Ege'nin bereketli topraklarında yetişen bamya, Aydın'da hasat mevsimine girdi. Havaların ısınmasıyla birlikte "yeşil altın" olarak da bilinen bamyanın hasadı, Koçarlı ilçesinde başladı.
Koçarlı Büyükdere Mahallesi’nde üreticilik yapan Yücel Yüce, Bamyanın bölgede önemli bir istihdam kaynağı olduğunu söyleyerek, sezonun ilk ürünlerini toptan 150 TL’ye sattıklarını bu fiyatların da yüzleri güldürdüğünü söyledi.
“1000 TL YEVMİYEYE ÇALIŞACAK İNSAN BULAMIYORUZ"Çalışacak insan bulma konusunda sıkıntı yaşadıklarını aktaran Yüce, konuşmasının devamında şunları kaydetti:
"Topraklarımız verimli. Artık tarım ürünleri para da ediyor. Ancak en büyük sıkıntı çalışacak insan kıtlığı. Bir yanda insanlarımız işsizlikten dert yanarken diğer yanda da tarım sektöründe çalışacak kişi bulamıyoruz. Günlük 800-1000 TL yevmiye veriyoruz. Sabah erken saatlerde başlayan bamya toplama işi, hava ısınınca bitiyor. Yine de amele bulmakta zorlanıyoruz."“TOPTAN KİLOSU 110-150 TL ARASINDA SATILIYOR"Bamyaların kalibresine göre fiyatlandırıldığını ifade eden Yüce, “Pek çok üründe mahsulün irisi rağbet görürken bamyada küçük olanı daha kıymetli oluyor. Şu anda turfanda olduğu için toptan kilosu 110-150 TL arasında satıldı. Önümüzdeki günlerde bu fiyat düşer ama şimdilik sezondan umutluyuz” diye konuştu.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), tarafından hazırlanan rapor kapsamında gelişmekte olan ülkelere girecek yabancı sermaye girişlerinin tarihleri verildi.
BloombergHT’nin hazırladığı habere göre, gelişmekte olan ülkelere toplam sermaye girişlerinin, bu yıl yaklaşık 220 milyar dolar artarak 903 milyar dolara çıkmasının beklendiği duyuruldu
RAPORDA TÜRKİYE'DE YER ALDI Uluslar arası kuruluş tarafından hazırlanan sermaye raporunda Türkiye'de yer aldı. Türkiye'nin izlediği ekonomik politikalar vurgu yapılarak şunlar aktarıldı.
“Ortodoks politikaların sürdürülmesi durumunda Türkiye’ye yurt dışında yerleşiklerin net sermaye girişinin 2025’te artması bekleniyor.”Merkez Bankası tarafından olası faiz oranların yükseltilmesi durumunda daha çok yatırımcının ülkeye giriş yapacağı belirtildi. Türkiye’nin reel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) büyümesinin 2025’e kadar öngörülen yavaşlamaya rağmen sanayileşmiş ülkelerin ortalama büyümesini geçeceği bekleniyor.
BÜYÜME FARKI YABANCI SERMAYEYİ ÜLKEYE ÇEKECEKTürkiye ekonomisinin olumlu oranda büyümesi yabancı sermayeyi ülkeye çekeceği belirtildi. S&P ve Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu yükseltmeleri sonrasında yabancı sermayenin ülkeye yatırım portföyünün yükselmesini sağlayacak.
Yayınlana rapora göre, Net sermaye girişinin 2023’teki 66 milyar dolar seviyesinden 2024’te 62 milyar dolara gerileyeceği ve 2025’te 68 milyar dolara çıkacağı öngörüldü.
Türkiye'de altın piyasasındaki yükseliş ivmesi son dönemdeki alınan tedbirler kapsamında gerilme yönünde ilerken, bu duruma alternatif olarak FED tarafından yapılan faiz açıklaması eklenmesiyle altın piyasasın durgunluk dönemine girdi. Ancak altın piyasası uzun bir aradan sonra haftanın son gününe yükseliş ile başladı. İşte 31 Mayıs Cuma güncel altın fiyatları açıklandı
GRAM ALTIN, ÇEYREK ALTIN, YARIM ALTIN VE CUMHURİYET ALTINI FİYATLARI AÇIKLANDIOns altın 2 bin 342 Dolar'dan, işlem görüyorGram altın 2 bin 428 TL'den, işlem görüyorÇeyrek altın 3 bin 972 TL'den işlem görüyorYarım altın fiyatı : 7 bin 938 TL'den işlem görüyorCumhuriyet altını 16 bin 332 TL'den, işlem görüyorGümüş ise 32,71 TL'den işlem görüyorDÜNKÜ ALTIN KAPANIŞ FİYATLARIDünkü kapanışta Ons altın 2 bin 345 Dolar'dan, işlem gördüDünkü kapanışta Gram altın 2 bin 435 TL'den, işlem gördüDünkü kapanışta Çeyrek altın 3 bin 972 TL'den, işlem gördüDünkü kapanışta Cumhuriyet altını 16 bin 332 TL'den, işlem gördüDünkü kapanışta Gümüş ise 32,71 TL işlem gördü
Sıfır araç fiyatlarına yeni bir zam geliyor.
7 Temmuz 2024'ten itibaren Avrupa Birliği'nin GSR II standardı Türkiye'de de uygulanmaya başlayacak. Bu standarda göre sıfır araçlarda zorunlu hale gelecek yeni güvenlik donanımları nedeni ile alıcıların cebinden yaklaşık 100 bin lira daha çıkacak.
GÜVENLİKLE BERABER, FİYATLAR DA ARIYORGSR II standardı, yol ve trafik güvenliğini artırmayı amaçlıyor. Bu kapsamda, akıllı hız yardımı, uykulu sürücü uyarısı, otomatik frenleme, şerit takip sistemi ve otomatik acil durum frenleme gibi yeni donanımlar sıfır araçlarda zorunlu hale gelecek. Bu donanımların araçlara eklenmesi ise yaklaşık bin ile 2 bin Euro arasında ek masraf çıkaracak. Bu da Türkiye'deki sıfır araç fiyatlarına 100 bin lira civarında bir zam olarak yansıyacak.
FİRMALAR KAMPANYALARLA ELDEN ÇIKARMAYA ÇALIŞIYOR7 Temmuz'a yaklaşırken, birçok firma bu donanımlara sahip olmayan araçlarını elden çıkarmak için ardı ardına kampanyalar düzenlemeye başladı. Bu kampanyalarla stoklarındaki araçları satmak ve 7 Temmuz'dan sonra oluşacak mali yükü en aza indirmek istiyorlar.
“GSR II” STANDARDI NELERİ KAPSIYORGSR II standardı kapsamında sıfır araçlarda zorunlu hale gelecek güvenlik donanımları şunlardır:
Akıllı hız yardımıKamera ve sensörler yardımı ile geri vites belirlemeSürücünün uykulu olması halinde uyarı sistemiOlay sırasında veri kaydedicileriAcil durdurma sinyali zorunluŞerit takip sistemiOtomatik frenleme
Geçtiğimiz günlerde Türkiye genelinde artan döviz kurları yatırımcıların ilgini çekerken 31 Mart yerel seçimleri sonrası alınan tedbirler kapsamında Dolar, Euro ve Sterlin gibi döviz kurlarındaki yükseliş durma noktasına geldi. Döviz kurları 2 aylık bir vadede nerdeyse yükseliş göstermedi. Türkiye tarihinin rekorlarını kıran kur fiyatları son döneme girildiğinde sabit kaldı.Yatırımcılar ve vatandaşlar güncel Dolar, Euro ve Sterlin fiyatlarını araştırmaya devam ediyor. Peki güncel döviz kurları ne kadar oldu? Dolar kuru ne kadar oldu? Euro fiyatlarındaki son durum nedir? Sterlin kaç Türk lirası oldu?
DOLAR, EURO VE STERLİN GÜNCEL FİYATLARI AÇIKLANDIHaftanın son günü Dolar 32,24 TL'den, işlem görüyorHaftanın son günü Euro 34,81 TL'den, işlem görüyorHaftanın son günü Sterlin 41,00 TL'den, işlem görüyorHaftanın son günü Japon Yeni 20,46 TL'den işlem görüyor.
Türkiye'nin Nisan ayı dış ticaret açığı 9 milyar 863 milyon dolara ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı'nın ortaklaşa açıkladığı geçici dış ticaret verilerine göre, Nisan ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,9 artarak 8 milyar 739 milyon dolardan 9 milyar 863 milyon dolara çıktı.
Dış ticaret açığı bu verilere bakıldığında aylık bazda dokuz ayın en yüksek açık olarak kaydedildi.
İHRACAT RAKAMLARI İTHALATIN AÇIĞINI KAPATAMIYORİhracat 2024 yılı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 artarak 19 milyar 254 milyon dolar, ithalat yüzde 4,0 artarak 29 milyar 117 milyon dolar olarak gerçekleşti. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artarak 82 milyar 839 milyon dolar, ithalat yüzde 9,0 azalarak 113 milyar 81 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Emlak vergisi ilk taksit ödemeleri için son gün geldi.
Bugün yani 31 Mayıs 2024 Cuma günü Emlak vergisi ilk taksit ödemeleri için son ödeme tarihi. Türkiye'de bina, arsa ve iş yeri gibi gayrimenkullere sahip olan herkes bu vergiyi ödemekle yükümlü.
Geçen yıl gayrimenkul satın alanlar bu yıl vergisini ödeyecek. Bu yıl satın alınan mülklerin ilk emlak vergisi ödemesi ise 2025 yılında başlayacak.
Emlak vergisi taksitleri hem nakit hem de kredi kartı ile ödenebiliyor. Ödeme kanalları da oldukça çeşitli. Gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyelerden, belediyelerin internet sitelerinden veya e-Devlet üzerinden ödemeler yapılabiliyor.
Bazı kişiler emlak vergisinden muaftır. Brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konut sahibi emekliler, emekli dul ve yetim aylığı alanlar, engelliler, gaziler ve hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler bu vergiden muaf tutuluyor.
Ayrıca Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu'nun konuyla ilgili yaptığı değerlendirmeye göre, Emlak Vergisi Kanunu'na göre genellikle kamu kurum ve kuruluşlarına ait binalar, vakıf, dernek ve sendikalara ait binalar ve yabancı elçilik binaları da bu vergiden muaf.
Maddi olarak zorluk içinde bulunanlar, farklı nedenlerden dolayı çalışamayanlar, herhangi bir geliri ya da aylığı olmayanlar ile herhangi bir sosyal güvenceye sahip olmayan kişiler gibi muhtaç durumda olan vatandaşlara devlet tarafından belli kalemler adı altında sosyal yardımlar yapılmaktadır. Sosyal yardım parası, 2023 yılında başlatılan Aile Destek Programının bir parçası olarak hayata geçirilmiştir.
