleri (IGCC) raporu, Earth System Science Data (ESSD) dergisinde yayımlandı. Rapora göre, küresel sıcaklık artışı 2013-2022 döneminde sanayi öncesi döneme göre 1,14 dereceye ulaşmasının ardından, 2014-2023 döneminde 1,19 dereceye yükseldi. Bilim insanları, insan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel ısınma oranının her 10 yılda 0,26 derece artış oranına ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesinde olduğunu ve benzeri görülmemiş bir hızda arttığını tespit etti. Bu rekor ısınma oranının temel nedeni yılda 53 milyar ton karbondioksit eşdeğerinde olan sera gazı emisyonlarının sürekli yüksek kalması olarak öne çıkarken, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak için dünyanın kalan karbon bütçesi 200 milyar ton seviyesinde bulunuyor. Bu da emisyonların mevcut hızda devam etmesi durumunda, dünyanın kalan karbon bütçesinin sadece 4 yılda aşılabileceği anlamına geliyor. Leeds Üniversitesi Priestley İklim Geleceği Merkezi Direktörü ve IGCC Projesi Koordinatörü Piers Forster, rapora ilişkin değerlendirmesinde, insan faaliyetlerinin neden olduğu küresel ısınma oranının geçen yıl da artmaya devam ettiğini belirterek, "Küresel sıcaklıklar hala yanlış yönde ve her zamankinden daha hızlı ilerliyor." uyarısında bulundu. Fosil yakıtlardan kaynaklanan emisyonların tüm sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 70'ini oluşturduğunu dile getiren Forster, "Bu emisyonlar, iklim değişikliğinin başlıca nedeni, ancak çimento üretimi, tarım ve ormansızlaşmadan kaynaklanan diğer kirlilik kaynakları da ısınmaya neden oluyor.

Sera gazı emisyonlarını net sıfıra doğru hızla azaltmak, nihayetinde yaşayacağımız küresel ısınma seviyesini sınırlayacaktır. Aynı zamanda daha dirençli toplumlar inşa etmemiz gerekiyor. Dünyanın 2023'te gördüğü orman yangınları, kuraklık, sel ve sıcak hava dalgalarının yol açtığı yıkım, yeni normal haline gelmemeli." ifadelerini kullandı.

ABD'li elektrikli araç üreticisi Tesla'nın Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk, şirketin, çip üreticisi Nvidia'dan yapacağı donanım alımlarına 3 ila 4 milyar dolar arasında harcama yapmasını tahmin ettiklerini bildirdi.

Musk'ın çiplerini kullanmayı planladığına dair haberlerin ardından Nvidia hisseleri hızlı bir yükselişe geçmişti. 

Şirketin geliri, yapay zeka çiplerine yönelik talebin artmaya devam etmesiyle 28 Nisan'da sona eren 3 aylık dönemde yıllık yüzde 262 artmıştı. APPLE İLE ARASINDAKİ FARK KAPANIYOR Bu arada Nvidia'nın piyasa değeri dünyanın en değerli ikinci şirketi Apple'a da oldukça yaklaştı. Nvidia'nın piyasa değeri 2,81 trilyon dolara kadar yükselirken, Apple'ın piyasa değeri 2,91 trilyon dolar civarında seyrediyor. Listenin ilk sırasında 3,2 trilyon dolarlık değere sahip olan Microsoft bulunuyor. Bu yılın en etkili performansını kaydeden şirket, yıl başından bu yana yüzde 137 yükseliş kaydetti.

Çin'de 1995 ile 2005 yılları arasında internette paylaşılan neredeyse tüm içeriklerin silindiği iddia edildi. Bu durum "kolektif hafızanın kaybolabileceği" endişesini beraberinde getirdi. Ülkede güncel olarak 3,9 milyon internet sitesi var. Bu sayı 2017'de 5,3 milyondu.

Çin'de sosyal medya platformu WeChat'te 22 Mayıs'ta yapılan bir paylaşımda, 1995-2005'te haber siteleri, bloglar, forumlar ve sosyal medya uygulamalarında yayımlanan birçok içeriğin kaldırıldığı açıklandı. Haber, "Çin interneti artan bir hızla çöküyor" manşetiyle sunuldu. Tahmin edilebileceği gibi, gönderinin kendisi kısa sürede sansürlendi.

