Türkiye'de dış borçlanma büyüdü! Kamu ve Özel sektör borcu 200 milyar doları geçti
21 Mayıs 2024 at 07:10
Türkiye'nin yaşadığı son dönemdeki ekonomik sorunlar nedeniyle dünya bankalarında kredi puanın düşmesi yabancı yatırım oranın azalmasına neden olmuştu. Yeni yılda atılan ekonomik atılımlarla birlikte dünya bankaları ve kredi derecelendirme kuruluşları Türkiye'nin kredi notunu pozitife çevirdi.
Türkiye'de ise yabancı yatırımcıların alacakları varlık tutarı 20,6 milyar dolar yükselerek toplam 634,7 milyar dolar oldu. Son dönemde yaşanan ekonomik gelişmelerle birlikte Türk kamu ve özel sektöründen kredi alacakları ile mevduatları 356 milyar, doğrudan yatırımlarının 175,9 milyar, hisse senedi, DİBS gibi kağıtlardaki sıcak para yatırımları da 102,8 milyar dolar seviyesine yükseldi.
YABANCI YATIRIMLAR DEĞERLENİYORDünya Gazetesi Naki Bakır köşe yazsına göre, Türkiye son dönemde yaşadığı ekonomik sorunlar nedeniyle dış yatırımcı arayışından bulunmuştu. Merkez Bankası’nın açıkladığı uluslararası yatırım pozisyonu verilerine göre yabancıların Türkiye’deki doğrudan yatırımlarının 2023 sonunda 158,5 milyar dolar olan stok değeri, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 11 oranında net 17,4 milyar dolar artarak 175,9 milyar dolara ulaştı.
Yapılan yatırımın 163,4 milyar dolarını, ana merkezi başka ülkelerde bulunan uluslararası doğrudan yatırımcının Türkiye’de yeni şirket ve tesis kurma ya da mevcut şirketlere iştirak etme, var olanları satın alma, modernize etme gibi yollarla yaptığı “sermaye” yatırımları, 12,5 milyar dolarını ise yurt dışı firmaların Türkiye’deki iştirakine sağladığı ticari ve nakdi kredi plasmanları ile aldıkları gayrimenkuller oluşturuyor. S
Son yapılan analizler doğrultusunda yabancı yatırımcıların milli gelirimize katkı sağladığı yatırımlar yerine “parayla para kazanma” esaslı “sıcak para” yatırımları oldu. Bununla birlikte Türkiye'deki yabancı sermaye 2022 tarihinden bu yana büyüme trendi yaşayan yabancı sıcak para portföyü mart sonu itibarıyla son bir yılda da yüzde 15,7 oranında net 14 milyar dolarlık bir büyüme kaydetti.
356 MİLYAR DOLARLIK DEĞER OLUŞTUSon yıllarda atılan ekonomik adımlar ile birlikte kaynak açığını kapatmak için yurt turları düzenlenirken yabancı finans kurumlarının Türk kamu ve özel sektörüne kullandırdığı krediler ile yurt dışı yerleşiklerin Türk bankalarına açtığı mevduat hesaplarının toplam hacmi mart sonu itibarıyla 356 milyar dolarlık bir değer oluşturdu.
KREDİ BORÇLANMASININ DETAYLARI BELLİ OLDUYabancı yatırımcıların Türkiye'ye kullandırdıkları krediler ise 62,9 milyar doları bankalar, 24,1 milyar doları genel hükümet ve 99,7 milyar dolarla en büyük bölümü özel sektöre olmak üzere mart sonu itibarıyla 186,8 milyar, reel sektöre açtıkları ticari krediler de 55,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye’nin kotası çerçevesinde Merkez Bankası’na rezerv sağlamak amacıyla IMF tarafından tahsis edilen SDR cinsinden uluslararası rezerv olan Özel Çekiliş Hakkı da mart sonu itibarıyla 7,2 milyar dolar.
MERKEZ BANKASI VERİLERİNE GÖRE 232 MİLYAR DOLAR GERİ ÖDENECEK Türkiye kaynak açığını kapatmaya çalışırken yaptığı atılımların etkisi kırmak isterken dış kaynak ihtiyacında, kısa vadeye yığılmış dış borç servisinin en büyük faktörü oluşturuyor. Türkiye'de oluşan kaynak sorunu büyük bir dış borçlanmaya neden oldu. Merkez Bankası tarafından yayınlanan verilere göre, gelecek seneye kamu ve özel sektörü ile Türkiye’nin toplam 232 milyar dolar geri ödeme yapması gerekiyor.