Sosyal yardım parası ile ihtiyaç sahibi ailelere on iki ay süre ile maddi destek verilmektedir. Programın bir yıl süre ile uzatılmasından sonra ailelere on iki ay daha destek verilmesine karar verilmiştir. Bu kapsamda, ihtiyaç sahibi ailelerin ikinci on iki aylık dönemde, hane içindeki kişi başına düşen gelir tutarına göre belirlenen dört farklı gelir aralığı için farklı yardım tutarları ile aylık periyotta desteklenmeleri sağlanmaktadır.
SOSYAL YARDIMLAŞMA PARASINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?Devlet tarafından ihtiyaç sahibi olan ailelere ödenen sosyal yardımlaşma parası, belli şartlara sahip olan kişilere sunuluyor. Devletin belirlediği koşullara uygun olan aileler, sosyal yardım parasından yararlanabiliyor. Sosyal yardım parasından faydalanılması için devletin belirlediği kriterler şu şekilde sıralanabilir;
Başvuru yapacak olan kişilerin ilk olarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekiyorKişinin mavi kart sahibi olması gerekiyorBaşvuru sahiplerinin yerleşim yerlerinin yurtdışı olmaması gerekiyorKişinin on sekiz yaşından küçük olmaması gerekiyorKişinin hanesinde memur, noter ya da muhtar olarak çalışan ya da yurtdışında çalışan, yurtdışı borçlanan veya özel sandıklar kapsamında olan kişi ya da kişilerin bulunmaması gerekiyorSosyal yardım ödemesine başvuran kişinin; cezaevi ve tutukevinde bulunan hükümlü ya da tutuklu olmaması gerekiyorÖğrenci yurtlarında kalan öğrenci olmaması gerekiyorBaşvuru yapacak olan kişi yetiştirme yurdu ya da bakım kurumu gibi yerlerde yaşamamalıKişinin zorunlu askerlik görevini ifa eden er/erbaş statüsünde asker olmaması gerekiyorSOSYAL YARDIMLAŞMA PARASI TÜRLERİ NELERDİR?Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından verilen sosyal yardımlaşma parası türleri şu şekilde sıralanabilir;
Aile Destek Programı: Bu program kapsamında, hane içindeki kişi başına düşen aylık geliri 450 TL ve altında olan ailelere 1,250 TL, 450 TL’nin üzerinde olan ailelere 911,15 TL ve altı olan ailelere ise 1,100 TL ödeme yapılıyorEngelli Aylığı: Bu aylık, yüzde kırk ve üzeri engelli raporu olan vatandaşlara verilmektedir65 Yaş Aylığı: 65 yaşını doldurmuş ve belirtilen koşullara uygun olan kişiler verilirYetim Aylığı: Anne ya da babasını kaybetmiş çocuklara, gerekli şartları sağlaması halinde verilirMuhtaçlık Aylığı: Muhtaç durumda olduğu belgelenmiş kişilere verilirSOSYAL YARDIMLAŞMA TUTARI NE KADAR?Sosyal yardımlaşma ödemeleri için 2024 yılında geçerli olan miktarlar şu şekilde açıklanmıştır;
Kişi başına düşen aylık gelir aralığı 450 TL ve altında ise aylık destek tutarı 1.250 TLKişi başına düşen aylık gelir aralığı 450 TL’nin üzeri ve 911,15 TL altında ise aylık destek tutarı 1.100 TLKişi başına düşen aylık gelir aralığı 911,15 TL’nin üzeri ve 1.372,30 TL’nin altında ise aylık destek tutarı 950 TLKişi başına düşen aylık gelir aralığı 1.372,30 TL’nin üzeri ve 3.800,78 TL’den az ise aylık destek tutarı 850 TLYukarıda belirtilen şartları sağlayan kişiler, aylık kişi başı gelir oranlarında göre tabloda yer alan ödemeleri düzenli olarak alabilmektedir.
Maddi açıdan güçlük çeken ailelerin okuyan öğrencilerine devletin farklı kurumları tarafından düzenli olarak her yıl burs verilmektedir. Bu burslar; ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerine verildiği gibi belli şartları sağlayan üniversite öğrencilerine de verilmektedir.
Hem öğrenciler hem de öğrencilerin aileleri, 2024 yılı için devlet tarafından belirlenen burç ücretlerinin ne kadar olduğunu araştırmaktadır. Bu kapsamda yapılan araştırmalarda İOKBS bursu, YÖK bursu, lisans YÖK bursu ve TEBİP lisans bursu yer alıyor. Bu yazımızda sizlere, devlet tarafından verilen tüm bursların 2024 yılı için ne kadar olduğundan bahsedeceğiz. Aynı zamanda en çok araştırılan İOKBS bursundan yararlanmak için gerekli olan şartların neler olduğuna da yine yazımızın içeriğinde değineceğiz.
İOKBS BURSU NEDİR?İOKBS, ilköğretim ve ortaöğretim kurumları bursluluk sınavının kısaltılmasıdır. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen bir programın parçası olan İOKBS ile maddi destek ihtiyacı olan başarılı öğrencilere parasız yatılılık ya da bursluluk imkanı sunulmaktadır. Bu burstan yararlanılması için gerekli olan şartlar ise şu şekilde açıklanmıştır;
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ya da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olmakBaşvuracak olan kişilerin ilköğretim ya da ortaöğretim seviyesinde eğitim görüyor olması gerekirSınavın gerçekleşeceği yıl kişinin okul değiştirmemiş olması gerekirAilenin bir önceki mali yıla ait yıllık gelirinin, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen miktarı aşmıyor olması gerekirHer yıl belirlenen akademik başarı kriterlerinin öğrenciler tarafından karşılanması gerekirİOKBS BURS ÜCRETİ NE KADAR OLDU?İOKBS burs ücreti, memur maaşı katsayısı oranına göre hesaplanmaktadır. Son olarak yapılan zam ile temmuz ile aralık ayları arasında İOKBS burs ücreti 863 TL olarak açıklanmıştır. Burs ücretine yüzde otuz oranında zam gelir ise bin 121 lira, yüzde kırk zam gelir ise bin 208 lira, yüze elli oranında zam gelir ise de bin 293 lira olması bekleniyor. İOKBS burs ücretleri hak sahiplerinin hesaplarına her ayın yirmi beşinden sonra yatırılmaktadır.
YÖK BURSU 2024 YILINDA NE KADAR OLDU?Devlet tarafından öğrencilere verilen bir diğer burs ise YÖK bursudur. YÖK tarafından yapılan son açıklamalarda, öğrencilere verilen bursların 7 bin 500 liradan 12 bin liraya yükseltildiği belirtilmiştir. Çalışan ve üniversite eğitimine devam eden öğrenciler için ise bu tutar 2 bin 500 liradan, 4 bin liraya yükseltilmiştir.
LİSANS YÖK BURSU 2024 YILINDA NE KADAR OLDU?Lisans YÖK bursu, YÖK tarafından devlet üniversitelerindeki lisans programında eğitim gören ve bu programlara ilk üç sırada yerleşip kayıt yaptıran öğrencilere verilmektedir. Birçok üniversite öğrencisinin yararlandığı Lisans YÖK bursu ücretleri ise bin 875 liradan, 3 bin liraya çıkartılmıştır.
TEBİP LİSANS BURSU 2024 YILINDA NE KADAR OLDU?Temel Bilimler Üstün Başarı Sınıflarında eğitim gören lisans öğrencileri de yine devlet tarafından burs almaya hak kazanmaktadır. Bu öğrencilere verilen burs ücretleri ise 2 bin liradan 3 bin liraya yükseltilmiştir. Devletin farklı kurumları tarafından verilen burslar, maddi yetersizlik içerisinde olan ve yüksek başarı elde eden öğrencilere sunuluyor. Aynı zamanda devlet tarafından verilen bu burslardan yararlanmak için farklı koşulların yerine getirilmesi ve ilgili mercilere başvuru yapılması gerekiyor. Şartların, eksiksiz bir şekilde sağlanması ve başvuru işlemlerinin doğru yapılması halinde hak sahiplerine eğitim hayatları boyunca maddi destek sağlanmaktadır.
2024 yılına girilmesi ile birlikte ilk olarak asgari ücrete zam yapıldı. Ardından; SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerinin almış olduğu aylıklar arttırıldı. Her yıl olduğu gibi 2024 yılında da asgari ücretin artması ile devlet tarafından yapılan sosyal yardım tutarlarında da artış meydana geldi. Bu sosyal yardım kalemleri arasında 65 yaş aylığı da yer alıyor.
65 yaş aylığı, sosyal güvencesi olmayan ve aylık bağlanacak kişinin kendisi ve eşi dikkate alınmak sureti ile kişi başına düşen aylık geliri net asgari ücretin üçte birinden az olan ve 65 yaşının üstüne olan vatandaşlara yapılan sosyal bir yardımdır. 65 yaş üstü kişiler ile bu kişilerin vasisi ya da vekili, 65 yaş aylığının bağlanması için başvuruda bulunabilir.
65 YAŞ MAAŞINI KİMLER ALABİLİR?65 yaş maaşının kimler tarafından alınabileceği, son günlerde en çok araştırılan konu başlıkları arasında yer alıyor. Devlet tarafından ödenen 65 yaş maaşının alınabilmesi için yerine getirilmesi gereken koşullar şu şekilde sıralanabilir;
Kişinin ilk olarak 65 yaşını doldurmuş olması gerekirKişinin kendisine bakmakla mükellef birinin bulunmaması gerekirSosyal Sigortalar Kurumundan hiçbir şekilde ve isimle aylığının ya da gelirinin bulunmaması gerekirKişiye herhangi bir nafakanın bağlanmamış olması gerekirBaşvuruda bulunacak kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması gerekirKişinin muhtaçlığının il ya da ilçe Vakıf Mütevelli Heyetlerinden alınabilecek belgeler ile kanıtlanmış olması gerekir2024 65 YAŞ MAAŞI2024 yılı için 65 yaş maaşı, asgari ücrete yapılan zam ve enflasyon oranlarına göre yeniden düzenlenmiştir. Ocak ayında yapılan zamlardan sonra 65 yaş maaşı 2023 temmuz ayında 2 bin 348 lira iken, 2024 yılının ocak ayında 3.504,84 liraya yükseltilmiştir. Zamlı sosyal yardım ödemeleri ocak ayında artışa uğramıştır ve şubat ayından itibaren hak sahiplerinin hesaplarına yatırılmaya başlanmıştır.