"İNTERNET HAFIZASI JAPON BALIĞINDAN FARKSIZ" Çinli blog yazarları karara tepki göstererek, "İnternetin bir hafızası olduğuna inanırdık. Fakat bu hafızanın bir Japon balığının hafızasına benzediğinin farkında değildik” ifadelerini kullandı. Çin'le ilgili gelişmeleri takip eden New York Times muhabiri Li Yuan, internet sansürüne yönelik yaptığı araştırmabulgularını haberleştirdi. Li, Çin'de en çok kullanılan arama motoru Baidu aracılığıyla 1995 ve 2005 yılları arasında yayınlanan içeriklerin ne kadarına ulaşabileceğini araştırdı. Şİ CİNPİNG HAKKINDA BİLGİ YOK Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'le ilgili içerikleri de kontrol ettiğini belirten Li, "Şi'nin ülkenin başına geçmeden önce nasıl biri olduğunu merak edenler neler bulabilir görmek istedim" diye konuştu. Söz konusu dönemlerde Şi'yle ilgili hiçbir haber içeriğine ulaşılamadı.

ÇİN İNTERNETİ KÜÇÜLÜYOR Haberde, Çin'de internetin gittikçe küçüldüğüne de değinildi. Resmi rakamlara göre ülkede geçen yıl toplamda 3,9 milyon internet sitesi tespit edilmişti. Bu sayı 2017'de 5,3 milyondu. Küçülmenin en temel sebeplerinden biri, Pekin yönetiminin internete uyguladığı sansür. Ülkede internetin denetiminden sorumlu Çin Siber Uzay İdaresi, geçen yıl uygunsuz görülen yaklaşık 1,4 milyon sosyal medya paylaşımının silindiğini bildirmişti.

Implement Consulting Group, Türkiye’nin yapay zeka potansiyelini analiz etti.

Google, yapay zekanın Türkiye’deki ekonomik potansiyelini analiz etmek için Implement Consulting Groupile çalışarak “Yapay Zekanın Türkiye’deki Ekonomik Potansiyeli” raporunu kamuoyuna sundu.

Rapora göre Türkiye'de üretken yapay zeka kullanımının geniş bir uygulama alanı bulması halinde yaklaşık on yıliçinde GSYİH'de yıllık ilave yüzde 5 artış potansiyeline ulaşacağı tahmin ediliyor.

Son gelişmeler, yapay zeka modellerinin yetenekleri ve kullanılabilirliğini artırdı ve bireysel kullanım için benimsenmesini hızlandırdı. 2023 yılında dünyada işlerinde üretken yapay zeka kullanan çalışanların oranı yüzde 28 olarak belirlendi.

2023 yılında yapay zeka çözümleri kullanan Türkiye’deki girişimlerin oranı ise yüzde 5,5. Buradan da anlaşılacağı üzere oldukça erken bir aşamada olan üretken yapay zeka teknolojisi, henüz herhangi bir şirket veya kurum düzeyinde yaygın olarak kullanıma geçirilmiş değil.

Ancak üretken yapay zekanın en gelişmiş ülkelerde ekonomiye olan katkısı, on yıl kadar kısa bir süre içerisinde zirveye ulaşabilir.

Akademik çalışmalar, yapay zekanın şirket düzeyinde kullanılmaya başlamasının ardından işgücünün genellikle yıllık 2-3 yüzde puan daha üretken hale geldiğini gösteriyor.

Google’ın talebiyle Implement Consulting Group tarafından yürütülen araştırma, yapay zekanın Türkiye ekonomisi, istihdamı ve toplumsal sorunlarına yönelik potansiyel etkisini analiz etmek üzere gerçekleştirildi.

“Türkiye, üretken yapay zeka ile GSYİH'de yıllık ilave yüzde 5 büyüme potansiyeline ulaşabilir”

