Çinko nedir, ne işe yarar, eksikliği belirtileri nelerdir? Çinko hangi besinlerde bulunur?
3 Mayıs 2024 at 20:35
Çinko, vücut için kritik öneme sahip bir mineraldir ve çeşitli görevleri vardır. Fakat; vücut çinkoyu depolayamaz, bu nedenle günlük olarak dışarıdan alınması gereklidir. Çinko eksikliği, her yaşta görülebilir ve ileri seviyede olduğunda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yazıda, çinkodan bahsedecek, ne işe yaradığını aktaracak, eksikliği durumunda hangi semptomların görüldüğünü açıklayacağız.
Çinko Nedir?İnsan vücudu, sağlıklı bir işlevsellik için çeşitli mikro besinlere ihtiyaç duyar ve bu besinler arasında mineraller önemli bir yere sahiptir. Çinko da iz elementler arasında hayati bir role sahiptir. Bağışıklık sistemi ve metabolik aktivitelerde önemli görevler üstlenen çinko, vücudun toplam mineral miktarının büyük bir kısmını oluşturur. Sinir sisteminin güçlendirilmesi ve bağışıklık sisteminin desteklenmesi için, yeterli miktarda çinko alımını gereklidir.
Çinko Ne İşe Yarar?Vitamin ve mineraller, vücudun işleyişini sürdürebilmesi için elzemdir. Bunlardan biri eksik olduğunda, vücut sistemleri düzgün çalışamaz ve sağlık sorunları ortaya çıkar. Çinko da bu önemli elementlerden biridir ve vücutta çeşitli önemli işlevleri yerine getirir.
Çinko, hücre büyümesi ve bölünmesi için gereklidir; vücut dokularının yenilenmesini sağlar. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Aynı zamanda, vücuttaki iltihabı azaltır. Yaraların iyileşme sürecini hızlandırarak doku onarımını destekler.
Bu nedenler ile; çinko vücut için hayati bir mineraldir ve düzenli olarak alınması sağlık açısından önemlidir.
Günlük Çinko İhtiyacı Ne Kadardır?Farklı yaş gruplarına göre önerilen günlük çinko ihtiyacı değişiklik gösterir. Örneğin, 0-6 aylık bebekler için günlük çinko ihtiyacı yaklaşık 2 mg iken, 7-12 aylık bebeklerde bu miktar 3 mg'a çıkar. 1-3 yaş arasındaki çocuklar için önerilen günlük çinko miktarı 3 mg iken, 5-8 yaş arasındaki çocuklar için bu miktar 5 mg'dır. 9-12 yaş arasındaki çocuklar için ise günlük çinko ihtiyacı 8 mg kadardır. 15 yaşından büyük erkeklerde günlük çinko ihtiyacı yaklaşık 11 mg; hamile ve emziren kadınlar için bu miktar biraz daha yüksek olup yaklaşık 12 mg'dır. Genel olarak, yetişkinlerde günlük çinko ihtiyacının 10 mg olduğu kabul edilir.
Çinko Eksikliği Nedir?Çinko eksikliği, vücutta çinko mineralinin yeterli seviyede olmaması durumunu ifade eder. Çinkonun vücutta yüksek konsantrasyonlarda bulunmasına gerek olmasa da, belirli bir miktarının varlığı elzemdir. Bu eksiklik genellikle fark edilmez ve bazen kalıtsal bir rahatsızlık olan akrodermatit enteropatika gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Çinko eksikliği teşhisi, kan ve idrar testleri ile yapılan incelemeler sonucunda konulur.
Çinko Eksikliği Belirtileri Nelerdir?Çinko eksikliği, vücudun sağlıklı işleyişini engeller ve çeşitli belirtiler ile kendini gösterir. Bu belirtiler arasında; iştahsızlık, yavaş büyüme, bağışıklık sisteminin zayıflaması ve cilt değişiklikleri öne çıkar. Ayrıca; ciltte egzama benzeri görünümler, kilo kaybı, yavaş iyileşen yaralar, saç dökülmesi ve koku/tat alma duyusunda zayıflama yer alır.
İshal, görme problemleri, sık enfeksiyonlar, cinsel işlev bozuklukları, sinirli hissetme ve konsantrasyon eksikliği gibi belirtiler de çinko eksikliğinin göstergeleri olabilir.
Çinko Hangi Besinlerde Bulunur?Çinko, hem hayvansal hem de bitkisel kaynaklı pek çok besinde bulunmaktadır. Bilinen bir gerçek, hayvansal kaynakların çinko içeriğinin ve vücut tarafından emiliminin bitkisel kaynaklara göre daha yüksek olduğudur. Çinko içeren bazı hayvansal ve bitkisel besinler şunlardır:
TavukHindiSusamMantarYeşil yapraklı sebzelerKakaoYumurtaKabuklu deniz ürünleriHardalPatatesYer fıstığıKırmızı et