65 YAŞ MAAŞI BAŞVURUSUNDA İSTENİLEN BELGELER NELERDİR?Ülkemizde ikamet eden ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan altmış beş yaş üstü birçok kişi, devlet tarafından yapılan bu sosyal yardımdan nasıl yararlanacağını araştırmaktadır. 65 yaş maaşı başvurularında kişilerden istenilen belgeler arasında şunlar yer alır;
Başvuru formu (bu formda yer alan; aylık istek dilekçesi ile mal bildirim belgesi aylık talebinde bulunan kişi tarafından doldurulup imzalanmalıdır)Muhtaçlık belgesi (ikametgah ilmühaberi ve vukuatlı nüfus kayıt örneği ile yetkililerce doldurularak imzalanacak ve mühürlenecektir)Aylık talebinin vasi tarafından yapılması halinde ise mahkemeden alınmış vasilik kararı başvuru sırasında talep edilen belgeler arasında yer almaktadır65 YAŞ MAAŞI NE ZAMAN ÖDENİYOR?65 yaş maaşına dair en çok merak edilen sorulardan bir diğeri ise ödemelerin hangi tarihlerde hak sahiplerine yapıldığına dairdir. PTT üzerinden yapılan ödemeler, hak sahiplerinin doğum yılının son rakamına göre gerçekleştirilir. Buna göre altmış beş yaş maaşlarının ödeme günleri şu şekilde açıklanmıştır;
Doğum yılının son rakamı 0 – 5 olanlar, 65 yaş maaşını her ayın 5’inde alırDoğum yılının son rakamı 1 -6 olanlar, 65 yaş maaşını her ayın 6’sında alırDoğum yılın son rakamı 2 – 7 olanlar, 65 yaş maaşını her ayın 7’sinde alırDoğum yılının son rakamı 3 – 8 olanlar, 65 yaş maaşını her ayın 8’inde alırDoğum yılının son rakamı 4 – 9 olanlar, 65 yaş maaşını her ayın 9’unda alır
Devlet tarafından yapılan sosyal yardımlar, kişilerin ekonomik açıdan desteklenmesini sağlamaktadır. Bu sosyal yardımlar arasında kadınlara ödenen doğum parası da yer alır. Doğum sürecine yaklaşan kadınlar, devlet tarafından kendilerine ne kadar doğum parası ödeneceğini merak etmektedir.
Yeni doğan bir bebeğin bakımı ve sağlıklı bir şekilde büyümesi ilk olarak anne ve babaların sorumluluğundadır. Aynı zamanda bu süreçte kişilerin giderlerinin artması ile birlikte sosyal yardımların yapılması da devlet sorumluluğunda yer alır. Hem çalışan hem de çalışmayan kadınlar, devlet tarafından ödenen doğum parasından yararlanmaktadır. Doğum parasının ne kadar olduğu, nasıl hesaplandığı, bu sosyal yardımdan nasıl yararlanılacağı ve doğum parasının ne zaman hak sahiplerine ödendiği ise en çok araştırılan konular arasında yer alır.
MEMURLAR İÇİN DOĞUM PARASI NASIL HESAPLANIR?Doğum parasının nasıl hesaplandığı, bu konuya dair en çok merak edilen soru başlıklarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Doğum izni ücreti hesaplanırken son bir yıl içinde brüt maaş ve prim gün sayısına bölünerek brüt kazanç hesaplanabilir. Hesaplanan günlük brüt kazancın üçte ikisi alınarak günlük doğum izni parası olarak belirlenir. Yüz on iki gün süre içinde günlük doğum izni parasının yüz on iki ile çarpılması ile toplam doğum parası miktarı hesaplanır.
SGK DOĞUM PARASI NE KADAR?SGK doğum ücretine hak kazanabilmek için sigortalılığı sona ermiş olan kişinin sigortalılık durumlarının sona erdiği tarihten başlayacak üç gün içinde çocuklarının dünyaya gelmesi halinde, sigortalı kadın ya da eşin analık sigortasından yararlanabilecek erkeklerin, doğum tarihinden önceki on beş ay içinde en az yüz yirmi gün prim ödemiş olmaları gerekir. Şartların sağlanması halinde doğum parasının ödemesi yapılır. Doğum parası, her bir bebek için doğumun canlı olması halinde, doğum tarihinde geçerli olan ve kurum yönetim kurulu tarafından belirlenen, bakanlık makamı tarafından onaylanan tarife üzerinden belirlenir.
2024 DOĞUM PARASI NE KADAR?Doğum parası, çalışan ve çalışmayan kadınların yukarıda belirtilen şartları sağlamış olması halinde devlet tarafından ödenmektedir. Doğum parasının tutarı, yıllara göre değişiklik göstermektedir. 2024 yılı için belirlenen doğum parası ise hem çalışan kadınlar hem de çalışmayan ancak doğum parası almak için gerekli şartları sağlayan kadınlar için 857 TL olarak belirlenmiştir.
DOĞUM PARASI NASIL ALINIR?Doğum parasının alınabilmesi için belli başlı koşulların yerine getirilmiş olması gerekir. Birçok kişi tarafından merak edilen bu sorunun yanıtı şu şekilde verilebilir;
Doğum parası almak için talepte bulunmadan önce doğumun gerçekleşmiş olması gerekirYeni doğan bebek resmi olarak kimlik paylaşım sistemi (KPS) içinde kaydedilmiş olmalıdır. Bu kayıt işlemi için ikamet edinilen yerdeki nüfus müdürlüklerine başvurulması gerekirBebeğin nüfusa kaydettirilmesi işleminin ardından doğum yardımı başvuru dilekçesinin doldurulması gerekir. Bu formda yer alan bilgilerin doğru ve eksiksiz bir şekilde doldurulmasına ise özen gösterilmelidir. Aksi halde başvuru talebi ilgili merciler tarafından işleme alınmayacaktırDilekçe, bizzat elden teslim edilebileceği gibi iadeli taahhütlü posta ya da kargo hizmetleri ile de kuruma gönderilebilirDOĞUM PARASI NE ZAMAN HESABA YATAR?Doğum parasını ne zaman hak sahiplerinin hesabına yattığı da bir diğer merak edilen konudur. Doğum parası almak için başvuru formu gönderilip, kurum tarafından kabul edildikten sonra her üç aylık periyodun sonunda yani ocak, nisan temmuz ve ekim aylarını başlangıcında doğum parası ödemektedir.
Ölüm aylığı genel olarak dul ve yetim aylığı ile aynı şeyi ifade etmektedir. Vefat eden bir kişinin geride kalan sağ eşi, vefat eden sigortalının emekli aylığını alabilir. Aynı kişinin geride kalan sağ çocukları da sigortalının emekli aylığından pay almaya hak kazanır. Bu durumda sağ kalan eş dul maaşı, sağ kalan çocuk ya da çocuklar ise yetim maaşı almış olur.
Yetim maaşı, vefat eden sigortalının geride kalan çocuk ya da çocuklarında belli oranlarda bağlanmaktadır. Aynı zamanda vefat eden sigortalının, belirli koşulların sağlanması halinde emekli maaşı çocuklarına bağlanabilmektedir. Bu koşullar, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında ele alınmış ve uygulamaya konulmuştur.
YETİM MAAŞI HANGİ KOŞULLARDA BAĞLANABİLİR?Yetim maaşının bağlanabilmesi için ilk olarak sigorta kapsamında bazı işlemlerin yerine getirilmiş olması gerekir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra (2008/Ekim) vefat eden sigortalıların hak sahiplerine aylık bağlanması için gerekli olan şartlar şu şekilde sıralanmaktadır;
Vefat eden sigortalının, ölmeden önce en az bin sekiz yüz gün malullük, yaşlılık ya da ölüm sigortası bildirmiş olması gerekirKanunun 4/1-a maddesine göre, çalışan sigortalılar için her türlü borçlanma süreleri hariç, en az beş yıldan beri sigortalı olarak, toplamda ise dokuz yüz gün yaşlılık, malullük ve ölüm sigortası bildirmiş olması gerekirMalullük ya da yaşlılık aylığının sigortalı olarak çalışma nedeni ile kesilmemiş olması gerekirMalullük ya da yaşlılık aylığı alırken veya hak edip de işlemlerini henüz tamamlayamamış olması halinde hak sahiplerine aylık bağlanırKİMLER YETİM MAAŞI ALABİLİR?Vefat eden sigortalının çocuklarına yetim maaşı bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi birçok etmek göz önüne alınmaktadır. 27/3/2018 tarihinden itibaren aylık bağlanması için talepte bulunan çocuklardan sigortalı sayılanlara; on sekiz yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde yirmi yaşını, yükseköğrenim yapması halinde ise yirmi beş yaşını doldurana kadar aylık bağlanmaktadır. Yetim aylığı alırken sigortalı olarak çalışmaya başlayan hak sahibi çocuklar, kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece yetim aylığı almaya devam etmektedir.
ERKEK ÇOCUKLARA YETİM AYLIĞI BAĞLANMASIVefat eden sigortalı kişinin geride kalan çocuklarına yetim aylığı bağlanırken, çocukların cinsiyeti önemli bir etmen olarak karşımıza çıkıyor. Erkek çocukların evli olup olmadığına bakılmaksızın, çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde yirmi beş yaşını doldurmamış olmaları, ortaöğrenim görmeleri halinde yirmi yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise on sekiz yaşını doldurmamış olmaları yetim aylığı almak hakkına sahip olmalarını sağlar. Bunun yanı sıra kanunun beşinci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç, kanun kapsamında ya da yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında erkek çocukların çalışmıyor olması, kendi sigortalılıkları nedeni ile gelir ya da aylığa sahip olmamaları da yetim maaşının bağlanması için gerekli koşullar arasında yer alır.
KIZ ÇOCUKLARA YETİM AYLIĞI BAĞLANMASIVefat eden sigortalının kız çocuklarına yetim maaşı bağlanması için gerekli olan şartlar ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Kanunun beşinci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç, kanun kapsamında ya da yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında erkek çocukların çalışmıyor olmasıKendi sigortalılıkları nedeni ile gelir ya da aylık bağlanmamış olmasıEvli olmamaları ya da evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları
Yabancı dil bilmek, kişinin kendini geliştirmesinin yanı sıra farklı kültürlere de sahip olmasını sağlamaktadır. Özellikle devlete bağlı kamu kuruluşlarında görev alan personellerin farklı yabancı diller bilmesi, bu kuruluşların dünya çapındaki emsalleri ile daha iyi bir şeklide rekabet edebilmesini sağlamaktadır. Hastanelerde görev alan doktorların sadece Türk hastalara bakmadığını herkes biliyor. Devlet hastanelerinde görev alan doktorlarımızın yabancı dil bilgisine sahip olması, farklı ülke vatandaşlarının da tedavi edilebilmesine imkan sunuyor. Bu durumda hekimler sadece kendi branşlarındaki yetenekleri ile değil aynı zamanda yabancı dil yetenekleri ile de hizmet vermiş oluyor.
Hekimlerin yanı sıra devlet üniversiteleri ya da devlete bağlı diğer kurumlarda görev alan personellerin de yine aynı şekilde yabancı dil bilmesi, bu kurumların daha geniş kitlelere daha başarılı bir şekilde hizmet vermesini sağlamaktadır. Devlet ise personellerin yabancı dil konusunda kendini geliştirebilmesi adına dil tazminatı uygulaması başlatmıştır.