Google Türkiye Ülke Direktörü Mehmet Keteloğlu, raporla ilgili şu açıklamalarda bulundu: ”Yapay zekanın insanlar, işletmeler, topluluklar ve kısacası herkes için erişilebilir olması ve herkese fayda sağlamasına önem veriyoruz. Her gün yapay zeka alanında yeni bir gelişmeye uyandığımız bu günlerde bu teknolojinin bireylerin, kurumların, işletmelerin hayatını nasıl değiştireceğini hep beraber deneyimleyeceğiz. Tabii ki ülkemiz için potansiyelini, etkilerini ve zorluklarını doğru anlamamız bu teknolojiden en verimli şekilde faydalanmamızı sağlayacak bir numaralı etken. Bugün kamuoyu ile paylaştığımız bu rapor da yapay zekanın ülkemizdeki potansiyeline ve geleceğine ışık tutmayı hedefliyor. Raporun sonuçlarına göre Türkiye'de üretken yapay zeka kullanımının geniş bir uygulama alanı bulması halinde yaklaşık on yıl içinde GSYİH'de yıllık ilave yüzde 5 artış potansiyeline ulaşacağı tahmin ediliyor. Yine raporun sonuçlarına göre yapay zekanın uygulamaya konulmasında yaşanacak 5 yıllık bir gecikme bu potansiyeli yüzde 1 seviyelerine düşürebilir. Üretken yapay zeka sayesinde çalışanların çoğunluğunun- ki rapora göre bu oran %55- kapasitelerini, niteliklerini ve verimliliklerini artırarak üretkenlik artışı sağlayacağı öngörülüyor. Üretken yapay zekanın Türkiye’deki bu potansiyelinin yanı sıra Türkiye, tamamlayıcı inovasyonlar, yatırımlar ve yapay zeka ile ilgili becerilerde küresel oyuncuların gerisinde yer alıyor. Buradaki eksiklerin kapanabilmesi için Türkiye'nin beceri geliştirme, AR-GE faaliyetleri ve ticarileşme konusunda atılım yapması gerekiyor.”

Implement Consulting Group partneri Eva Rytter Sunesen raporla ilgili şunları söyledi:

“Birçok ülkede benzer raporlar üzerine Google ile birlikte çalışıyoruz. Yunanistan, İsveç, Belçika, Finlandiya ve İtalya'da da benzer araştırmalar yürüttük. Yapay zekanın diğer ülkelerdeki potansiyelini analiz etmek için onlarla çalışmaya devam edeceğiz. Üretken yapay zekânın ekonomik potansiyeli, yeni teknolojiyi benimsemeye hazır olma durumu ve en önemlisi de iş gücünün mesleki yapısı dahil olmak üzere bir dizi faktöre bağlıdır

Türkiye'deki üretken yapay zekâ potansiyeli, Polonya, Romanya ve Litvanya gibi Avrupa'daki bir dizi gelişmekte olan pazarın yanı sıra tüm Orta ve Doğu Avrupa bölgesiyle uyumludur. Dijitalleşme alanında Kuzey Avrupa ülkeleri gibi daha fazla gelişmiş pazarlarda daha büyük bir potansiyel görüyoruz. Ancak, daha uzun vadeli değerlendirildiğinde, Türkiye'deki potansiyelin daha da artacağını ve 12-13 yıl içinde bunun GSYİH'nın yüzde 7'sine denk geleceğini tahmin ediyoruz.”

TÜRKİYE’NİN YAPAY ZEKA YOL HARİTASI

Türkiye, yapay zeka alanındaki yatırım ve çalışmalarıyla dünya lideri olan ülkelerle aynı çizgide hedefler belirlenmesine imkan veren bir ölçeğe sahip. Raporun sonuçlarına göre Türkiye, operasyonel ortam karşılaştırma grubu içinde ikinci, global olarak ise yedinci sırada yer alıyor. Ancak Türkiye, tamamlayıcı inovasyonlar, yatırımlar ve yapay zeka ile ilgili becerilerde küresel oyuncuların gerisinde yer alıyor. Bu alanda, özellikle yapay zeka kapasitesi açısından ölçek avantajı nedeniyle ABD küresel olarak en önde gelen ülke konumunda.

Rapor sonuçlarına göre Türkiye, operasyonel ortam bağlamında iyi bir noktada olsa da yapay zeka stratejisi ve altyapısı olmak üzere diğer temel yapay zeka uygulama dinamikleri henüz gelişme aşamasında. Türkiye İstatistik Kurumu’nun araştırmasına göre 2023'te Türkiye’deki girişimlerin %5,5'i en az bir tür yapay zeka teknolojisini kullanmaya başladı. Rapor, sunduğu politika çıkarımları anlamında güven ortamının yaratılarak ve yatırım teşvikinin korunmasıyla yapay zekanın sunduğu fırsatların yakalanacağına değiniyor ve bu bağlamda beş perspektif sunuluyor: İnovasyona imkan verilmeli, yapay zeka araştırma-geliştirme çalışmalarına yatırım yapılmalı, elverişli bir regülatif çerçeve oluşturulmalı, yaygın kullanım ve evrensel erişilebilirlik desteklenmeli, insan sermayesi ve yapay zeka destekli bir iş gücü geliştirilmeli ve yapay zeka altyapısına ve işlem gücüne yatırım yapılmalı.

Yapay Zekanın Türkiye’deki Ekonomik Potansiyeli Raporu’nun öne çıkanlar bulguları

Üretken yapay zeka, bireyler ve kurumlar tarafından daha kolay kullanılabilmesi sayesinde otomasyonda yaklaşık on yıla denk gelecek bir gelişme sağlayabilir. Bazı çalışmalarda, yapay zekanın toplam etkisinin yaklaşık üçte birinin üretken yapay zekadan kaynaklandığı tahmin ediliyor. Raporda üretken yapay zekanın makroekonomik potansiyeline ilişkin tahminlere yer verilirken, diğer yapay zeka türlerinin belirgin ekonomik potansiyelleri de dikkate alınmıştır. Yapay zekanın Türkiye’deki ekonomik potansiyeli raporu’na göre;

• Türkiye'de üretken yapay zeka kullanımının geniş bir uygulama alanı bulması halinde yaklaşık on yıl içinde GSYİH'de yıllık ilave %5 artış potansiyeline ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu oran, Türkiye’de konaklama ve yemek hizmetlerinin GSYİH’ye sağladığı toplam katkıdan daha fazla. 
• Önümüzdeki 12-13 yıl içinde maksimum potansiyele ulaştığında ise üretken yapay zekanın yıllık GSYİH'ye katkısının %7 oranında, yani 1,7-2 trilyon TL olması öngörülüyor.
• Üretken yapay zekanın uygulamaya konmasında yaşanacak beş yıllık bir gecikme, Türkiye'nin üretken zeka kaynaklı yıllık GSYİH artış potansiyelini %5'ten (1,2 - 1,4 trilyon TL ) %1'e (150-200 Milyar TL) düşürebilir.
• Üretken yapay zekanın esas etkisi, çalışanların çoğunluğunun %55 (yaklaşık 17 milyon işe tekabül ediyor) kapasitelerini, niteliklerini ve verimliliklerini artırarak üretkenlik artışı sağlamasıdır. Bu katkının Türkiye için değerinin GSYİH'de 1 ile 1,1 trilyon TL olması öngörülüyor.
• İşlerin yaklaşık %41’inin otomasyondan etkilenmemesi bekleniyor. Türkiye'de tahmini 13 milyon işin üretken yapay zekadan çok fazla etkilenmeyeceği öngörülüyor
• İşlerin küçük bir kesimine karşılık gelen %4’lük dilimde ise yer değiştirme, yani başka bir deyişle üretken yapay zeka sayesinde diğer görevlere aktarılabilecek iş gücü değişikliği ortaya çıkıyor. Bu oranın Türkiye'de 250-300 milyar TL’ye denk gelmesi öngörülüyor.
• Robotlar gibi yakın geçmişteki otomasyonların aksine üretken yapay zeka, hizmet sektöründe üretkenliği artırabilir. Bu sebeple de üretken yapay zekanın ekonomik potansiyelinin yaklaşık %70’i hizmet sektöründe bulunuyor.
• Üretken yapay zekanın on yıl içinde ticaret, ulaşım ve turizm sektörüne katkısı, sektör katma değerinin %5'i oranında olacaktır.
• Üretken yapay zeka on yıl içinde imalat ve inşaat alanında üretkenliği katma değerin yaklaşık %4'ü kadar artırma potansiyeline sahip.
• Üretken yapay zeka, bilgi ağırlıklı işletme hizmetlerinin katma değerini, %8 oranında artırma potansiyeline sahip.
• Kamu sektöründe üretken yapay zeka on yılda tahmini %7 oranında katma değer artışı sağlayabilir.
• Avukatlar, bilim insanları ve mühendisler de dahil olmak üzere üretken yapay zeka ile birlikte çalışanların tahmini %39'u yüksek öğrenim seviyesine sahip; bu oran, tüm çalışanların ortalaması olan %28'in oldukça üzerinde.
• Türkiye'de 2023 yılında yapay zekayı uygulamaya koymuş büyük şirketlerin oranı yüzde 19 iken KOBİ’ler bu alanda yüzde 5’lik bir oranda yapay zekadan yararlanıyor.
• Kadın çalışanların %61'inin mevcut işinde üretken yapay zekadan destek alması beklenirken bu oran erkek çalışanlarda %53.
• Yapay zekanın ve diğer dijital çözümlerin, Türkiye'nin 2053 yılında net karbon nötr olma hedefine  ulaşmasında önemli bir rol oynaması bekleniyor.