DİL TAZMİNATI NEDİR?Birçok kişinin merak ederek araştırdığı ‘dil tazminatı nedir?’ sorusuna bu yazımızda yanıt veriyoruz. Dil tazminatı, dil öğrenmeyi teşvik etmek amaçlı hem kamu hem de bazı özel sektör çalışanları için büyük bir avantaj sunmaktadır. Özellikle İngilizcenin yaygınlaşması ve işlevselliğini giderek arttırması, yabancı dil tazminatı için YDS ve IELTS sınavının önemini de arttırmıştır.
YABANCI DİL TAZMİNATI ÖDENME ŞARTLARI NELERDİR?Devlet memurları ve akademisyenler için yabancı dil bilgisine sahip olmanın maddi bir karşılığı bulunur. Türkiye’de kamu çalışanlarının yabancı dil seviyelerine göre aldıkları tazminatlar, yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı sonuçlarına göre belirlenmektedir. Bu tazminat, memurların yabancı dil öğrenmelerini teşvik etmek ve onların bu konudaki yeteneklerini ödüllendirmek amacı ile hayata geçirilirmiştir. Yabancı dil tazminatı ödeme şartları ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Memurların tazminattan yaralanabilmesi için belirli kanunlara tabi olarak maaş almaları gerekir. Bu kanunlar arasında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve benzer kanunlar yer alırMemurların tazminattan yararlanabilmesi için yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı yani YDS’den belirli bir puan almış olması gerekir. A, B, C seviyeleri için sırası ile 100 ila 70 arası not alınmış olması şarttırMemurların tazminattan yararlanması için belirli dillerde seviye tespitinin yapılması gerekir. Bu diller arasında; Almanca, İngilizce, Fransızca ve diğer diller yer alırDİL SEVİYELERİ VE 2024 DİL TAZMİNATI TUTARLARIBelirlene dil seviyelerine göre 2024 yılı için memurlara ödenen tazminatlar şu şekilde açıklanmıştır;
A Düzeyi (95 – 100 puan arası), 1,200 göstergede yer alan memurlar 910,75 TLA Düzeyi (90 – 95 puan arası) 900 göstergede yer alan memurlar 680,25 TLB Düzeyi (80 – 89 puan arası) 600 göstergede yer alan memurlar 445,65 TLC Düzeyi (70 – 79 puan arası) 300 göstergede yer alan memurlar 227,75 TLDİĞER KURUMLAR İÇİN GEÇERLİ OLAN DİL TAZMİNATI TUTARLARIDevlete bağlı diğer kurumlarda çalışan personeller için de belli bir oranda dil tazminatı belirlenmiştir. Bu tutarlar ise sınavdan elde edilen seviyeye göre şu şekilde belirlenmiştir;
A seviye, 750 gösterge için ödenecek yabancı dil tazminatı 560,75 TLB seviye, 500 gösterge için ödenecek yabancı dil tazminatı 315,25 TLC seviye, 250 gösterge için ödenecek yabancı dil tazminatı 175,36 TL
Tüm inşa çalışmalarının tamamlandığı Liv Bahçeşehir’de 3+1 ve 4+1 özel daire tiplerine ek olarak bahçeli 4,5+1 ve 5+1 villa seçenekleri de sunuluyor.
Geniş kullanım alanlarına sahip özel daire ve bahçeli villa seçenekleriyle çocuklu ailelere ferah yaşam alanları sunan Liv Bahçeşehir’de sosyal donatı alanları ve yürüyüş yolları ile aile öncelikli bir yaşam alanı oluşturuluyor. 45 özel daire ve 30 bahçeli villa seçeneğinin yer aldığı Liv Bahçeşehir’de bölgenin ihtiyaçlarına yanıt verecek ticari üniteler de yer alıyor.
“AİLE ÖNCELİKLİ BİR YAŞAM ALANI TASARLADIK”Liv Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Sönmez Aydın; “Bahçeşehir’in en değerli noktasında hayata geçirdiğimiz Liv Bahçeşehir projemiz ile geniş ve kullanışlı mekanlara sahip özel daireler ve bahçeli villalar oluşturduk. Aile öncelikli bir yaşam konsepti tasarlarken gerek mimarisiyle, gerekse insan – doğa etkileşimiyle büyük hassasiyet gösterdik. Peyzajıyla, parkıyla, yürüyüş yollarıyla keyifli bir yaşam alanı oluştururken çocuklu ailelerin de güvenle yaşayacakları bir alan kurduk. Liv Bahçeşehir projemizi inşa çalışmalarını tamamladıktan sonra, hemen teslim olarak satışa sunduk. Kredi maliyetlerindeki yüksek seyir nedeniyle hemen teslim olarak sahiplerini bulan konutlarımıza özel firmamız bünyesinde 36 aya kadar da taksit imkanı sunuyoruz.” dedi.
Alt işveren olarak da bilinen taşeron, genel olarak büyük işleri üstlenen bir ana işverenden, işin belli bir kısmını ya da tamamını alan işverendir. Taşeron işçi ise genel olarak belirli bir projede çalışan ve bu alanda uzmanlaşmış olan, işin asıl sahibi olan şirketçe tutulan işçileri ifade etmektedir.
Taşeron işçiler, işin asıl sahibi firmanın çalışanlarından farklı bir statüye sahiptir. Bu nedenle de çalıştıkları yerlerde kadrolu olarak değil sadece proje bazlı olarak çalışmaktadır. Birçok farklı sektörde yer alan firma, taşeron işçi ile işlerini sürdürmeyi tercih etmektedir. Ülkemizde oldukça fazla sayıda taşeron işçisi yer alıyor. Bu statüde yer alan işçiler, kendilerine ödenen ücretlerin arttırılması ve sosyal hakları hakkında uzun yıllardır mücadele vermektedir. 2024 yılı için belirlenen taşeron işçi maaşları ise arama motorlarında en çok araştırılan konu başlıkları arasında yer alıyor.
Taşeron İşçi Hakları Nelerdir?Taşeron işçilerin de belli başlı yasal hakları bulunmaktadır. Taşeron işçiler, asıl olarak alt işverenin işçileridir. Taşeron işçilerinin haklarından öncelikle alt işveren sorumludur. Sürece ve şartlara bağlı olarak değişiklik gösterse de genel olarak taşeron işçi hakları şu şekilde sıralanabilir;
Tazminat hakkı, taşeron işçiler için de geçerlidirHamile ya da engelli taşeron işçiler de diğer statüdeki işçiler gibi belli haklara sahiptir. Normal bir hamile işçi için geçerli olan ücretli, ücretsiz izinler ve iş yerinde sahip olduğu izinler, taşeron işçiler için de geçerlidir. Aynı şekilde engelli bir bireyin sahip olduğu tüm engelli hakları, engelli taşeron işçisi için de geçerlidirTaşeron işçilerin iş sağlığı ve güvenliği hakkı da elbette bulunmaktadır. Asıl işveren, kendi işyerine başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen taşeron işçileri iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgilendirmek zorundadırİş kazaları, çalışma hayatının kaçınılmaz bir gerçeğidir. Bu tür kazaların yaşanması durumunda sorumluluk, işverenler arasında net bir şekilde belirlenmelidir. Özellikle asıl işveren ile taşeron arasındaki ilişkinin olduğu durumlarda, sorumluluğun kime ait olduğunun açıkça belirtilmesi büyük bir önem arz etmektedirTaşeron İşçilerin SGK KaydıTaşeron olarak çalışan işçiler ile devlet kurumuna sonradan İŞKUR aracılığı ile giriş yapan işçiler, 4/D sigorta kolu kapsamında yer almaktadır. Sürekli işçiler ya da 4/D’li çalışanlar ortalama otuz yıldır, 4/D kurallarına göre değerlendirilmektedir. Taşeron işçiler de aynı şekilde 4/D sigorta kapsamında değerlendirilmekte ve bu kapsama göre prim ödemeleri yapılmaktadır. Emeklilik süreçlerinde de yine ait oldukları sigorta koluna göre değerlendirmelere tabi tutulmaktadırlar.
2024 Taşeron MaaşlarıHer yıl olduğu gibi 2024 yılına girildiği ilk günlerde yine taşeron işçilerin ne kadar zam alacağı en çok merak edilen konular arasında yerini almıştı. Hem taşeron işçilerinin hem de tüm kamuoyunun merak ettiği bu sorunun yanıtı, taşeron işçilerin zor çalışma koşulları ve ekonomik açıdan temel ihtiyaçlarını karşılayacak seviyeye gelebilmeleri adına büyük bir önem arz etmektedir. 2024 yılında yapılan güncellemeler ile taşeron işçilerin yaşam standartlarının yükseltilmesinin hedeflendiği belirtilmiştir.
Asgari ücretli bir taşeron işçisinin on üç günlük ödemesi brüt olarak 4 bin 336 lira, net olarak ise 3 bin 100 lira olarak belirlendi. Mart ayında en düşük ödeme miktarı 3 bin 100 TL olarak belirlenirken, brüt 15 bin lira maaş alan bir işçiye yapılan on üç günlük brüt ödeme ise 6 bin 500, net ödeme ise 4 bin 646 lira olarak hesaplanmıştır.
Engelli bireyler, engel oranlarına göre farklı devlet yardımlarından faydalanabilmektedir. Kişilerin doğuştan ya da sonradan geçirdikleri bir kaza veya hastalık nedeni ile engelli kalması halinde, devlet tarafından farklı kalemler adı altında sosyal yardımlar hak sahiplerine iletilmektedir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yürütülen sosyal yardımlar, kişilerin sahip olduğu engel oranına göre değişiklik göstermektedir.Ülkemizde yüzde kırk altında yer alan herhangi bir hastalık için engelli raporu verilmemektedir. Kişilerin geçirmiş olduğu kaza ya da hastalık nedeni ile en az yüzde kırk oranında bir engele sahip olması, bu kişilerin tam teşekküllü devlet hastanelerinden engelli raporu alabilmesini sağlar. Aynı zamanda yüzde kırk ve üzerinde engeli olan kişiler, belirtilen diğer koşulları da sahip olduğu taktirde devlet tarafından verilen engelli maaşını almaya da hak kazanır.
Özürlü Maaşı Nedir?Özürlü maaşı ya da engelli maaşı, engelli aylığı olarak bilinir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü tarafından 2022 sayılı ’65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun’un ilgili maddelerince bağlanan aylıktır. Ekonomik yoksulluk içinde bulunan, on sekiz yaşından büyük engelli bireyler ve kanunen bakmakla yükümlü olduğu on sekiz yaşını tamamlamamış engelli yakını bulunan Türk vatandaşları bu aylıktan yararlanabilmektedir. Üç aylık olarak ödenen bu sosyal yardımın tutarı, kişilerin engel oranlarına göre değişiklik göstermektedir.
Kimler Özürlü Maaşı Alabilir?Engelli aylığı alabilecek kişilerin yerine getirmesi gereken koşullar devlet tarafından belirlenmektedir. Buna göre, engelli aylığı alabilecek kişilerde aranan şartlar şu şekilde sıralanabilir;
Yetkili hastanelerden alınan ve yüzde kırk ile yüzde altmış dokuz arasında engele sahip olunduğunu belirten raporun olmasıKişinin başkasının yardımı olmadan hayatına devam edemeyeceğinin raporda belirtilmiş olması (engel oranı yüzde yetmiş ve üzeri olan kişiler için geçerlidir)Kanunen bakmakla yükümlü kimsesinin olmamasıSosyal Güvenlik Kurumlarından her ne ad altında olursa olsun herhangi bir aylık ya da gelire sahip olmamasıNafaka bağlanmamış olmasıMahkeme kararı ile ya da doğrudan bir mevzuat gereği bağlanmış herhangi bir devamlı gelire sahip olmamasıHer türlü gelirleri toplamının aylık ortalamasının, kanunla belirlenen muhtaçlık sınırının altıda olmasıKişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması18 Yaşından Küçükler Özürlü Maaşı Alabilir Mi?On sekiz yaşından küçük engelli bireylerin, engelli maaşı alıp alamayacağı en çok araştırılan konular arasında yer alıyor. On sekiz yaşından küçük engellilerin kendilerine engelli aylığı bağlanmıyor. Ancak bu kişilerin yakınları engelli aylığından yararlanabiliyor. On sekiz yaşından küçük engellilerin SGK’dan aylık ya da gelir almaması, sigortalı olarak çalışmaması ve en az yüzde kırk oranında engelli olduğunun sağlık kuruluşları tarafından raporlanması gerekir. Buna ek olarak, engellinin fiilen bakımını yürüten kişinin Türk vatandaşı olması ve engeli birey ile aynı hanede yaşıyor olması da gerekmektedir. Öte yandan muhtaçlık kriterleri on yaş altı engelli aylığında da uygulanmaktadır. Muhtaçlık sınırının üzerinde gelirin olması halinde kişinin yakınına da engelli aylığı bağlanmamaktadır.
2024 Özürlü MaaşıEngelli maaşları her yıl düzenli olarak güncellenmektedir. 2024 yılında da altı aylık enflasyon farkının açıklanmasının ardından asgari ücret, vergi ve emekli maaşları gibi pek çok ücret revize edilmiştir. Bu kapsamda engelli maaşları da arttırılmıştır. 2024 yılı için geçerli olan engelli maaş ücretleri şu şekilde açıklanmıştır;
Yüzde 40 ila yüzde 69 arasında engele sahip olan bireyler 2.797 TLYüzde 70 ve yüzde 70 üzerinde engele sahip olan bireyler 4.196 TLEngelli yakınları 2.797 TL
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 11’inci maddesi ile Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Yönetmeliği’nin 8’inci maddesine göre, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesin kimlik kartı alma zorunluğu vardır. Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, kişilerin tüm bilgilerine ulaşılmasını sağlanmaktadır. Yapılacak olan tüm resmi işlemlerde bu kimlik kartının ya da kimlik numarasının belirtilmesi gerekir.
Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı, dünyaya yeni gelen bebeklerin nüfusa kayıt ettirilmesi sırasında oluşturulmaktadır. İlk olarak fotoğrafsız bir şekilde hazırlanan kimlik kartları, çocukların on sekiz yaşına gelene kadar kullanım sağlayabilmesine imkan sunar. Ancak on sekiz yaşından sonra çocukların sahip olduğu kimlik kartlarının yenilenmesi ve fotoğraflı olarak tekrar oluşturulması gerekir. Kimlik yenileme yaşı, çocukların lisanslı sporcu kariyerine sahip olması gibi durumlarda değişkenlik gösterebilir. Bu gibi durumlarda on beş ila on altı yaşında da Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartlarının yenilenmesi gerçekleştirilebilir.
Kimlik Kartı Başvurusu Nasıl Yapılır?Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı başvurusu yapmak için ‘ALO 199’un aranması ya da Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü’nün resmi internet sitesi üzerinden randevu alınması gerekmektedir. Herhangi bir kanaldan randevu almadan, kimlik kartının değiştirilmesi ya da ilk kez çıkartılması işlemleri yapılamamaktadır. Randevu sistemi ile ilgili bilinmesi gereken önemli noktalar ise şu şekilde sıralanabilir;
Randevular haftalık olarak verilmektedirHer işlem için ayrı randevunun alınması gerekirTelefon ile 199 aranarak kolayca randevu alınabilirOnline olarak randevu talebi oluşturulabilirGenel müdürlük tarafından hazırlanan ‘NVI Mobil’ uygulamasının akıllı cep telefonlarına ücretsiz bir şekilde yüklenmesi ile de yine online olarak randevu işlemleri yapılabilirYenidoğan Kimlik Kartı İçin Gerekli Olan Evraklar Nelerdir?Yenidoğan bebekler için ebeveynlerinin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü’nden randevu alması ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartının çıkartılması için işlemleri başlatması gerekir. Bunun için ikamet edilen il ya da ilçede yer alan müdürlükler tercih edilebilir. Randevu alındıktan sonra işlemlerin yapılabilmesi için gerekli olan evrakların hazırlanması gerekir. Yenidoğan kimlik kartı için gerekli olan evraklar ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Anne ya da babanın şahsen nüfus cüzdanı / kimlik kartı ile başvuru yapması gerekirDoğum belgesinin beyan edilmesi gerekirDoğumdan itibaren ilk otuz gün içerisinde kimlik kartı başvurusunda bulunulması halinde, yenidoğan kimlik kartı için herhangi bir ücret ödenmez15 Yaşından Küçüklere Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler15 yaşından küçük çocuklara yeni kimlik kartı çıkarttırmak için yine ilgili kanallardan birinin tercih edilmesi ve randevu alınması gerekir. Bu işlemler için kişilerden talep edilen belgeler ise şu şekilde sıralanmaktadır;
Nüfus cüzdanıKimlik kartı bedelinin yatırıldığını gösteren dekontKimliği yenilenecek olan çocuğun anne ya da babasıİsteğe bağlı olarak fotoğraf (7 – 14 yaş arasında kimlik kartına fotoğraf eklenmesi, çocukların ebeveynlerinin kararına bağlıdır)15 – 18 Yaş Arasındaki Çocuklara Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler15 ile 18 yaş arasındaki çocukların kimlik kartlarının yenilenmesi için gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilir;
Nüfus cüzdanıKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekont1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafAnne ya da baba18 Yaşından Büyüklere Yeni Kimlik Kartı Almak İçin Gerekli Belgeler18 yaşından büyük kişilerin yeni kimlik kartı alması için gerekli olan belgeler, nüfus cüzdanında fotoğraf var ise şu şekildedir;
Nüfus cüzdanı
1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekontNüfus cüzdanında fotoğraf yok ise talep edilen belgeler ise şunlardır;
Nüfus cüzdanı1 adet, son altı ay içinde çekilmiş biyometrik fotoğrafKimlik kartı bedelinin ödendiğine dair dekontAnnesi, babası, on sekiz yaşından büyük kardeşlerden birinin yanında olmasıNüfus Cüzdanının Kaybolması Halinde Yeniden ÇıkartılmasıNüfus cüzdanının kaybolması ya da çalınması halinde yeniden kimlik kartının çıkartılması gerekir. Bu süreçte talep edilen belgeler ise şunlardır;
Fotoğraflı pasaport ya da sürücü belgesi, MEB-ÖSYM sınav giriş belgesiBiyometrik fotoğraf (1 adet son altı ayda çekilmiş olması gerekir)Kimlik kartı bedelinin ödendiğini gösteren dekont2024 Yeni Kimlik ÜcretleriYeni kimlik kartı ücretleri ve kimlik değişim bedelleri her yıl düzenli olarak güncellenmektedir. 2024 yılı için geçerli olan kimlik yenileme ücreti ise 130 TL olarak açıklanmıştır.
Türkiye'nin Nisan ayı dış ticaret açığı 9 milyar 863 milyon dolara ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı'nın ortaklaşa açıkladığı geçici dış ticaret verilerine göre, Nisan ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,9 artarak 8 milyar 739 milyon dolardan 9 milyar 863 milyon dolara çıktı.
Dış ticaret açığı bu verilere bakıldığında aylık bazda dokuz ayın en yüksek açık olarak kaydedildi.
İHRACAT RAKAMLARI İTHALATIN AÇIĞINI KAPATAMIYORİhracat 2024 yılı Nisan ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 artarak 19 milyar 254 milyon dolar, ithalat yüzde 4,0 artarak 29 milyar 117 milyon dolar olarak gerçekleşti. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2024 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,7 artarak 82 milyar 839 milyon dolar, ithalat yüzde 9,0 azalarak 113 milyar 81 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerinin son ermesinin ardından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Teklifle Sermaye Piyasası Kanunu'na kripto varlıklara ilişkin tanımlar ekleniyor.
Buna göre, "cüzdan" kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamalar olarak tanımlandı. Teklife göre, "kripto varlık" da dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıklar olarak tanımlanıyor.
"Kripto varlık hizmet sağlayıcı", platformları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dahil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşlar olarak yer alırken, "kripto varlık saklama hizmeti" platform müşterilerinin kripto varlıklarının veya bu varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını, yönetimini veya Kurulca belirlenecek diğer saklama hizmetlerini tanımlayacak.
"Platform" kripto varlık alım-satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşlar olarak tanımlanıyor.
Sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sistemine dahil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için esaslar belirlenmesine yönelik Sermaye Piyasası Kurulu'na yetki verilmesi amaçlanıyor. Buna göre Kurul, sermaye piyasası araçlarının bu madde hükümlerine göre kayden ihraç edilerek MKK tarafından izlenmesi yerine kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıkları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin esaslar belirleyebilecek.
Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı halinde; hakların izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde, kripto varlıkların oluşturulup saklandıkları elektronik ortamdaki kayıtlar esas alınacak. Kurul, bu elektronik ortamdaki kayıtlarla MKK sistemi arasında entegrasyon sağlanmasını zorunlu tutabilecek. Bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarıDüzenlemeye göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kurul'dan izin almaları zorunlu olacak. Bunlar münhasıran Kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirecek. Bunların kuruluşlarına ve faaliyete başlamalarına, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonuna, sermayelerine ve sermaye yeterliliğine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere, faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek. Pay devirlerinde Kurul izninin alınması zorunlu olacak.
Bu düzenlemelere aykırı olarak gerçekleştirilen devirler, pay defterine kaydolunmayacak ve bu hükme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hükümsüz sayılacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini oluşturmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete başlamalarına Kurulca izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterlere uygunluk aranacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının taşıması gereken şartlar da teklifle hüküm altına alınıyor. Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ortaklarının müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması şartlarının yanı sıra ilgili kanunlarda sayılan suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması, işlem yasaklı olmaması; öte yandan gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip bulunması ve ortaklık yapısının şeffaf ve açık olması şartlarını taşımaları gerekecek.