Teknoloji ve hız tutkunlarını bir araya getiren TEKNOFEST Drone Şampiyonası, 2024 başvurularını açtı. Kendine güvenen tüm drone pilotlarını bu heyecan dolu yarışa davet ediyoruz. Son başvuru tarihi 3 Temmuz 2024.

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali kapsamında düzenlenen ve yoğun ilgi gören TEKNOFEST Drone Şampiyonası, drone yarışçılarını kıyasıya rekabetin içine çekiyor.

2017 yılından itibaren düzenlenen, gençlerin ve teknoloji meraklılarının heyecanla beklediği bu etkinlik, 2019 yılından itibaren TEKNOFEST çatısı altında düzenleniyor ve STM tarafından yürütülüyor.

Büyük organizasyon sporcu lisansına sahip herkesin katılımına açık.

Bugüne kadar yapılmış en büyük roket olma özelliğini taşıyan Starship roketi, SpaceX'in Boca Chica'daki tesislerinden 5 Haziran Çarşamba günü fırlatılacak. Bu kritik denemenin SpaceX'in sahibi Elon Musk'ın Mars'ı kolonileştirme hedefinde önemli bir adım olacağı belirtildi.

Elon Musk, SpaceX'in Starship roketinin bir sonraki fırlatma denemesi için gerekli izinleri aldığını ve uçmaya hazır olduğunu duyurdu.

120 metre uzunluğundaki Starship, bugüne kadar yapılmış en büyük roket olma özelliğini taşıyor.

Uzay aracı, SpaceX'in Teksas, Boca Chica'daki Starbase tesisinden çarşamba günü fırlatılacak. Bu deneme, milyarder iş adamının Mars'ı kolonileştirme hedefinde önemli bir adım olacak.

DÖRDÜNCÜ DENEME OLACAK

Bu, Starship roketinin dördüncü büyük uçuş denemesi olacak.

Mart ayında yapılan son denemede uzay aracı yörüngeye ulaşmış, ancak atmosfere yeniden girişte parçalanmıştı.

Geçtiğimiz hafta SpaceX, roketin ve güçlendiricisinin sıvı oksijen ve sıvı metanla doldurulduğu provayı başarıyla tamamladı.

Federal Havacılık İdaresi'nin bu deneme için fırlatma lisansı verip vermediği henüz belli değil ancak SpaceX resmi sitesinde 5 Haziran Çarşamba günü "düzenleyici onayı beklerken" denemenin yapılacağını açıkladı.

Dördüncü uçuş denemesinde SpaceX, hem Starship roketini hem de Super Heavy güçlendiricisini başka bir uçuşta yeniden kullanmak üzere geri getirmeyi hedefliyor.

OPERASYONEL DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI

SpaceX'in internet sitesinde yayımlanan bir yazıda, güvenilirliği artırmak için çeşitli yazılım ve donanım yükseltmelerinin yanı sıra roketin uçuşunun son aşamasında sağlam kalma şansını artırmak için operasyonel değişiklikler yapıldığı belirtildi.

SpaceX, "Starship'in dördüncü uçuşu bizi ufuktaki hızla yeniden kullanılabilir geleceğe yaklaştırmayı amaçlayacak" ifadelerini kullandı.

Avusturya'da savunuculuk grubu NOYB (None of Your Bussines), Microsoft'un çocukların kişisel verilerini yönetme sorumluluğunu, bu konuda yeterli donanıma sahip olmayan okullara kaydırdığını iddia ediyor. NOYB, Microsoft'un veri denetleyici olarak yükümlülüklerini ihlal ettiğini ve öğrencilerin kişisel verilerini takip ettiğini belirterek, Avusturya Veri Koruma Kurumu'nu harekete geçmeye çağırdı.

Savunuculuk grubu NOYB, Avusturya'nın gizlilik gözlemcisine yapılan iki şikayetten birinde, Microsoft'un çocukların kişisel verilerine ilişkin sorumluluklarını, bununla başa çıkacak donanıma sahip olmayan okullara kaydırdığını iddia ediyor.