Teklifle, platformların ortaklarına ve yönetim kurulu üyelerine, diğer sermaye piyasası kurumlarıyla benzer bazı asgari şartlar getirilerek gerekli mali güç ve işin gerektirdiği dürüstlük ve itibarın sağlanması amaçlanıyor.
Platformlar üzerinden kripto varlıkların alınıp satılmasına ve ilk satış ya da dağıtımının yapılmasına; kripto varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi yetkisi SPK'ye veriliyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, atıf yapılan hükümler dışında Kanun'un diğer hükümlerine tabi olmayacak. Kanunun ilgili fıkraları kapsamında Kurul düzenleyici işlemler tesis ederek ve özel nitelikli kararlar alarak uygulamayı düzenlemeye ve yönlendirmeye yetkili olacak. Kanunun ilgili maddeleri uyarınca Kurulca bankalara yükümlülük getirecek düzenlemeler için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) görüşü alınacak.
Sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklara ilişkin olarak düzenleyici işlemler tesis etmek, özel ve genel nitelikte kararlar almak ve tedbir ve yaptırım uygulamak konusunda SPK yetkili olacak. Kurul, sermaye piyasası araçlarına özgü haklar sağlayan kripto varlıklar dışında, dağıtık defter teknolojisinin veya benzer bir teknolojik altyapının geliştirilmesi suretiyle oluşturulan, değeri bu teknolojiden ayrıştırılamayan nitelikte olan kripto varlıkların satış ya da dağıtımının, Kanunun sermaye piyasası araçlarıyla ilgili hükümlerine tabi olmaksızın platformlar nezdinde yapılabilmesi konusunda esaslar belirleyebilecek. Bu esaslara tabi olacak kripto varlıkları belirleme aşamasında teknik kriterler açısından değerlendirme yapmak üzere TÜBİTAK'tan ya da bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından teknik rapor isteyebilecek. Bu kapsamda bir kripto varlığın teknolojik özelliklerinin uygun görülmesi ve bunların satış ya da dağıtımına izin verilmesi bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek. Bu kripto varlıkların satış ya da dağıtımının yapılması suretiyle halktan para toplayanlar ile bunlara fon sağlayanlar arasındaki ilişkiler genel hükümlere tabi olacak. Bu işlemler sırasında Kurulca belirlenecek şekilde hazırlanan ve ilan edilen her türlü bilgilendirme dokümanını imzalayan gerçek ve tüzel kişiler bu dokümanlarda yer alan yanlış, yanıltıcı veya eksik bilgilerden kaynaklanan zararlardan müteselsilen sorumlu olacak.
Kurum ve kuruluşların, kripto varlıklara ilişkin olarak diğer mevzuattan kaynaklanan görev ve yetkileri saklı kalacak. Düzenleme kapsamındaki esaslar dahilinde platformlarda işlem gören kripto varlıklar dışındaki kripto varlıklara bu teklifteki hükümler uygulanmayacak. Kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olacak. Kripto varlıkları konu edinen rehin sözleşmelerine, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu uygulanmayacak.
Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacakTeklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetleri ile kripto varlıkların transfer ve saklamasına ilişkin esaslar hüküm altına alınıyor.
Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile bunlarda işlem yapmak isteyen müşteriler arasında imzalanan sözleşmeler yazılı şekilde veya uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle mesafeli olarak ya da mesafeli olsun olmasın Kurulun yazılı şeklin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilecek ve müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek yöntemler yoluyla kurulabilecek ve buna ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenecek.
Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcılarla müşterileri arasında sözleşmelerin düzenlenmesine, kapsamına, değiştirilmesine, ücret ve masraflara, sözleşmenin sona ermesine, feshine ve bu sözleşmelerin içeriğinde yer alması gereken asgari hususlara ilişkin belirlemeler yapabilecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya sınırlandıran her türlü sözleşme şartı geçersiz sayılacak. Platformlar müşterilerinin işlemlerine ilişkin itirazlarını ve şikayetlerini etkin şekilde çözecek dahili mekanizmalar kurmakla yükümlü olacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılar müşterilerin kimliklerini, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamında tespit etmekle yükümlü olacak.
Platformların kendi nezdinde işlem görecek veya ilk satış ya da dağıtımı yapılacak kripto varlıkların belirlenmesine ve bunların işlem görmesinin sonlandırılmasına ilişkin yazılı listeleme prosedürü oluşturulması zorunlu olacak; bu konuda Kurul tarafından ilke ve esaslar düzenlenebilecek. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBİTAK'ın ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak kripto varlıkların teknolojik özelliklerine ilişkin teknik kriterlere yer verilebilecek. Bir kripto varlığın platformlarca listelenmiş olması bunların kamuca tekeffülü anlamına gelmeyecek.
Platformlarda fiyatlar serbestçe oluşacak. Platformlar işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesinin sağlanması, piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespit edilmesi, önlenmesi ve tekrarlanmaması amacıyla emir ve işlem esaslarını belirleyecek, bünyelerinde gerekli gözetim sistemini kuracak ve her türlü önleyici tedbirleri alacak.
İşlem kayıtlarıPlatform nezdinde gerçekleştirilen piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak tespitleri yapmak, bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dahil olmak üzere gerekli tedbirleri almak ve ulaşılan tespitleri rapora bağlayarak Kurula bildirmekle yükümlü olacak.
Platformlar ile bunların müşterileri arasındaki ilişkiler ve platformlarda gerçekleştirilen işlemler nedeniyle taraflar arasında oluşan uyuşmazlıklar genel hükümlere tabi olacak. Platformlara, Kurul tarafından faaliyet izni verilmiş olması, işlemlerin kamunun güvencesi altında olduğu anlamına gelmeyecek. Kripto varlıklar yatırımcı tazmin hükümlerine tabi olmayacak.
Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulacak. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacak. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde, Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulacak. Transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin yer alması öngörülen bilgi ve veriler, kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilecek. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya imkan veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilecek.
Platformların müşterilerine ait kripto varlıkları, müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurulması esas olacak. Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetinin, Kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş ve BDDK tarafından uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlık saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmiş kuruluşlarca sunulması ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunlu olacak. Kurul, her bir kripto varlık için veya bunların dayandığı teknolojik özellikler ya da kripto varlıkların nitelik ve nicelikleri kapsamında saklama konusunda ayrı esaslar belirlemeye yetkili olacak.
Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklar, kripto varlık hizmet sağlayıcıların malvarlığından ayrı olacak ve kayıtlar bu düzenlemeye uygun olarak tutulacak. Müşterilerin nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek, iflas masasına dahil edilemeyecek ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamayacak.
Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı ve portföy yöneticiliği yapılmasına ilişkin usul ve esaslar SPK tarafından belirlenecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılar yayın, ilan, reklam ve duyuruları ile her türlü ticari iletişimle ilgili olarak Kurulca belirlenen esaslara uyacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılara icra edecekleri faaliyetleri gösteren yetki belgesi verilecek. Bankalar için BDDK'nin uygun görüşü aranacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, Sermaye Piyasası Kurulunca (SPK) ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'yle, Sermaye Piyasası Kanunu'nda değişikliğe gidiliyor. Buna göre, bankalar nezdinde tutulan müşteri nakitlerinin ilgili yatırım kuruluşu müşterileri için açılacak münferit hesap veya hesaplarda, yatırım kuruluşunun kendi nakit varlığından ayrı olarak izlenmesi esas olacak.
Müşteri hesaplarının bankalarda nemalandırılmasına ilişkin esaslar SPK tarafından belirlenecek. Müşteri hesapları kredi teminatı olarak gösterilemeyecek, bu hesaplar üzerinde yatırım kuruluşu lehine blokaj, rehin ve benzeri takyidat tesis edilemeyecek. Bankaların bu kapsamdaki sorumluluğu, yatırım kuruluşlarınca yapılan bildirimlerle sınırlı olacak. Bu hesaplarda bakiyesi yer alan müşterilerle ilgili tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran ilgili yatırım kuruluşuna bildirilecek ve yatırım kuruluşunca yerine getirilecek.
Yatırım kuruluşlarınca müşteri nakitleri için bankalar nezdinde açılan hesaplar, banka muhasebesinde ayrı bir hesapta izlenecek. Bankalar yatırım kuruluşu müşteri nakitlerinin kaydedildiği hesaplara ilişkin olarak Kurulca belirlenen şekil ve sıklıkta Kurula bildirim yapmak zorunda olacak. Bu yükümlülük Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından Kurula tahsis edilen bir sistem yoluyla da yerine getirilebilecek.
Hizmet sağlayıcılara Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olma zorunluluğuKitle fonlama platformlarının ve kripto varlık hizmet sağlayıcıların Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğine üye olmaları zorunlu olacak. Bu sayede bir meslek kuruluşu bünyesinde temsil edilmeleri ve sektörle tek bir ortak nokta üzerinden iletişim kurulabilmesi sağlanacak. Ayrıca sektörlerin kendi öz disiplinini sağlamasında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin öz düzenleyici fonksiyonundan yararlanılması da amaçlanıyor.
Teklifle, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğünün tespit edilmesi halinde uygulanacak tedbirler hüküm altına alınıyor. Buna göre, gelişen teknolojiyle birlikte internet ortamında işlenen suça konu yayınların içerik veya yer sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan sorunlar nedeniyle içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararı verilebilecek suçlarda yurt içi-yurt dışı ayrımının kaldırılmış olmasına uygun olarak izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütülmesinde de yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor. Uygulanacak tedbirlere, içeriğin çıkarılması tedbiri de ekleniyor.
İzinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinin internet aracılığıyla yürütüldüğü tespit edildiğinde, internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine Kurul tarafından karar verilecek ve uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirlerTeklifte, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinde uygulanacak tedbirler de düzenleniyor.
Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik faaliyette bulunulması ya da Kurulca yapılacak düzenlemeler kapsamında kripto varlıklara ilişkin yasaklanmış bir faaliyetin Türkiye'de yerleşik kişilere sunulması da izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılacak. Yurt dışında yerleşik platformlarca Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin doğrudan veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı halinde faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilecek. Faaliyetlerin Türkiye'de yerleşik kişilere yönelik olduğunun tespitine ilişkin ilave kıstaslar Kurul tarafından belirlenebilecek.
Kurul, kripto varlık hizmet sağlayıcıların faaliyetlerinden kaynaklanan nakit ödeme ve kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getiremediği veya kısa sürede yerine getiremeyeceği ya da bunlardan bağımsız olarak mali yapılarının ciddi surette zayıflamakta olduğu ya da mali durumunun taahhütlerini karşılayamayacak kadar zayıflamış olduğunun tespiti halinde 3 ayı geçmemek üzere verilecek uygun süre içinde mali yapılarının güçlendirilmesini istemeye ya da herhangi bir süre vermeksizin doğrudan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerini geçici olarak durdurmaya yetkili olacak. Kurul ayrıca bunların faaliyet yetkilerini kaldırma, sorumluluğu tespit edilen yönetici ve çalışanların imza yetkilerini sınırlama veya kaldırma yetkisine sahip olacak.
Kurul, belirlediği esaslara ya da yasaklara aykırı olarak internet üzerinden ilan, reklam ve duyuru yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi, Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığı veya portföy yöneticiliği yapıldığına ilişkin bilgi edinilmesi ile izin alınmaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcılığı faaliyetinin internet aracılığıyla yapıldığının Kurulca tespit edilmesi hallerinde internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verebilecek ve uygulanmak üzere kararı Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderecek.
Kurulca belirlenen esaslara aykırı olarak internet dışındaki mecralardan ilan, reklam ve duyuru yapıldığının tespiti halinde, sorumluların ilgili mevzuat uyarınca ilan ve reklamları durdurulabilecek, kanuna aykırı belgeleriyle ilan ve reklamları toplatılabilecek. Söz konusu işlemler mahallin en büyük mülki idare amirinin bildirimi üzerine iş yeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin mevzuatta belirlenen yetkili idareler tarafından yerine getirilecek.
Denetim ve yaptırımlarTeklifle kripto varlık hizmet sağlayıcıların denetimi ve uygulanacak yaptırımlar hüküm altına alınıyor.
Buna göre, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının denetimi için Kurul personeli ile birlikte denetim faaliyeti icra etmek ya da kendi düzenlemelerinin imkan verdiği şekilde denetim faaliyeti yürütenlere teknik destek verecek şekilde meslek personeli olma şartı aranmaksızın nezaret etmek üzere, Kurulun talebi üzerine bakanlıklara bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurumlarından bu kurum ve kuruluşların onayıyla personel görevlendirilebilecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, Kurulca ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak. Bilgi sistemleri denetimine ilişkin ilave usul ve esaslar TÜBİTAK ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak Kurulca belirlenecek. Kurul personeli ve görevlendirilen diğer personel, Kurulca belirlenecek program çerçevesinde yetkili kuruluşlarca yapılacak bilgi sistemleri denetimlerinin her aşamasına, denetçi bağımsızlığı ilkesini zedelemeksizin izleyici sıfatıyla eşlik edebilecek. Bu şekilde denetime katılanlar bağımsız denetim kuruluşlarının ulaştığı denetim sonuçlarıyla ilgili bir sorumluluk taşımayacak ve yetkili kuruluşun bilgi birikimini şahsına veya bir başka yetkili kuruluşa çıkar sağlamak için kullanamayacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri ile nakit ödeme veya kripto varlık teslim yükümlülüklerini yerine getirememesinden kaynaklanan zararlardan kripto varlık hizmet sağlayıcıları sorumlu olacak.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranışından kaynaklanan kripto varlık kayıplarından Türk Borçlar Kanunu'nun ilgili hükmü kapsamında sorumlu olacak. Kayıpların kripto varlık hizmet sağlayıcılarından tazmin edilememesi veya edilemeyeceğinin açıkça belli olması halinde; kripto varlık hizmet sağlayıcı mensupları kusurlarına ve durumun gereklerine göre kayıplardan kendilerine yükletilebildiği ölçüde sorumlu olacak ve şahsi sorumlulukla ilgili olarak düzenlemenin ilgili hükmü uygulanacak. Hizmet sağlayıcıların kusuru olmaksızın sunulan hizmetlerde yaşanan kesintilerden kaynaklanan, geçici bir süre emir iletilememesi ya da işlem, transfer yapılamaması halleri ve benzeri hallerde ortaya çıkan zararlar bu kapsamda değerlendirilemeyecek.
Düzenlemelere aykırı fiillerde bulunanlara idari para cezası uygulanacak. Buna göre, "bilgi, belge vermeme, denetimin engellenmesi suçu"; "yasal defterlerde, muhasebe kayıtlarında, finansal raporlarda usulsüzlük suçu"; "denetimde talep edilen bilgiler hakkında sır saklama yükümlülüklerine uyulmaması suçu" kripto varlık hizmet sağlayıcılar bakımından da öngörülüyor. Düzenlemeye ve ilgili düzenlemelere aykırı şekilde satış ya da dağıtımının yapılması halinde de ilgili hükümler kapsamındaki yaptırımlar uygulanacak.
Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek.
Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara adli makamlarca el konulması halinde, el konulan varlıkların Kurulca yetkilendirilmiş saklama hizmeti sağlayan kuruluşlar nezdinde oluşturulan cüzdanlarda muhafazası için gerekli tüm işlemler adli makamlarca tesis edilecek.
Kanunun "piyasa bozucu eylemler", "bilgi suistimali" ve "piyasa dolandırıcılığı" başlıklı hükümleri kapsamında gerçekleştirilen inceleme ve denetimler kapsamında Kurulca internet aracılığıyla yapılan yayınlarla ilgili olarak içeriğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine karar verilebilecek ve karar uygulanmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek.
Kaynak: AA
İhtiyaç sahibi olan kişiler ve aileler, devlet tarafından sunulan belli başlı sosyal yardımlardan yararlanabilmektedir. Ülkemizde vatandaşlara yapılan sosyal yardımların büyük bir çoğunluğu, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Faklı birçok kalem adı altında yapılan sosyal yardımlar ile ihtiyaç sahibi kişilerin maddi olarak yaşadıkları zorlukların bir nebzede olsa hafifletilmesi hedeflenmektedir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan sosyal yardımlardan biri de evde bakım maaşıdır. Evde bakım maaşı; evde bakıma muhtaç hasta, engelli ya da yaşlı vatandaşlara her ay bakım ihtiyaçlarının karşılanması içi ödenen paradır. Bu ödemeler, devlet tarafından belirlenen şartların yerine getiren ihtiyaç sahiplerine düzenli olarak yapılmaktadır. Evde bakım maaşını kimlerin alabileceği ve 2024 yılı için evde bakım maaşının ne kadar olduğunu yazımızın içeriğinde bulabilirsiniz.
Evde Bakım Maaşı Almanın Şartları Nelerdir?Devlet tarafından ihtiyaç sahiplerine yapılan sosyal yardımların her birinin kendine göre şartları bulunmaktadır. Kişiler ihtiyaçlarına yanıt verecek sosyal yardım kalemine başvurmadan önce ilk olarak devletin hangi koşulları sunduğunu araştırmaktadır. Bu yazımızda da son zamanlarda en çok araştırılan ve merak edilen evde bakım maaşına kimlerin başvurabileceğini sizlere aktaracağız. Evde bakım maaşı alabilmek için kişilerin karşılaması gereken koşullar şunlardır;
Evde bakılan engelli kişinin on sekiz yaşında büyük olmasıEngelli kişinin, tam teşekküllü hastanelerden alınan sağlık raporunda ‘ağır engelli’ ibaresinin yer almasıEngelli kişinin bakıma muhtaç olmasıEngelli kişinin hande içinde kişi başına düşen gelirinin, asgari ücretin üçte ikisinden az olmasıEvde bakım maaşı, engellinin bakımını üstlenen kişiye ödenir. Bu kişi, engellinin birinci dereceden yakını olmak zorundadır (eşi, çocuğu, anne ya da babası)Evde Bakım Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?Evde bakım maaşını almak için gerekli koşulları sağlayan vatandaşlar, bu sosyal yardımdan yararlanmak için nereye başvuracağını da merak etmektedir. Evde bakım maaşı için başvuruda bulunacak olan kişilerin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın il ya da ilçe müdürlüklerine müracaat edebilir. Bunun yanı sıra Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılan bu yardımdan yararlanmak için e-devlet platformu üzerinden de başvurular yapılabilir.
Evde Bakım Maaş Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?Evde bakım maaş başvurusu sırasında kişilerden belli başlı evraklar talep edilmektedir. Bu evrakların beyan edilmemesi ya da eksik beyan edilmesi, başvuru hakkının yanmasına neden olacaktır. Bu nedenle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından talep edilen evrakların zamanında ve eksiksiz bir şekilde toplanması oldukça önemlidir. Evde bakım maaşı başvurularında, başvuru yapacak olan kişilerden talep edilen evraklar şu şekilde sıralanabilir;
Evde bakıma muhtaç olan kişinin ve bu kişinin bakımını üstlenen birinci derece yakının Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı fotokopileriDevlet tarafından yetkilendirilmiş, tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınmış ve ‘ağır engelli’ ibaresinin yer aldığı engelli raporuEvde bakıma muhtaç olan kişiye ait iki adet vesikalık fotoğrafEvde bakıma muhtaç olan kişinin var ise vasi atanması için mahkeme raporu2024 Evde Bakım MaaşıDevlet tarafından ihtiyaç sahiplerine yapılan sosyal yardım ödemelerinin tutarları her yıl güncellenmektedir. Evde bakım maaşının 2024 yılında ne kadar olduğu ise başvuru yapacak olan kişiler tarafından sıklıkla araştırılmaktadır. Yapılan son güncellemeler ise 2024 yılı için geçerli olan evde bakım maaşının tutarı 7.608,77 TL’dir.
Devlet tarafından vatandaşlara belli koşullarda nakdi yardımlar yapılmaktadır. Bu yardımlar arasında, halk arasında ölüm parası olarak bilinen cenaze yardımı ve cenaze ödeneği de yer alır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi kişilerin vefat etmesi durumunda, cenaze masraflarının karşılanması için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ölüm parası ödenmektedir.
Ölüm parasının alınabilmesi ve vefat eden kişinin cenaze masraflarının karşılanabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekir. Genel olarak devlet tarafından ihtiyaç sahiplerine yapılan sosyal yardımlar için belirli koşulların yerine getirilmesi gerekir. Bunların başında ise kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması yer alır. Aynı zamanda birçok sosyal yardım kaleminde, başvuru yapacak olan kişilerin on sekiz yaşında da büyük olması şartı aranmaktadır.
Ölüm Yardımı Alabilmek İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?Diğer tüm sosyal yardım ödemelerinde olduğu gibi devlet tarafından vefat eden kişilerin cenaze masraflarının karşılanmasına yardımcı olacak ölüm parasının alınabilinmesi için de belli şartların yerine getirilmiş olması gerekir. Ölüm parasından yararlanabilmek için aranan şartlar şu şekilde sıralanmaktadır;
Vefat eden kişinin, iş kazası ya da meslek hastalığı sonucunda hayatını kaybetmiş olmasıSürekli iş görmezlik geliri, malullük ya da yaşlılık aylığı alınırken kişinin vefat etmiş olmasıVefat eden sigortalı için en az bir yıl içinde yaşlılık, malullük ve ölüm sigortası priminin bildirilmiş olması gerekirKimler Ölüm Parası Alabiliyor?Ölüm parasını kimlerin alabildiği de arama motorlarında en çok araştırılan konu başlıkları arasında bulunuyor. Ölüm parası, defin işlemlerini gerçekleştiren kişiye, genel olarak vefat eden kişinin birinci dereceden akrabalarına ödenir. Hak sahibi olan birinci derece akrabalar arasında öncelik, ölen kişinin eşinindir. Vefat eden kişinin eşi yok ise çocukları, çocukları yok ise anne ve babası ölüm parasını alabilir. Anne ve babanın hayatta olmaması halinde ise ölüm parası, vefat eden kişinin kardeşlerine ödenir. Kardeşlerinin de olmaması halinde cenaze işlerini yürüten akrabalar ölüm parası için başvuruda bulunabilir. Vefat eden kişinin cenaze işlemlerini hiçbir akrabalık bağı olmayan bir kişi ya da kurum üstlenmiş ise bu kişi ya da kurum da defin sürecindeki masrafları belgeleyerek ölüm parası için başvuruda bulunabilir.