COVID-19 salgını sırasında okulların uzaktan eğitime geçmesi ve öğrencilerin çevrimiçi öğrenenler haline gelmesiyle çevrimiçi eğitim programları popülerlik kazandı.

NOYB'nin şikayetleri, Microsoft'un öğrenciler için Word, Excel, Microsoft Teams, PowerPoint ve Outlook'u içeren 365 Eğitim yazılım paketine odaklanıyor.

VERİ DENETLEYİCİLİĞİNİ OKULLARA BIRAKTIĞI İDDİA EDİLİYOR

Savunuculuk grubu ilk şikayetinde, Microsoft'un Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) olarak bilinen AB gizlilik kuralları kapsamında kullanıcıların kişisel verilerini işlemesi gereken bir veri denetleyicisi olarak sorumluluğunu, gerekli verileri tutmayan okullara kaydırdığını iddia ediyor.

NOYB avukatı Maartje de Graaf yaptığı açıklamada, "Microsoft'un okullara dayattığı mevcut sistemde, okulunuz Microsoft'u denetlemek ya da öğrencilerin verilerinin nasıl işleneceği konusunda onlara talimat vermek zorunda kalacaktır. Bu tür sözleşmeye dayalı düzenlemelerin gerçeklikle bağdaşmadığını herkes biliyor.  Bu, çocukların verilerine ilişkin sorumluluğu Microsoft'tan mümkün olduğunca uzağa kaydırma girişiminden başka bir şey değildir" diye konuştu.

"ANALİZİMİZ ENDİŞE VERİCİ"

Bir başka NOYB avukatı Felix Mikolasch, "Veri akışlarına ilişkin analizimiz çok endişe verici. Microsoft 365 Education'ın kullanıcıları yaşlarına bakmaksızın takip ettiği görülmektedir. Bu uygulamanın AB ve AEA'daki (Avrupa Ekonomik Alanı) yüz binlerce öğrenciyi etkilemesi muhtemeldir." dedi.

Bu açıklamaların ardından NOYB, Avusturya Veri Koruma Kurumu'nu şikayetlerini soruşturmaya ve Microsoft'a ceza vermeye çağırdı.

MICROSOFT'TAN YANIT

Microsoft, NOYB'nin şikayetleriyle ilgili olarak veri koruma kurumlarından gelecek her türlü soruyu yanıtlamaktan mutluluk duyacağını söyledi.

Bir Microsoft sözcüsü, "Eğitim için M365, GDPR ve diğer geçerli gizlilik yasalarına uygundur ve genç kullanıcılarımızın gizliliğini titizlikle koruyoruz" dedi.

PlayStation, Plus üyeliği alan herkese o ay belirlediği oyunları ücretsiz olarak kütüphanelerine ekleme olanağı sağlıyor. Sony, Haziran ayında PS Plus üyelerine vereceği oyunları duyurdu. Peki PS Plus Haziran 2024'te hangi oyunları ücretsiz verecek? İşte ayrıntılar... (PlayStation Plus / PS Plus Haziran 2024 oyunları)

Milyonlarca kullanıcı yapay zeka robotu ChatGPT'ye erişim problemi yaşadı. Down Detector'ün aktardığına göre, halihazırda bazı kullanıcıların ChatGPT'ye erişemediği kaydedildi. Peki ChatGPT çöktü mü? Ne zaman düzelecek? İşte ayrıntılar...

OpenAI'ın geliştirdiği yapay zeka sohbet robotu ChatGPT'ye uluslararası seviyede erişim problemi yaşandı.

Sosyal medya platformlarının erişim problemlerini tespit eden Down Detector'e göre, milyonlarca kullanıcı ChatGPT'yi kullanamadı.

OPENAI DÜZELTMEK İÇİN ÇALIŞIYOR Bazı kullanıcılarda ise sorunun devam ettiği belirtilirken, OpenAI, hizmet durumu sitesinde bu olayı büyük bir kesinti olarak işaretledi ve şirketin hatayı tespit ettiğini ve bir düzeltme üzerinde çalıştığını söyledi.

OpenAI'ye göre ChatGPT'nin haftalık 100 milyondan fazla kullanıcısı var.