Ölüm Parası Başvurusu Nasıl Yapılır?Ölüm parası için başvurunu nasıl yapılacağı da bir diğer merak edilen soru başlığı olarak karşımıza çıkıyor. Ölüm parası başvurusu, Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri ile Sosyal Güvenlik Merkezleri’ne yapılmaktadır. Ölüm parası başvurusu için bu kurumlara giderek konu ile ilgili dilekçenin doldurulması gerekir. Vefat eden sigortalının ölüm tarihi henüz Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne bildirilmemiş ya da sisteme girilmemiş ise dilekçenin yanı sıra kişinin ölüm belgesinin de ölüm parası başvurusu sırasında dilekçe ile birlikte beyan edilmesi gerekir. Ölüm parasını, vefat eden sigortalının birinci derece akrabası almayacak ise başvuru, cenaze işlemlerinin ardından yapılmalıdır. Aynı zamanda cenaze ve defin masraflarını belgeleyen dekont ya da makbuzlarında başvuru sırasında beyan edilmesi gerekir.
2024 Ölüm ParasıÖlüm parası her yıl düzenli olarak TÜİK tarafından açıklanan, Tüketici Fiyatları Endeksi’ne göre güncellenmektedir. 2024 yılı için açıklanan ölüm parası ya da cenaze yardımı tutarı 3.385,00 TL olmuştur. 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’na bağlı sigortalıların yakınlarına ödenen ölüm yardımı ise vefat eden sigortalının emekli maaşından az olmamak kaydı ile 2024 yılı için 8.240,00 TL olarak belirlenmiştir.
Tüm yurtdışı seyahatleri için kişilerin pasaporta sahip olması gerekmektedir. Pasaportlar, uluslararası geçerliliğe sahip olan kimlik belgeleri olarak kabul edilir. Farklı türlere sahip olan pasaportların belli bir geçerlilik süresi bulunur. Bu sürelerin sona ermesi halinde kişilerin yeniden ilgili mercilere başvuru yapması ve pasaport sürelerini yenilemesi gerekir. Bunu için de belli bir miktar harç ödenmesi gerekir.
Pasaportlar kullanım amaçlarına ve verilme amaçlarına göre farklılık göstermektedir. Ülkemizde en çok kullanılan pasaport, umuma mahsus pasaporttur. Bordo renge sahip olan bu pasaport, bordo pasaport olarak da bilinmektedir. Bunun yanı sıra beş adet daha farklı pasaport türü vardır. Bu yazımızda sizlere pasaport ile ilgili merak edilen tüm soruların yanıtlarını vereceğiz.
Ülkemizde Geçerli Olan Pasaport Türleri Nelerdir?Pasaportlar, daha önce de belirttiğimiz gibi veriliş ve kullanım amaçlarına göre farklılık göstermektedir. Altı farklı türe sahip olan pasaportlar aynı zamanda farklı renklere de sahiptir. Bu pasaport türleri şu şekilde sıralanabilir;
Bordo Pasaport – Umuma Mahsus Pasaport: En çok kullanılan pasaport türüdür. Türk vatandaşlarına vizesiz ya da vizeli şekilde yurtdışı seyahatlerinde belirli zaman sınırlarında verilen pasaporttur.Yeşil Pasaport – Hususi Damgalı Pasaport: Memurlara BM nur ailelerine en fazla beş yıl süreyle verilen pasaport türüdürGri Pasaport – Hizmet Damgalı Pasaport: Devlet işlerinde çalışan ve devleti temsil eden kişilerin yurt dışına gitmesi için verilen pasaportturSiyah Pasaport – Diplomatik Pasaport: Dışişleri Bakanlığı tarafından yurtdışında kongre ve konferanslara gidecek olan devlet görevlilerine ve devlet görevlilerinin ailelerine verilen pasaportturPembe Pasaport – Geçici Pasaport: Dış temsilcilikler tarafından yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarına verilen pasaporttur. Pasaport kaybı gibi durumlarda bir aylık süreyle geçici olarak verilirYabancılara Mahsus Pasaport: Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Türkiye’den bir gidiş ya da bir gidiş – geliş için verilen pasaport türüdürPasaport Nasıl Alınır?Pasaport almak için öncelikle Nüfus ve Vatandaşlık İşleri’nden online ya da telefon ile randevu alınması gerekmektedir. İl ya da ilçe nüfus müdürlüklerinden başvuru için gün alınabilir ve randevu tarihi belirlendikten sonra gerekli belgelerin hazırlanması işlemlerine başlanabilir. Bunun yanı sıra başvurulacak pasaport türü için belirtilen ücretin de ödenmesi gerekmektedir. Pasaport için alınan randevu tarihi ve saatinde, ilgili başvuru merkezine gidilerek pasaport başvuru süreci tamamlanabilir. Başvuru sırasında parmak izi gibi biyometrik veriler yetkili personeller tarafından kayıt altına alınır. Başvuru onaylandıktan ve pasaport hazırlandıktan sonra başvuru merkezinden ya da posta yoluyla pasaportum teslim alınması sağlanabilir.
Pasaport Başvuru Merkezleri Hangileridir?Pasaport başvurusu ile ilgili en çok araştırılan konuların arasında, pasaport başvuru merkezlerinin hangileri olduğu yer alır. Başvurulacak pasaport türüne göre başvuru merkezleri değişiklik gösterebilmektedir. Buna göre başvuru yapılabilecek merkezler şu şekilde sıralanmaktadır;
Umuma mahsus pasaportlar için başvuru il ve ilçe müdürlüklerine yapılırHususi ve hizmet damgalı pasaportlar için sadece il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine başvurular yapılmaktadırYurtdışında başvuru yapılacak ise Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine başvurması gerekir2024 Pasaport Harç Ücretleri2024 yılı için geçerli olan pasaport harç ücretleri şu şekilde sıralanmaktadır;
6 ay süreli pasaportlar için harç bedeli 1.639,30 TL1 yıl süreli pasaportlar için harç bedeli 2.396,60 TL2 yıl süreli pasaportlar için harç bedeli 3.912,60 TL3 yıl süreli pasaportlar için harç bedeli 5.558,30 TL3 yıl üzeri pasaportlar için harç bedeli 7.833,00 TL
Derin bir ekonomik krizden geçen Türkiye ekonomisi, düğün geleneklerini de etkiledi. Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Mehmet Yüksel, düğünlerde artık ekonomik kriz sebebiyle altın yerine para takıldığını belirtti.
Ekonomik krizin sebep olduğu hayat pahalılığı, vatandaşların alım gücünü düşürmeye devam ediyor. Ekonomik krizin etkilediği sektörlerin başından kuyumculuk sektörü geliyor. Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Mehmet Yüksel, kuyumculuk sektörünün can çekiştiğini söyledi. Evlenen çiftlere artık altın değil para takılıyor.
YÜKSEK FAİZ, PİYASADA NAKİT BIRAKMADI: KUYUMCULUK CAN ÇEKİŞİYOR!Vatandaşların hükümetin belirlediği yüksek faiz oranı sebebiyle bankalara yönelmesi piyasada nakit para sorunu oluşturdu. Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Mehmet Yüksel, "Hükümetin ekonomik krizle mücadele ne kadar başarılı olacağını tespit edemiyoruz. Diyarbakır’da kuyumcu esnafı olarak bir ekonomik krizin yaşandığını tespit ettik. Hiçbir esnafımız ürünlerini satamıyor. Bu durumun nereye gideceğini öngöremiyoruz. An itibarıyla kuyumculuk sektörü can çekişiyor. Sıkıntılı bir dönem başlıyor. Faizlerin yüksek olması vatandaşların bankaya yönelmesine neden oldu. Türk parası piyasadan çekildi. Esnaf şu an ürün almak için nakit para bulamıyor. Böyle bir aşamaya geldik. Bu durum özellikle bizim sektör açısından çok büyük sıkıntıların yaşanmasına neden oldu. Faizin bir an önce düşürülmesi gerekiyor. Böyle de yapacaklarını tahmin ediyorum. Çünkü paranın piyasaya dönmesi gerekiyor" dedi.
İMİTASYON YASASI 2021'DE ÇIKTI AMA DENETİMLER EKSİK İmitasyon altının kuyumculardan satışının yasaklanmasına ilişkin 2021’de yasa çıkarıldı. Yüksel, ancak bu yasaya uygun olarak şu an herhangi bir denetimin yapılmadığına dikkat çekerek, şunları söyledi:
"Türkiye genelinde 50 bin dolayında kuyumcu işletmesi var. İmitasyon dediğimiz demo bilezik satışının önlenmesiyle ilgili devletin 2021’de çıkardığı yasa var. İmitasyon ürünlerin kuyumcularda satışı yasaklandı. Kuyumcular, altın dışında vitrinde başka bir şey bırakamaz. Ama bu yasa bir türlü uygulamaya geçilmedi. Kuyumcular odaları olarak bu konuyla ilgili denetleme yapma yetkimiz yok. Sadece Ticaret Bakanlığı tarafından denetimleri yapılıyor. Bu konuda denetimlerin yapılması gerektiğini düşünüyoruz."
BİNLERCE YILLIK ALTIN TAKMA GELENEĞİ BİTİYOREkonomik kriz nedeniyle alım gücü düşen vatandaşlar evlenen çiftlere artık altın takamaz hale geldi. Yüksel, bu durumun Güneydoğu’daki düğün geleneklerini de dönüştürdüğünü belirterek, "Alım gücü düştü. Eskiden bir cumhuriyet veya yarım altın düğünlerde hediye ediliyordu. Bu bizim geleneklerimizde var. Evlenen çiftlere hediyeleri altın olarak veriliyordu. Bu kültürümüz, alım gücü düştüğü için evlenen çiftlere altın yerine artık para takılıyor. Bu durum sektörümüzü de etkiliyor. Bu durum daha da kötüye gidiyor. Umarım yaşadığımız sorunlar çözülür, geleneklerimizi eskiden olduğu gibi yaşatırız. Eskiden düğünlerde takıların yüzde 60’ı altın olurdu şimdi ise 20’lere düşmüş durumda" dedi.
Giriş