Son 30 gün içinde ChatGPT kullanıcıları için birkaç kısmi kesinti gerçekleşmişti. En dikkat çekici olay ise geçen ay Bing API kesintisi nedeniyle kullanıcıların web sonuçlarına erişememesiyle yaşanmıştı.

Dünyanın yapay zeka tarafından üretilen kadınlara yönelik ilk güzellik yarışması "Miss AI" için meraklı bekleyiş başladı. Bilgisayar tarafından üretilen kadınlar güzellik yarışmasında karşı karşıya gelecek. Yarışmanın birincisi 20 bin dolarlık ödülü kazanacak. Yapay zeka güzellik yarışmasında finale kalan isimler açıklandı. Listede iki Türk aday bulunuyor. İşte finalistler...

Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA), bilgisayar korsanlarından korunmak için iPhone ve Android kullanıcılarının cihazlarını haftada bir kez kapatıp açmalarını tavsiye ediyor. Bu yöntem, arka planda çalışan bilgileri temizleyerek 'zero-click' saldırılarını önlemeyi amaçlıyor. Ayrıca NSA, kullanıcıları halka açık WiFi ağlarına bağlanırken dikkatli olmaya, yazılım ve uygulamaları düzenli olarak güncellemeye ve kullanılmadığında Bluetooth'u kapatmaya çağırıyor.

NSA'daki yetkililer iPhone veya Android cihazı olan herkesin bilgisayar korsanlarından korunmak için telefonlarını haftada bir kez kapatıp açması gerektiğini belirtiyor.

Bu öneri, kullanıcıların telefonlarına herhangi bir bağlantıya tıklamadan casus yazılım indirilmesini içeren 'zero-click' saldırılarını engellemeyi amaçlıyor.

NSA, bu yöntemin uygulamalarımız veya internet tarayıcılarımız gibi arka planda sürekli çalışan büyük bilgi depolarını geçici olarak temizlediğini onaylıyor.

HALKA AÇIK Wi-Fi AĞLARINA DİKKAT!

Ayrıca NSA, kullanıcıları halka açık WiFi ağlarına bağlanma konusunda dikkatli olmaları ve telefonlarının yazılım ve uygulamalarını düzenli olarak güncellemeleri konusunda uyardı.

SİBER SALDIRI RİSKİ NASIL AZALTILIR?

Bir NSA belgesi, tüm iPhone ve Android kullanıcılarının siber saldırı riskini azaltmak için atması gereken adımları sıraladı.

Telefonunuzu yeniden başlatmak, daha az bilinen bir korunma yöntemi olmakla birlikte, etkili bir savunma aracıdır.

Diğer kötü amaçlı yazılım türlerinin aksine, sıfır tıklama saldırıları kurbandan herhangi bir etkileşim gerektirmez.

Bilgisayar korsanları, kötü amaçlı bir bağlantıya tıklamanız veya dosya indirmeniz gerekmeksizin bir yazılım açığından yararlanarak cihazlara erişim sağlar.

Sistem kapatılıp açılmazsa, siber suçlular cihazlara kötü amaçlı dosyalar yüklemek için açılan URL'leri manipüle edebilir.

Telefonu kapatıp açmak, tüm uygulamaların kapanmasını ve tüm banka hesaplarından çıkış yapılmasını sağlar, böylece bilgisayar korsanlarının hassas bilgilere erişimini engeller.

Yeniden başlatma yöntemi, bir saldırganın oturum açma bilgileri gibi hassas bilgileri çalmak için hedefli sahte e-postalar gönderdiği spear-phishing saldırıları üzerinde de etkili olabilir.

YAZILIM GÜNCELLEMELERİ SIK SIK YAPILMALI

NSA belgesi ayrıca kullanıcıları, cihazlarının güvenli olduğundan emin olmak için yazılım ve uygulamaları sık sık güncellemeleri gerektiği konusunda bilgilendiriyor.

Zamanla bilgisayar korsanları bir sisteme girmenin yeni yollarını bulur, ancak eski yazılımı güncellemek, verilerinize erişmek için kullanılabilecek olası kusurları veya boşlukları ortadan kaldırır.

BLUETOOTH DEVRE DIŞI BIRAKILMALI

NSA ayrıca, kullanılmadığı zamanlarda Bluetooth’un devre dışı bırakılmasını tavsiye ediyor. Bu tavsiyelerin yüzde 100 etkili olmadığı, ancak bazı kötü niyetli faaliyetlere karşı kısmi koruma sağladığı da belirtildi.